Giải pháp đảm bảo an sinh xã hội ở Việt Nam trong tình hình mới

Thực trạng đảm bảo an sinh xã hội ở Việt Nam

Qua hơn 35 năm thay đổi và tăng trưởng quốc gia, Việt Nam đã cơ bản thiết kế xây dựng được một mạng lưới hệ thống an sinh xã hội ( ASXH ) đồng điệu, nhất là các chính sách tạo việc làm, bảo vệ thu nhập tối thiểu cho người dân ; bảo hiểm xã hội ( BHXH ) bù đắp phần thu nhập bị suy giảm khi đau ốm, tai nạn thương tâm lao động, tuổi già ; trợ giúp xã hội đột xuất và liên tục ; phân phối dịch vụ xã hội cơ bản về y tế, giáo dục, chính sách khuyễn mãi thêm so với người có công …
Nghị quyết số 15 – NQ / TW ngày 1/6/2012 của Hội nghị Trung ương 5 ( khóa XI ) về “ Một số yếu tố về CSXH tiến trình 2012 – 2020 ” nêu rõ, việc bảo vệ ASXH với một cấu trúc gồm có : Việc làm, thu nhập và giảm nghèo ; BHXH ; Trợ giúp xã hội những người có thực trạng đặc biệt quan trọng khó khăn vất vả ; Bảo đảm mức tối thiểu về 1 số ít dịch vụ xã hội cơ bản ( giáo dục tối thiểu, y tế tối thiểu, nhà ở tối thiểu, nước sạch và bảo vệ thông tin ) .

Mô hình ASXH của Việt Nam đã thể hiện được bản chất tốt đẹp của chế độ, đem lại những thành quả ASXH đáng khích lệ, được thế giới công nhận, như thành tích xóa đói, giảm nghèo, giáo dục, y tế… Việt Nam đã đạt được thành tựu ấn tượng trong hỗ trợ tạo việc làm và giảm nghèo.

Cùng với đà tăng trưởng kinh tế tài chính được duy trì ở mức khá cao, doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tài chính được tạo điều kiện kèm theo tăng trưởng, lôi cuốn góp vốn đầu tư quốc tế đạt hiệu quả tốt nên hằng năm hàng triệu lao động có việc làm. Giảm nghèo và xử lý việc làm được triển khai trải qua các chương trình tiềm năng vương quốc và được chăm sóc của cả mạng lưới hệ thống chính trị và toàn xã hội. Tỷ lệ thất nghiệp được duy trì ở mức từ 2 % – 3 % ( Bùi Văn Huyền ( 2019 ) .
Phát huy tốt rõ vai trò là lưới ASXH quan trọng trong những năm qua, chính sách bảo hiểm y tế ( BHYT ) và BHXH đã sát cánh, tương hỗ người dân vượt qua các rủi ro đáng tiếc ốm đau, tai nạn thương tâm lao động, bệnh nghề nghiệp, thai sản, thất nghiệp, hết tuổi lao động …
Cụ thể, so với BHYT đã giúp giảm chi trực tiếp từ tiền túi hộ mái ấm gia đình cho dịch vụ y tế, góp thêm phần tạo nên sự công minh trong chăm nom sức khỏe thể chất, đặc biệt quan trọng là so với nhóm người yếu thế trong xã hội. Thực tế những năm qua cho thấy, việc bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ khám chữa bệnh cho người có thẻ BHYT đã đạt được nhiều tác dụng tích cực .
Hằng năm, có hơn 100 triệu lượt người khám chữa bệnh BHYT được bảo vệ quyền lợi và nghĩa vụ. Trong đó, có nhiều trường hợp được Quỹ BHYT chi trả ngân sách khám, chữa bệnh lên đến hàng tỷ đồng. Riêng trong các năm 2020 và 2021 do ảnh hưởng tác động của đại dịch COVID-19, Quỹ BHYT đã cùng ngân sách nhà nước góp thêm phần không nhỏ trong công tác làm việc khắc phục hậu quả và phòng chống dịch COVID-19 ; qua đó, liên tục khẳng định chắc chắn vai trò trụ cột của chính sách BHYT trong mạng lưới hệ thống ASXH vương quốc .
Nhờ tính ưu việt của lưới an sinh BHXH, số người tham gia BHXH tăng nhanh theo hướng năm sau cao hơn năm trước. Theo thống kê của BHXH Việt Nam, đến hết tháng 6/2022, số người tham gia BHXH đạt trên 16,8 triệu người ( tăng hơn 4,2 % so với cùng kỳ năm 2021 và tăng gần 1,7 % so với hết năm 2021 ) chiếm 33,26 % lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó, BHXH tự nguyện đạt khoảng chừng 1,323 triệu người .
Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp đạt khoảng chừng 13,794 triệu người ( tăng gần 4,1 % so với cùng kỳ năm 2021 và tăng 3 % so với hết năm 2021 ), chiếm 27,28 % lực lượng lao động trong độ tuổi. Công tác xử lý hưởng các chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp được cơ quan BHXH các cấp bảo vệ triển khai kịp thời, đúng lao lý ; đồng thời, liên tục thực thi cải cách thủ tục hành chính, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong xử lý tạo điều kiện kèm theo thuận tiện cho tổ chức triển khai, cá thể khi triển khai thanh toán giao dịch với cơ quan BHXH .
Kết quả, 6 tháng đầu năm 2022, cơ quan BHXH đã xử lý 38.810 hồ sơ hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng ; 5.998.841 lượt người hưởng chính sách ốm đau, thai sản, dưỡng sức, phục sinh sức khỏe thể chất ; 590.844 người hưởng trợ cấp một lần .
Triển khai các chính sách tương hỗ người lao động và doanh nghiệp theo Nghị quyết số 42 / NQ-CP, Nghị quyết số 154 / NQ-CP, Nghị quyết 68 / NQ-CP và Nghị quyết số 116 / NQ-CP, cơ quan BHXH đã thực thi giảm đóng vào các Quỹ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp và chi tương hỗ từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp với tổng kinh phí đầu tư trên 45.444 tỷ đồng bảo vệ kịp thời, công khai minh bạch, minh bạch, đúng đối tượng người dùng .
Trong đó, riêng chi tương hỗ bằng tiền cho gần 12,968 triệu người lao động với số tiền 30.804 tỷ đồng … Công tác trợ giúp xã hội được chăm sóc, góp thêm phần bảo vệ đời sống cho một bộ phận người già, người tàn tật, người chịu ảnh hưởng tác động bởi thiên tai …

