Phương pháp tư vấn tại nhà thuốc | BvNTP

Nguồn Sách: Alison Blenkinsopp, Paul Paxton and John Blenkinsopp (2014). Symptoms in the Pharmacy – A Guide to management of common illnesses 7th.

Mỗi ngày, mọi người đến các quầy thuốc hội đồng để xin lời khuyên điều trị các bệnh nhẹ. Một nhà thuốc trung bình đảm nhiệm tối thiểu 10 nhu yếu như vậy mỗi ngày ; với 1 số ít nhà thuốc, số lượng nàycòn cao hơn nhiều. Với khối lượng việc làm của các bác sĩ ngày càng tăng, điều này có vẻ như là nguyên do làm cho quầy thuốc hội đồng sẽ là địa chỉ tiên phong mà bệnh nhân ghé tới so với các bệnh thường thì .
Người dân tới quầy thuốc thường có 3 trường hợp :

  • Xin lời khuyên về các triệu chứng

  • Hỏi mua một thuốc đã biết

  • Xin lời khuyên về sức khỏe thể chất tổng quát ( ví dụ như về các thực phẩm thức năng )

Dược sĩ có vai trò quan trọng trong việc nhận ra các triệu chứng, đưa ra các lời khuyên tương quan đến thuốc không kê đơn và yên cầu có kỹ năng và kiến thức, kỹ năng và kiến thức tương quan đến nhiều bệnh và phương pháp điều trị chúng. Thêm vào đó, dược sĩ có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ rằng nhân viên cấp dưới bán hàng của họ phân phối các lời khuyên và khuyến nghị tương thích .
Nghiên cứu về tính hài hòa và hợp lý của các lời khuyên đưa ra tại các quầy thuốc hội đồng cho thấy một nhóm các tiêu chuẩn mà các dược sĩ hoàn toàn có thể dùng để nhìn nhận hoạt động giải trí quầy thuốc của họ :
Kỹ năng tiếp xúc chung

  • tin tức gì các nhân viên cấp dưới quầy thuốc thu nhận từ bệnh nhân ?

  • Bằng cách nào các nhân viên cấp dưới quầy thuốc tích lũy được thông tin ?

  • Các yếu tố / yếu tố gì được nhân viên cấp dưới quầy thuốc xem xét trước khi đưa ra lời khuyên

  • Nội dung hợp lý của các lời khuyên đưa ra bởi nhân viên cấp dưới quầy thuốc đưara

  • Các lời khuyên được đưa ra như thế nào ?

  • Lựa chọn thuốc hài hòa và hợp lý bởi nhân viên cấp dưới quầy thuốc

  • Giới thiệu bệnh nhân đi khám bác sĩ

Các kĩ năng chính gồm:

Phân biệt giữa các triệu chứng nhẹ và các triệu chứng nghiêm trọng hơn
Kỹ năng lắng nghe
Kỹ năng đặt câu hỏi
Lựa chọn điều trị dựa trên dẫn chứng về hiệu suất cao
Khả năng truyền đạt các kiến thức và kỹ năng này trải qua làm mẫu cho các nhân viên cấp dưới khác

 

ĐỒNG HÀNH VỚI BỆNH NHÂN

Trong quyển sách này, chúng tôi dùng từ bệnh nhân để gọi toàn bộ những người tìm kiếm lời khuyên về các triệu chứng tại quầy thuốc. Cần chú ý quan tâm là trong một số ít trường hợp, nhiều người trong các “ bệnh nhân ” này thực tiễn là những người khỏe mạnh ( ví dụ, cha mẹ đi mua thuốc điều trị cho con cháu ). Chúng tôi dùng từ “ bệnh nhân ” vì chúng tôi cảm thấy rằng từ “ người mua ” không phản ánh đúng múc đích của việc trao đổi thông tin về bệnh tật .
Các dược sĩ cần có kĩ năng và kiến thức và kỹ năng về thuốc và các nguyên do khả dĩ của bệnh tật. Quan niệm trong quá khứ xem dược sĩ là chuyên viên và bệnh nhân là người được lợi từ việc nhận thông tin và lời khuyên của dược sĩ. Nhưng kì thực bệnh nhân không phải là những trang giấy trắng mà họ là các chuyên viên về sức khỏe thể chất của bản thân họ và con cháu của họ. Vì bệnh nhân :
Có thể đã trải qua thực trạng bệnh giống hoặc tựa như trong quá khứ .
Có thể đã thử nhiều liệu pháp điều trị khác nhau .
Sẽ có các đánh giá và nhận định riêng của họ về các nguyên do hoàn toàn có thể gây bệnh .
Sẽ có những nhìn nhận, nhìn nhận riêng về các loại điều trị khác nhau .
Có thể có những ưu tiên / ưa thích so với các cách điều trị nhất định .
Dược sĩ cần quan tâm các điều trên trong quy trình luận bàn với bệnh nhân và giúp họ diễn đạt những quan điểm và ưu tiên của họ. Không phải bệnh nhân nào cũng muốn tham gia vào việc đưa ra quyết định hành động về lựa chọn giải pháp điều trị nhưng nghiên cứu và điều tra cho thấy rằng nhiều bệnh nhân có mong ước như thế. Trái lại, 1 số ít bệnh nhân đơn thuần chỉ muốn dược sĩ đưa ra quyết định hành động lựa chọn thay cho họ. Những gì dược sĩ cần làm là tìm và làm theo điều mà bệnh nhân mong ước .
Làm sao để có một cuộc tư vấn thành công xuất sắc ? Muốn thiết lập mối quan hệ với bệnh nhân, cán bộ y tế cần lắng nghe những gì bệnh nhân thực tiễn phải nói. Danh sách những điều cần làm dưới đây được trích từ một điều tra và nghiên cứu về các yếu tố giúp cho buổi trao đổi y khoa giữa bác sĩ và bệnh nhân và nó cũng đúng với cuộc tư vấn giữa dược sĩ và bệnh nhân .

 

LÀM THẾ NÀO ĐỂ CUỘC TRAO ĐỔI THÀNH CÔNG TỪ GÓC NHÌN CỦA BỆNH NHÂN :

Tự trình làng bản thân với các bệnh nhân chưa biết .
Giữ tiếp xúc bằng mắt
Từ tốn, không tỏ ra vội vã
Tránh chủ quan, định kiến – giữ tư duy cởi mở .
Đối xử với bệnh nhân như một con người, không phải chỉ đơn thuần là một tập hợp các triệu chứng .
Quan tâm đến các yếu tố tâm ý – xã hội của bệnh nhân
Quan tâm bệnh nhân một cách nghiệm túc
Lắng nghe – không ngắt lời bệnh nhân .
Thể hiện lòng trắc ẩn, biết cảm thông
Trung thực nhưng không thô lỗ .
Tránh từ ngữ trình độ, kiểm tra xem bệnh nhân hiểu không .
Tránh xao lãng
Cung cấp các nguồn thông tin bổ trợ đáng đáng tin cậy ( tờ rơi, địa chỉ website )
Hãy dùng list trên để so sánh trong và sau khi triển khai các cuộc luận bàn của bạn với bệnh nhân về các bệnh nhẹ, cố tự cảm nhận xem cuộc bàn luận diễn ra như thế nào từ góc nhìn của bệnh nhân .
Đọc và lắng nghe những lời tường thuật của bệnh nhân về các thưởng thức của chính bệnh nhân hoàn toàn có thể phân phối những thông tin giá trị. Các website và blog nơi bệnh nhân giải bày về bệnh và điều trị của họ hoàn toàn có thể phân phối cho bạn cái nhìn về các yếu tố thông dụng, những câu hỏi của bệnh nhân và giúp nhìn thấu được quan điểm của bệnh nhân, và cũng hoàn toàn có thể cho thấy các phương tiện thông tin đại chúng can đảm và mạnh mẽ như thế nào trong việc san sẻ kinh nghiệm tay nghề và thông tin ( Netmums là một ví dụ tốt, www.netmums.com ). Không nên xem nhẹ mạng tiếp thị quảng cáo không chuyên này, sao không dùng chúng để tương hỗ hoạt động giải trí trình độ của bạn cơ chứ ?

 

ĐÁP ỨNG VỚI MỘT YÊU CẦU MUA MỘT THUỐC ĐÃ BIẾT BỞI BỆNH NHÂN

Khi bệnh nhân nhu yếu mua một thuốc đơn cử, dược sĩ cần xem xét xem người đưa ra nhu yếu đó có phải là một người dùng có nhiều hiểu biết hay không. Chúng tôi định nghĩa người dùng hiểu biết là người trước đây đã từng dùng thuốc đó cho một thực trạng giống hoặc tương tự như và quen thuộc với thuốc đó. Trong khi dược sĩ và các nhân viên cấp dưới bán hàng cần bảo vệ rằng thuốc được nhu yếu là tương thích, họ cũng cần quan tâm đến kỹ năng và kiến thức và thưởng thức đã có của người mua với thuốc đó .
Nghiên cứu cho thấy rằng phần đông các người mua của nhà thuốc không cảm thấy phiền hà khi được hỏi về quyết định hành động mua thuốc của họ. Trừ trường hợp những người mong ước mua một thuốc họ đã từng sử dụng nhưng không thích bị làm phiền bởi những câu hỏi giống nhau tái diễn mỗi khi họ nhu yếu dược phẩm đó. Có hai điểm mấu chốt mà dược sĩ cần phải nắm : thứ nhất, cần lý giải nhẹ nhàng lí do vì sao các câu hỏi đó là thiết yếu, và thứ hai, cần đặt câu hỏi ít hơn khi người mua hỏi mua một biệt dược đã sử dụng trước đây so với các trường hợp thường thì .

Quy trình giải quyết và xử lý khi bệnh nhân nhu yếu mua một thuốc đã biết

Hỏi xem người đó đã từng sử dụng thuốc này trước đây chưa, và nếu câu vấn đáp là có, hỏi xem còn thông tin nào cần bổ trợ hay không. Kiểm tra nhanh xem bệnh nhân có đang sử dụng các thuốc khác. Nếu người đó chưa sử dụng thuốc này trước đây, tất cả chúng ta cần đặt nhiều câu hỏi hơn. Có thể vận dụng ” Quy trình giải quyết và xử lý với trường hợp bệnh nhân xin lời khuyên về các triệu chứng ” bên dưới. Hỏi xem vì sao người đó nhu yếu mua loại thuốc đó cũng hoàn toàn có thể có ích, ví dụ, hoàn toàn có thể bắt nguồn từ một mẩu quảng cáo ? Bạn bè hoặc người thân trong gia đình đã gợi ý về thuốc đó ?
Các dược sĩ sẽ phải dùng năng lực trình độ của mình để xử lý các trường hợp người mua tiếp tục của quầy thuốc, khi đó DS cũng nắm rõ hơn tiền sử dùng thuốc của bệnh nhân. Nếu dược sĩ lưu ” Hồ sơ dùng thuốc cho bệnh nhân ” ở quầy thuốc thì đây sẽ là nguồn thông tin truy hồi rất giá trị so với các người mua quen thuộc. Tuy nhiên, nếu đó là những người mua mới, khi những thông tin như vậy không được biết, DS hoàn toàn có thể phải đặt nhiều câu hỏi hơn .

 

ĐÁP ỨNG VỚI TRƯỜNG HỢP BỆNH NHÂN XIN LỜI KHUYÊN VỀ CÁC TRIỆU CHỨNG

Thu thập thông tin: nhờ xây dựng mối quan hệ, lắng nghe và đặt câu hỏi để khai thác thông tin về các triệu chứng, ví dụ, xác định những vấn đề cần phải giới thiệu bệnh nhân đi khám bác sĩ; những  biện pháp điều trị nào (nếu có) đã áp dụng hữu hiệu trước đó; các thuốc nào đang được dùng thường xuyên; các ý kiến, mối quan tâm và mong đợi của bệnh nhân về vấn đề của họ và liệu pháp có thể.