Diện đối tượng thụ hưởng trợ giúp xã hội được mở rộng và mức chuẩn trợ cấp xã hội được điều chỉnh tăng lên, tạo điều kiện và cơ hội cho các đối tượng yếu thế ổn định cuộc sống. Ngoài thực hiện tốt các chế độ ASXH, các dịch vụ như: Giáo dục, y tế, nước sạch, nhà ở, thông tin… cũng được Nhà nước quan tâm, nâng cao chất lượng và đưa vào thành các tiêu chí trong chuẩn nghèo đa chiều.

Nhà nước có nhiều chính sách tăng trưởng kiến trúc dịch vụ xã hội ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, giúp nâng cao năng lực tiếp cận trường học, trạm y tế, nước sạch và thông tin .
Đồng thời, Nhà nước có chính sách tặng thêm, tương hỗ người nghèo, trẻ nhỏ trong tiếp cận giáo dục, y tế. Nhờ những nỗ lực này, Việt Nam là nước có chỉ số tăng trưởng con người HDI cao, giảm nghèo nói chung và nghèo đa chiều nói riêng đạt tác dụng ấn tượng, BHYT được bao trùm tới hơn 80 % dân số ( Bùi Văn Huyền, 2019 ) .
Tựu chung, mặc dầu công tác làm việc bảo vệ ASXH của Việt Nam đạt được những hiệu quả nhất định, nhưng vẫn còn 1 số ít sống sót hạn chế sau : Diện bao trùm của ASXH trên trong thực tiễn còn hẹp, chưa phân phối được kỳ vọng ; Mô hình ASXH lúc bấy giờ còn chưa bảo vệ tính vững chắc ; Mức tương hỗ ASXH còn thấp và một bộ phận dân cư ở các vùng điều kiện kèm theo kinh tế tài chính khó khăn vất vả chưa được bảo vệ mức sống tối thiểu ; Chưa có chính sách kêu gọi và sử dụng hiệu suất cao nguồn lực xã hội cho bảo vệ ASXH ; Chất lượng dịch vụ ASXH chưa cao, nhất là các dịch vụ BHYT. ..

Giải pháp đảm bảo an sinh xã hội trong tình hình mới

Để khắc phục những sống sót, hạn chế trên, cũng như liên tục tăng trưởng ASXH, bảo vệ người dân được bảo vệ tốt hơn trước các rủi ro đáng tiếc về thu nhập và tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, thời hạn tới cần liên tục thay đổi và tiến hành đồng điệu các giải pháp sau :
Một là, liên tục thanh tra rà soát, triển khai xong chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp theo hướng linh động, tương thích với tình hình thực tiễn ; Có chính sách ưu tiên nguồn lực kinh tế tài chính cho ASXH, nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước dựa trên sự góp phần, san sẻ của hội đồng doanh nghiệp và khu vực tư nhân .
Hai là, tăng cường tuyên truyền về các quy mô ASXH với nhiều cách làm phát minh sáng tạo để tạo chuyển biến can đảm và mạnh mẽ từ nhận thức đến hành vi của đội ngũ cán bộ làm công tác làm việc ASXH trong các nghành nghề dịch vụ, dịch vụ .
Ba là, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin để triển khai xong hệ sinh thái an sinh số, bảo vệ mạng lưới hệ thống quản lý và vận hành công khai minh bạch, minh bạch và kịp thời trong hoạt động giải trí tương hỗ người dân .
Bốn là, củng cố và tăng trưởng mạng lưới hệ thống BHXH, tăng độ bao trùm BHXH, BHYT và bảo hiểm thất nghiệp với tư cách là trụ cột chính của mạng lưới hệ thống ASXH .

Năm là, có cơ chế phối hợp triển khai chính sách, chương trình ASXH đồng bộ để triển khai chương trình ASXH thống nhất, minh bạch, tránh phân tán, không hiệu quả.

Xem thêm: Trung tâm bảo hành sản phẩm LG tại Khánh Hòa – https://suachuatulanh.org

Sáu là, chú trọng các hoạt động giải trí thanh tra, kiểm tra và giám sát trong nghành nghề dịch vụ ASXH nhằm mục đích công khai minh bạch, minh bạch ASXH của những chủ thể có nghĩa vụ và trách nhiệm triển khai trách nhiệm được giao, từ đó kịp thời phát hiện, giải quyết và xử lý sai phạm theo lao lý của pháp lý .

* Theo Phạm Thị Việt Liễu – Trung tâm Chính trị thị xã Mỹ Hào, Hưng Yên.

** Bài đăng trên Tạp chí Tài chính kỳ 2 tháng 7/2022.

Có thể bạn quan tâm
Alternate Text Gọi ngay
XSMB