Ra quyết định: có cần giới thiệu bệnh nhân đi khám bác sĩ không?

Điều trị: lựa chọn các liệu pháp khả thi, phù hợp và hiệu quả (nếu cần), giới thiệu các lựa chọn cho bệnh nhân và tư vấn về cách sử dụng.

Hiệu quả: nhắn nhủ bệnh nhân những việc cần làm nếu các triệu chứng không được cải thiện.

Thu thập thông tin

Đa số thông tin thiết yếu để ra quyết định hành động và gợi ý trị liệu hoàn toàn có thể được góp nhặt từ việc lắng nghe bệnh nhân. Quá trình này nên khởi đầu với các câu hỏi mở và hoàn toàn có thể cần một lời lý giải vì sao dược sĩ lại đặt các câu hỏi đó. Một số bệnh nhân không hề hiểu ngay tại sao dược sĩ cần đặt những câu hỏi trước khi tư vấn điều trị .

Hy vọng rằng điều này sẽ tạo thời cơ cho bệnh nhân diễn đạt chi tiết cụ thể các triệu chứng thiết yếu để dược sĩ hoàn toàn có thể nhìn nhận. Những hình thức khác của câu hỏi mở hoàn toàn có thể gồm có các câu hỏi sau đây : ” Căn bệnh tác động ảnh hưởng đến anh / chị như thế nào ? Bệnh đó gây ra những yếu tố gì ? ” Bằng cách lắng nghe cẩn trọng và tổng hợp từ những gì bệnh nhân miêu tả, dược sĩ hoàn toàn có thể tái hiện một hình ảnh hoàn hảo hơn về bệnh .

Hình thức lắng nghe này hoàn toàn có thể được tương hỗ với việc hỏi các câu hỏi giúp làm rõ thông tin : ” Tôi không chắc tôi hiểu đúng chuẩn khi chị nói … “, hoặc ” Tôi không trọn vẹn hiểu ý chị muốn nói … ” Một kỹ thuật hữu dụng khác là tóm tắt thông tin : ” Tôi chỉ muốn bảo vệ rằng tôi đã hiểu đúng. Chị nói rằng chị đã gặp yếu tố này từ … ”
Dù vận dụng hình thức tích lũy thông tin bằng câu hỏi mở, sẽ vẫn có trường hợp nhiều thông tin đơn cử bị bỏ sót. Lúc này cần chuyển sang dùng 1 số ít câu hỏi trực tiếp .

Những câu hỏi khác hoàn toàn có thể gồm có : ” Liệu pháp nào chị đã thử dùng ? ” ” Loại liệu pháp nào chị muốn mua ngày hôm nay ? ” ” Chị có đang dùng các nhóm thuốc nào khác ? ” ” Chị có bị dị ứng với yếu tố nào không ? ”

Ra quyết định hành động

Phân loại bệnh theo mức độ nghiêm trọng của thực trạng hiện có là hành vi quan trọng. Hành động này cần sự phối hợp của việc phân loại ưu tiên ( được dùng trong khoa cấp cứu ) và nhìn nhận lâm sàng. Các dược sĩ hội đồng cần kiến thiết xây dựng các quá trình tích lũy thông tin khi tiếp đón các nhu yếu tư vấn nhằm mục đích xác lập khi nào yếu tố đó hoàn toàn có thể được trấn áp tại quầy thuốc và khi nào cần chuyển bệnh nhân đi khám bác sĩ. Sử dụng các câu hỏi để tích lũy những thông tin thiết yếu sẽ được đàm đạo dưới đây. Thêm vào đó, trong lúc nhìn nhận lâm sàng, các dược sĩ sử dụng các kỹ năng và kiến thức về quản trị bệnh để đưa ra lời khuyên .
Tại nhiều nước, việc sử dụng các phác đồ và nguyên tắc điều trị là phổ cập trong quy trình phân loại bệnh, các mạng lưới hệ thống tương hỗ quyết định hành động được vi tính hóa cũng đang được sử dụng ngày càng thoáng đãng. Trong tương lai, các công cụ tương hỗ quyết định hành động được vi tính hóa hoàn toàn có thể sẽ được ứng dụng trong các cuộc luận bàn trực tiếp giữa cán bộ y tế – bệnh nhân, thậm chí còn ngay cả tại các quầy thuốc hội đồng .
Nếu thông tin sau được tích lũy, hoàn toàn có thể cần khuyên bệnh nhân đi khám bác sĩ :
Dược sĩ : Chị hoàn toàn có thể kể cho tôi nghe chị đang gặp phải yếu tố gì với bệnh trĩ của chị không ?
Bệnh nhân : Vâng, tôi bị những cơn chảy máu và đau. Nó lê dài nhiều năm qua, dù lần này có vẻ như nặng hơn …
Dược sĩ : Ý chị là sao khi nói nó nặng hơn ?
Bệnh nhân : Vâng … ruột tôi không khỏe và tôi đang bị một số ít cơn tiêu chảy … tôi đi ngoài ba hoặc bốn lần một ngày … và điều này tiếp nối khoảng chừng 2 tháng nay .
Để có thông tin khá đầy đủ hơn về khi nào cần trình làng bệnh nhân đi khám bác sĩ, hãy đọc phần “ Các triệu chứng nguy hại ” trong đoạn được kí hiệu ASMETHOD bên dưới .

 

ĐIỀU TRỊ

Dựa trên các kỹ năng và kiến thức nền tảng về dược lý, điều trị và bào chế, dược sĩ hoàn toàn có thể đưa ra những lựa chọn điều trị hài hòa và hợp lý địa thế căn cứ theo nhu yếu của cá thể người bệnh, cững như dựa vào các đặc thù của thuốc tương quan. Bên cạnh tính hiệu suất cao của các thành phần hoạt tính trong chế phẩm thuốc, dược sĩ sẽ còn cần phải xem xét về các tương tác có năng lực, các thận trọng, chống chỉ định và thông tin về công dụng không mong ước của từng thành phần. Thực hành dựa trên vật chứng khoa học nhu yếu dược sĩ cần tâm lý thấu đáo về hiệu lực hiện hành của chiêu thức điều trị mà họ khuyên dùng, phối hợp với kinh nghiệm tay nghề của bản thân và bệnh nhân .
Tư vấn cách dùng các thuốc OTC có vai trò quan trọng và dược sĩ cần nắm và bàn luận về các lựa chọn điều trị sau khi đã xem xét quan điểm / ưu thích của bệnh nhân. Một số dược sĩ đã tự lập các hạng mục thuốc OTC riêng của họ với các liệu pháp được ưu tiên dùng bởi các dược sĩ và nhân viên cấp dưới quầy thuốc. Một số khu vực, các bác sĩ và y tá địa phương luận bàn cùng dược sĩ quầy thuốc để chuyển bệnh nhân sau khi khám ở phòng khám sang quầy thuốc để mua thuốc .
Việc lưu hồ sơ dùng thuốc của bệnh nhân tại quầy thuốc hoàn toàn có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc tương hỗ để giải quyết và xử lý trường hợp bệnh nhân ghé nhiều lần quầy thuốc để được tư vấn về các triệu chứng. Nghiên cứu cho thấy rằng chỉ một trong bốn dược sĩ có lưu các thông tin về thuốc OTC vào mạng lưới hệ thống hồ sơ dùng thuốc của bệnh nhân. Cho đến nay, những ghi chép như vậy hoàn toàn có thể giúp cung ứng thông tin để hoàn hảo hồ sơ dùng thuốc của bệnh nhân và xem lại các thuốc trị liệu đang dùng đồng thời hoàn toàn có thể giúp nhận diện các tương tác thuốc và các tính năng có hại. Thêm vào đó, việc tàng trữ các ghi chép này hoàn toàn có thể góp phần quan trọng vào quản trị nhà nước về hoạt động giải trí lâm sàng. Những vận dụng công nghệ thông tin ở các quầy thuốc sẽ giúp cho việc tàng trữ các thông tin thường quy này trở nên khả thi hơn. Việc tàng trữ các thông tin cho các nhóm bệnh nhân đặc biệt quan trọng, như người già, sẽ được tiến hành trong thời hạn tới .
Dược hội đồng tại Anh và xứ Wales đã nhu yếu dược sĩ quầy thuốc lưu giữ các thông tin tương quan đến tư vấn và bán thuốc OTC cho bệnh nhân từ năm 2005 :
Đối với các bệnh nhân mà đội ngũ nhân viên cấp dưới quầy thuốc biết rõ, các lời khuyên được đưa ra, các thuốc được bán hoặc những tư vấn trình làng bệnh nhân đi khám bác sĩ được triển khai sẽ được ghi chép vào ” một hồ sơ của bệnh nhân tại nhà thuốc ” khi dược sĩ nhận thấy việc đó là có ý nghĩa lâm sàng. Không phải tổng thể các mạng lưới hệ thống máy tính cho quầy thuốc đều tích hợp phần mềm lưu thông tin này nên đa phần các ghi chép phải được tàng trữ dưới dạng văn bản giấy. Điều này gây khó khăn vất vả cho các dược sĩ khi truy xuất thông tin hồ sơ trong tươnglai .

Hiệu quả điều trị :

Các dược sĩ và đội ngũ nhân viên cấp dưới bán hàng, mọi lúc hoàn toàn có thể, cần đưa ra lời khuyên dựa vào các khuyến nghị và vật chứng khoa học. Đối với các thuốc mới được phép lưu hành và các thuốc được chuyển từ hạng mục thuốc kê đơn sang thuốc được phép bán tại quầy thuốc, thường có vật chứng khoa học rất đầy đủ. Với một số ít thuốc, đặc biệt quan trọng các thuốc cũ, hoàn toàn có thể có ít hoặc không có dẫn chứng. Lúc này, các dược sĩ cần hiểu rằng thiếu dẫn chứng khoa học tự thân nó không có nghĩa rằng thuốc đó thiếu hiệu suất cao. Hiện nay các dẫn chứng update về hiệu suất cao điều trị được tóm tắt tại chuyên luận riêng trong ” Danh mục thuốc Quốc gia vương quốc Anh ” ( British National Formulary – BNF ). Ta hoàn toàn có thể truy vấn BNF tại địa chỉ www.bnf.org.uk. Những website có ích cung ứng các hướng dẫn lâm sàng gồm có : NHS Evidence ( https://www.evidence.nhs.uk/ ) trình làng những tóm tắt kỹ năng và kiến thức lâm sàng của NHS ( Clinical Knowledge Summaries ), Scottish Inter-Collegiate Guideline Network – SIGN tại www.sign.ac.uk và National Institute for health and Care Excellence – NICE tại www.nice.org.uk. Trang web NHS Choices tại www.nhs.uk cung ứng ứng dụng kiểm tra triệu chứng ( Symptoms Checkers ) và các lời khuyên về quản trị những bệnh nhẹ. NHS là National Health Service – cơ quan quản lý dịch vụ y tế vương quốc của Anh .

Những tương tác thuốc chủ yếu giữa các thuốc OTC và thuốc khác được trình bày trong mỗi bài của quyển sách này. BNF cung cấp một danh sách theo alphabet về các thuốc và tương tác thuốc, cùng với mức độ ý nghĩa lâm sàng của tương tác thuốc. Trong quyển sách này, các tên thuốc generic sẽ được in nghiêng.

Đối với các triệu chứng được đàm đạo trong quyển sách này, mục “ Quản lý ” gồm có những thông tin ngắn gọn về hiệu lực thực thi hiện hành, ưu điểm và khuyết điểm của những tùy chọn điều trị. Ngoài ra còn có mục ” Các quan tâm thực hành thực tế ” cung ứng các thông tin hữu dụng cho bệnh nhân về sử dụng các thuốc OTC .

Kết quả

Đa số triệu chứng được xử trí bởi dược sĩ hội đồng thường nhẹ, tiến triển có số lượng giới hạn và sẽ khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên, điều này đôi khi không đúng và dược sĩ có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ bệnh nhân biết cần làm gì nếu không thấy khỏe hơn. Trong cuốn sách này, một tiến trình điều trị xác lập được đưara ( trong mục ” Tiến trình điều trị ” ở mỗi bài ), để khi tư vấn, dược sĩ hoàn toàn có thể biết đúng chuẩn từ thời gian nào thì bệnh nhân cần đi khám bác sĩ nếu bệnh không cải tổ. ” Tiến trình điều trị ” trong quyển sách này đổi khác tùy theo triệu chứng và đôi lúc theo tuổi của bệnh nhân, nhưng thường ít hơn 1 tuần. Sau khoảng chừng thời hạn này, bệnh không khỏi thì bệnh nhân cần đi khám bác sĩ .
Vai trò của các dược sĩ hội đồng ngày càng tăng trong việc giúp quản trị các bệnh mạn tính lê dài. Lúc này, việc theo dõi tiến trình điều trị là quan trọng và một loạt các cuộc trao đổi với bệnh nhân sẽ được thực thi thay vì chỉ trao đổi một lần .

 

PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG THẢO LUẬN

Các kĩ năng luận bàn hiệu suất cao là chìa khóa để xác lập điều bệnh nhân mong ước và quyết định hành động xem bạn hoàn toàn có thể trấn áp các triệu chứng hay không, hay cần tư vấn bệnh nhân đi khám bác sĩ. Một khung các yếu tố cần xem xét để cải tổ các kiến thức và kỹ năng bàn luận của bạn được soạn thảo bởi Roger Neighbour .

Tự nhìn nhận bản thân : là lúc mà dược sĩ tựn hìn nhận lại bản thân và các phản ứng của mình trong cuộc đàm đạo vừa mới qua. Nó hoàn toàn có thể trải qua một cuộc trò chuyện ngắn với một đồng nghiệp, hoặc tối thiểu là một vài phút tự nhận thức về bản thân, về những tác động ảnh hưởng mà cuộc luận bàn vừa mới qua đã mang lại .

 

CẤU TRÚC CỦA CUỘC THẢO LUẬN

Các dược sĩ cần tăng trưởng một chiêu thức khai thác thông tin hiệu suất cao. Không phải là yếu tố đúng sai ở đây mà là cần tìm một giải pháp hiệu suất cao, tương thích cho từng dược sĩ. Một số dược sĩ nhận thấy các giải pháp ghi nhớ dùng kí hiệu viết tắt ( như hai giải pháp ra mắt bên dưới ) hoàn toàn có thể hữu dụng, tuy nhiên cần hiểu rằng điều đó không đồng nghĩa là dược sĩ lặp đi lặp lại những câu hỏi giống nhau mà không xem xét đến các thông tin tương quan của từng trường hợp để đổi khác câu hỏi cho tương thích. Lắng nghe tốt sẽ giúp tích lũy nhiều thông tin thiết yếu. Một từ viết tắt hoàn toàn có thể giúp ghi nhớ để bảo vệ tổng thể thông tin thiết yếu đã được tích lũy. Thiết lập một mối quan hệ với bệnh nhân là điều thiết yếu để thu nhận tốt thông tin vì chỉ đọc một list các câu hỏi hoàn toàn có thể tạo ra khoảng cách với bệnh nhân và phản tác dụng .

Phương pháp với 4 câu hỏi :

Ai – Bệnh nhân là ai và các triệu chứng là gì?

Khi nào– Các triệu chứng này đã xuất hiện khi nào?

Làm gì – Các hành động xử lý nào đã được thực hiện?

Thuốc gì– Các thuốc nào đang được dùng?

Ai: Dược sĩ trước hết phải xác định ai là bệnh nhân: người ghé quầy thuốc có thể chỉ để mua thuốc cho người khác. Cần xác định đặc điểm chính xác của các triệu chứng: những bệnh nhân thường tự chẩn đoán bệnh tật cho mình và dược sĩ không được mặc định chấp nhận chúng mà không xác minh lại.

Bao lâu: Thời gian tồn tại của các triệu chứng có thể là một chỉ điểm quan trọng cho việc có cần thiết phải khuyên bệnh nhân khám bác sĩ hay không. Nói chung, quãng thời gian này càng dài, khả năng càng cao đó là một trường hợp nghiêm trọng. Đa số những trường hợp nhẹ thường tự giới hạn và tự hết trong vòng vài ngày.

Làm gì: Mọi hành động đã được bệnh nhân thực hiện đều cần được xác minh, bao gồm cả việc tự sử dụng thuốc để điều trị các triệu chứng. Trung bình một trong hai bệnh nhân đã từng thử ít nhất một liệu pháp điều trị trước khi đến gặp dược sĩ xin lời khuyên. Liệu pháp có thể bao gồm các thuốc OTC được mua từ nhà thuốc hoặc một nơi khác; các thuốc khác được chỉ định bởi bác sĩ cho chính trường hợp đó hoặc một tình trạng bệnh tương tự; hoặc các thuốc mượn được từ bạn bè, người thân hoặc tìm thấy trong tủ thuốc gia đình. Các bài thuốc từ tự nhiên hoặc dược liệu có thể đã được sử dụng. Các truyền thống mang tính văn hóa của người dân từ nhiều vùng dân tộc khác nhau chứa đựng cách dùng của các liệu pháp điều trị đa dạng, mà liệu pháp này đôi khi không được xem là thuốc. Nếu bệnh nhân đã dùng một hay nhiều liệu pháp có vẻ thích hợp mà vẫn không cải thiện, cần khuyên bệnh nhân đi khám bác  sĩ.

Thuốc gì: Việc xác định những thuốc nào bệnh nhân dùng thường xuyên là quan trọng vì hai lý do: các tương tác có thể xảy ra và các tác dụng không mong muốn tiềm ẩn. Những thuốc này sẽ thường được chỉ định bởi bác sĩ, nhưng có thể bao gồm các sản phẩm không cần kê đơn (OTC). Dược sĩ cần biết về tất cả các thuốc được dùng của bệnh nhân vì nguy cơ tương tác thuốc với các liệu pháp khác mà dược sĩ có thể đề nghị.

Dược sĩ hội đồng đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc phát hiện các phản ứng có hại của thuốc và nhìn nhận năng lực những triệu chứng của bệnh nhân hoàn toàn có thể là một tính năng có hại do thuốc gây ra. Ví dụ như, liệu các triệu chứng dạ dày như khó tiêu hoàn toàn có thể là do dùng một thuốc kháng viêm non-steroid ( NSAID ) được kê đơn hoặc một triệu chứng ho hoàn toàn có thể là do một thuốc ức chế men chuyển angiotensin ( ACE ) được dùng bởi bệnh nhân. Khi dược sĩ hoài nghi một phản ứng có hại là do một thuốc được kê đơn, dược sĩ nên tranh luận với bác sĩ những việc nên triển khai ( hoàn toàn có thể triển khai báo cáo giải trình Thẻ Vàng ( Yellow Card report ) cho Ủy ban về Thuốc dùng cho người ( Commission on Human Medicines ), hoàn toàn có thể được triển khai bởi dược sĩ hoặc bệnh nhân ) và bác sĩ hoàn toàn có thể nhu yếu bệnh nhân cần tái khám để hoàn toàn có thể xem xét lại việc điều trị .

Phương pháp thứ hai là ASMETHOD

Phương pháp này được tăng trưởng bởi Derek Balon, một dược sĩ hội đồng ở London :

A: Age and appearance – Tuổi và bề ngoài

S: Self or someone elde – Bệnh nhân tự mua thuốc hay mua thuốc cho người khác

M: Medication – Thuốc đang dùng

E: Extra medicines – Thuốc bổ sung

T: Time persisting – Thời gian tồn tại triệu chứng

H: History – Bệnh sử

O: Other syntoms – Các triệu chứng khác

D: Danger syntoms – Các triệu chứng nguy hiểm

Một số mục trên của list ASMETHOD đã được trình diễn ở trên. Ở đây, chỉ trình làng những mục còn lại .

A: Tuổi và biểu hiện bên ngoài

Biểu hiện bên ngoài của bệnh nhân hoàn toàn có thể là một chỉ điểm hữu dụng xác định liệu các triệu chứng tương quan đến một thực trạng nhẹ hay nghiêm trọng của bệnh. Nếu bệnh nhân trông có vẻ như yếu, ví dụ như, xanh lè, ẩm nhớt, khuôn mặt nóng đỏ hoặc xám, dược sĩ nên xem xét việc chuyển bệnh cho bác sĩ. Đối với trẻ nhỏ, vẻ vẻ bên ngoài cũng quan trọng, nhưng thêm vào đó dược sĩ hoàn toàn có thể hỏi cha mẹ trẻ liệu trẻ thường có khỏe không. Một đứa trẻ vui tươi và năng động thì năng lực cao đang gặp một yếu tố không nghiêm trọng, nhưng nếu bé yên lặng và thụ động, hoặc dễ bị tổn thương, dễ cáu gắt và đang bị sốt, hoàn toàn có thể cần được bác sĩ tư vấn .
Độ tuổi của bệnh nhân là một yếu tố quan trọng vì một số ít triệu chứng có tiềm năng nghiêm trọng hơn theo các độ tuổi khác nhau. Ví dụ, tiêu chảy cấp so với một người trưởng thành khỏe mạnh hoàn toàn có thể được điều trị bởi dược sĩ. Tuy nhiên, những triệu chứng như vậy so với trẻ nhỏ hoàn toàn có thể gây mất nước nhanh hơn ; các bệnh nhân lớn tuối cũng có rủi ro tiềm ẩn bị mất nước cao hơn. Nhiễm khuẩn miệng thường gặp ở trẻ sơ sinh, trong khi ít gặp hơn ở trẻ lớn và người trưởng thành ; quyết định hành động của dược sĩ về điều trị hay chuyển bệnh do đó hoàn toàn có thể bị tác động ảnh hưởng tùy theo độ tuổi mà triệu chứng Open .
Độ tuổi cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định liệu phápđiều trị bởi dược sĩ. Một số thuốc hoàn toàn không được khuyến nghị cho trẻ dưới 12 tuổi, như loperamide. Hydrocortisone dạng kem hoặc thuốc mỡ không nên được ý kiến đề nghị cho trẻ dưới 16 tuổi ; thuốc xịt vùng miệng corticoid và omeprazole không nên được ý kiến đề nghị cho người dưới 18 tuổi. Những thuốc khác phải được dùng giảm liều hoặc theo một công thức liều giành cho nhi khoa và dược sĩ do đó phải xem xét cẩn trọng trước khi đưa ra lời khuyên .
Các thuốc OTC khác có một độ tuổi tối thiểu nhất định để được phép dùng mà không cần kê đơn, ví dụ, 16 tuổi cho giải pháp hormone tránh thai khẩn cấp, 12 tuổi cho liệu pháp sửa chữa thay thế nicotine ( NRT ) và 18 tuổi cho các liệu pháp trị nấm âm đạo. Các dược sĩ thường quen với việc phán đoán độ tuổi của bệnh nhân và không thường dò hỏi đúng tuổi của họ, trừ khi có một nguyên do đặc biệt quan trọng để thao tác đó .

S: Xác định rõ ai là bệnh nhân

M: Các thuốc thường dùng, kể cả thuốc kê đơn và OTC

E: Những liệu pháp khác được thử dùng để chữa các triệu chứng hiện có

T: Thời gian tồn tại của triệu chứng

H: Bệnh sử

Có hai ý niệm về khái niệm “ bệnh sử ” tương quan đến việc xử lý triệu chứng : thứ nhất là tình huống khi triệu chứng Open và thứ hai là tiền sử các bệnh trước đây. Ví dụ bệnh nhân có bị tiểu đường, cao huyết áp hay hen suyễn hay không ? Các hồ sơ thuốc của bệnh nhân tại quầy thuốc nên được dùng để ghi nhận lại các thực trạng bệnh tương quan cùng sống sót .
Truy vấn về bệnh sử của một thực trạng hoàn toàn có thể hữu dụng ; yếu tố Open khi nào và như thế nào, nó diễn biến như thế nào. Nếu bệnh nhân đã từng gặp yếu tố này trước đây, những trường hợp trước nên được tìm hiểu và khám phá để xác lập bệnh nhân đã dùng liệu pháp nào và mức độ thành công xuất sắc của nó. Ví dụ với các vết loét vùng họng tái phát, những vết loét hiện tại có giống với các vết loét trước kia hay không, bệnh nhân có đi khám bác sĩ hoặc nha sĩ hay không, bệnh nhân có được kê đơn hay mua thuốc OTC hay không, và nếu có, chúng có hiệu suất cao không ?
Khi hỏi về bệnh sử, thời gian của các triệu chứng đơn cử hoàn toàn có thể cho những địa thế căn cứ có giá trị về những nguyên do hoàn toàn có thể. Các cơn ợ nóng Open sau khi đi ngủ hay khi gập người hoặc khi cúi xuống thì rất có năng lực tương quan đến trào ngược, trong khi các cơn Open khi gắng sức như tập thể dục hoặc thao tác nặng thì không .
Tìm hiểu bệnh sử là đặc biệt quan trọng quan trọng khi nhìn nhận bệnh da liễu. Dược sĩ thường nghĩ một cách sai lầm đáng tiếc rằng nhận diện qua biểu lộ bên ngoài của bệnh da liễu là yếu tố quan trọng nhất để xử trí những triệu chứng này. Thực tế, nhiều bác sĩ da liễu đã tin rằng việc chớp lấy bệnh sử là quan trọng hơn do tại 1 số ít bệnh da có biểu lộ tương đương. Thêm vào đó, bộc lộ da hoàn toàn có thể đổi khác trong quy trình bệnh. Như việc sử dụng không hài hòa và hợp lý corticosteroid dùng ngoài trên da nhiễm khuẩn hoặc nhiễm ký sinh trùng hoàn toàn có thể đổi khác rất nhiều bộc lộ của da ; dị ứng với các thành phần như của thuốc tê tại chỗ hoàn toàn có thể tạo một yếu tố mới thêm vào triệu chứng có sẵn. Dược sĩ do đó phải biết được những loại kem nào, thuốc mỡ nào, lotio nào đã được sử dụng .

O: Các triệu chứng khác

Nhìn chung, bệnh nhân có xu thế than phiền về những triệu chứng làm họ không dễ chịu nhất. Dược sĩ nên hỏi thăm liệu bệnh nhân có nhận thấy các triệu chứng khác hay bất kể đổi khác nào so với thông thường hay không ; vì, do nhiều nguyên do, bệnh nhân hoàn toàn có thể không dữ thế chủ động trình diễn toàn bộ các thông tin quan trọng. Lo lắng, hoảng sợ hoàn toàn có thể là một triệu chứng như vậy tuy nhiên bệnh nhân đang trải qua xuất huyết đại tràng hoàn toàn có thể chỉ chú ý quan tâm rằng họ bị trĩ hoặc táo bón .
Bệnh nhân hoàn toàn có thể không đánh giá và nhận định được tính quan trọng hoặc nghiêm trọng của triệu chứng, như những bệnh nhân bị táo bón do công dụng phụ của thuốc chống trầm cảm ba vòng hoàn toàn có thể sẽ không chăm sóc đến chứng khô miệng vì họ cảm thấy không có mối link giữa hai triệu chứng này .

D: Các triệu chứng nghiêm trọng

Đây là những triệu chứng hoặc tổng hợp các triệu chứng báo động cho các dược sĩ cần chuyển bệnh nhân cho bác sĩ. Máu trong đàm, chất nôn, nước tiểu hoặc phân là những ví dụ cho nhóm triệu chứng này, cũng như chứng sụt cân không rõ nguyên do. Những triệu chứng nguy hại đã được đề cập và tranh luận trong từng mục của quyển sách này giúp dược sĩ hoàn toàn có thể hiểu được tầm quan trọng của chúng .

Ra quyết định: đánh giá nguy cơ

Để ra quyết định hành động, dược sĩ nhìn nhận những rủi ro tiềm ẩn hoàn toàn có thể xảy ra cho bệnh nhân khi sử dụng những con đường điều trị khác nhau. Những nguyên do để dược sĩ chuyển bệnh nhân cho bác sĩ gồm có :
Những tín hiệu hoặc triệu chứng “ nguy hại ”
tin tức không hoàn hảo ( ví dụ một không bình thường ở tai nhưng không thăm khám được )
Thời gian sống sót hoặc tái diễn của triệu chứng .
Như một quy tắc chung, các yếu tố sau biểu lộ rủi ro tiềm ẩn cao cho một thực trạng nghiêm trọng và dược sĩ nên xem xét cần bác sĩ tư vấn :
Triệu chứng lê dài
Triệu chứng tái phát hoặc diễn tiến xấu hơn
Đau nặng
Điều trị thất bại ( đã dùng một hoặc nhiều hơn các thuốc tương thích nhưng không cải tổ )
Các phản ứng có hại hoài nghi do thuốc ( với cả thuốc kê đơn hay OTC )
Những triệu chứng nguy khốn
Trong mỗi mục của quyển sách này, có đưa ra mốc thời hạn của mà khi triệu chứng lê dài hơn, dược sĩ phải xem xét chuyển bệnh ngay lập tức được định nghĩa trong mục “ Chuyển bệnh khi nào ”. Thêm vào đó, trong mỗi mục của quyển sách đều có mục “ Thời hạn điều trị ” – đây là thời hạn mà triệu chứng phải được chữa khỏi, nếu không bệnh nhân cần đi khám bác sĩ. Hiện nay một số ít dược sĩ hội đồng dùng biểu mẫu chuyển bệnh như thể một công cụ bổ trợ để truyền đạt thông tin cho bác sĩ đi cùng với bệnh nhân .
Những cuộc bàn luận với các bác sĩ mái ấm gia đình tại địa phương hoàn toàn có thể tương hỗ để kiến thiết xây dựng các phác đồ và hướng dẫn cho việc chuyển bệnh, và chúng tôi khuyến nghị các dược sĩ cần chớp lấy thời cơ này để kiến thiết xây dựng những hướng dẫn như thế này cùng với các bác sĩ và y tá đồng nghiệp của họ trong chăm nom sức khỏe thể chất bắt đầu. Những cuộc tranh luận đa phương dạng này hoàn toàn có thể hình thành các mạng lưới hệ thống chuyển bệnh hai chiều và những đồng thuận địa phương về các liệu trình điều trị ưu tiên .

Những tai nạn và chấn thương

Các dược sĩ thường được nhu yếu cho lời khuyên về các chấn thương, đa số là chấn thương nhẹ không thiết yếu phải chuyển bệnh. Danh sách dưới đây chỉ ra những dạng chấn thương hoàn toàn có thể được phân loại là “ nhẹ ” .
Vết cắt, trầy xước và vết bầm
Những vết thương, gồm có cả những vết thương hoàn toàn có thể cần được khâulại .
Những vết bỏng nhẹ
Vật lạ trong mắt, mũi hoặc tai
Tiêm ngừa uốn ván sau chấn thương
Các bệnh nhẹ về mắt
Vết côn trùng nhỏ hoặc động vật hoang dã khác cắn đốt .
Những chấn thương nhẹ vùng đầu mà không gây bất tỉnh nhân sự hoặc buồn nôn
Những chấn thương nhẹ ở cẳng chân và ở cẳng tay mà bệnh nhân vẫn hoàn toàn có thể đứng hoặc hoạt động các ngón tay
Chảy máu mũi nhẹ
Các dược sĩ cần phải quen với việc nhìn nhận và điều trị các chấn thương nhẹ để quyết định hành động khi nào cần chuyển bệnh. Trong những trường hợp đơn cử, dược sĩ hoàn toàn có thể cần xem xét việc chuyển bệnh đến đơn vị chức năng cấp cứu. Danh sách dưới đây phân phối hướng dẫn chung về khi nào cần chuyển một người đến đơn vị chức năng cấp cứu ngay lập tức .
Có chấn thương nghiêm trọng ở đầu gây chảy nhiều máu
Người đó ngất xỉu
Có xương gãy hoặc thoát vị
Người đó đang bị đau ngực nặng hoặc khó thở
Người đó đang bị đau bụng nặng nhưng không chữa được bằng các thuốc OTC .
Có xuất huyết nặng trong bất kỳ bộ phận nào của khung hình
Ít nhất 20 % những ca nhập viện vào đơn vị chức năng cấp cứu là các trường hợp hoàn toàn có thể được xử trí bằng chăm nom sức khỏe thể chất khởi đầu và khoảng chừng 8 % hoàn toàn có thể được xử trí tại nhà thuốc. Trong khi đó, mỗi ca nhập viện vào đơn vị chức năng cấp cứu tốn khoảng chừng 60 bảng Anh, các nhà thuốc do đó có vai trò quan trọng trong công tác làm việc giáo dục bệnh nhân sử dụng hợp lý dịch vụ này .

 

SỰ RIÊNG TƯ TRONG NHÀ THUỐC

Các nhà thuốc hội đồng tại Anh và xứ Wales hầu hết đều có khu vực bàn luận riêng giàn cho bệnh nhân. Nghiên cứu cho thấy hầu hết người mua của nhà thuốc cảm thấy rằng mức độ riêng tư hiện hữu cho việc đàm đạo tại nhà thuốc là gật đầu được. Một số chứng cứ biểu lộ sự độc lạ giữa quan điểm của bệnh nhân và dược sĩ về sự riêng tư .
Các dược sĩ nhận thấy rằng 1 số ít bệnh nhân sẵn sàng chuẩn bị đàm đạo cả những chủ đề tương đối nhạy cảm tại nhà thuốc. Trong khi điều này chỉ đúng cho 1 số ít bệnh nhân, những người còn lại thì ngưng cuộc tranh luận do thiếu riêng tư .
Dược sĩ nên luôn nhớ về tầm quan trọng của bảo vệ tính riêng tư cho bệnh nhân và khi hoàn toàn có thể cần tạo khoảng trống riêng tư để luận bàn những yếu tố nhạy cảm với bệnh nhân. Bằng phán đoán trình độ và kinh nghiệm tay nghề cá thể, dược sĩ hoàn toàn có thể tìm kiếm những tín hiệu của sự ngập ngừng hay ngại ngùng của bệnh nhân và hoàn toàn có thể đưa ra gợi ý dời đến một nơi yên tĩnh hơn trong nhà thuốc hoặc đến khu vực tranh luận để liên tục cuộc trò chuyện .

 

Xem tiếp phần 2

 

Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

  facebook.com/BVNTP

  youtube.com/bvntp

Có thể bạn quan tâm
Alternate Text Gọi ngay
XSMB