Chính sách tiền tệ của Việt Nam trước biến số kinh tế toàn cầu

Việc Fed liên tục tăng lãi suất vay đã gây ra một làn sóng rút vốn ồ ạt khỏi những thị trường mới nổi, trong đó có Việt Nam, để chuyển về Mỹ nhằm mục đích hưởng mức lãi suất vay cao và ảnh hưởng tác động làm cho đồng USD tăng giá. Hệ quả là Ngân hàng Nhà nước phải liên tục bán dự trữ ngoại hối nhằm mục đích không thay đổi tỷ giá và lần tiên phong dự trữ ngoại hối của Việt Nam xuống mức 12 tuần nhập khẩu sau khoảng chừng 10 năm, chạm ngưỡng cảnh báo nhắc nhở của IMF. Kèm với đó, Ngân hàng Nhà nước phải tăng lãi suất vay điều hành quản lý lên 2 %, bằng với mức trước đại dịch Covid-19 để bảo vệ sự mê hoặc của tiền đồng, hạn chế việc rút vốn từ những nhà đầu tư quốc tế, vì vậy đã xác lập mặt phẳng lãi suất vay mới khá cao ở trong nước .

NHÌN LẠI CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ 2022

Xét về áp lực đè nén từ bên trong, thị trường kinh tế tài chính Việt Nam trong năm 2022 cũng thể hiện nhiều điểm chưa ổn như hiện tượng kỳ lạ lũng đoạn, làm giá sàn chứng khoán, hay những vấn đề lừa đảo chiếm đoạt gia tài và quản trị lỏng lẻo trên thị trường trái phiếu, càng gây ra áp lực đè nén rất lớn đến thanh khoản của toàn mạng lưới hệ thống đặc biệt quan trọng là so với những ngân hàng nhà nước thương mại .
Bên cạnh đó, chính sách thắt chặt tiền tệ cũng gây ra cuộc khủng hoảng cục bộ thanh khoản và đưa những ngân hàng nhà nước thương mại vào một cuộc đua lãi suất vay mới với vận tốc tăng lãi suất vay kêu gọi rất nhanh, 1 số ít ngân hàng nhà nước đã niêm yết mức lãi suất vay kêu gọi lên đến hơn 10 %. Mặc dù thời hạn qua Ngân hàng Nhà nước đã tích cực bơm thanh khoản cho toàn mạng lưới hệ thống, nhưng áp lực đè nén thanh khoản của mạng lưới hệ thống Ngân hàng Nhà nước vẫn chưa có tín hiệu hạ nhiệt ( tính đến thời gian gần cuối tháng 12/2022 ) .

Mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn nhưng việc điều hành chính sách tiền tệ nhìn chung là khá hiệu quả và bám sát với diễn biến của thị trường, các biện pháp được đưa ra để xử lý khủng hoảng của Ngân hàng Nhà nước là kịp thời và mang lại hiệu quả nhất định. Bằng chứng là kết thúc năm 2022, các mục tiêu kinh tế vĩ mô được dự báo cơ bản sẽ vượt chỉ tiêu của Quốc hội đề ra từ đầu năm. Đây là một tín hiệu tốt cho thấy chúng ta đang đi đúng hướng và hạn chế được tối đa tác động xấu của vĩ mô thế giới và trong nước.

Bạn đang đọc: Chính sách tiền tệ của Việt Nam trước biến số kinh tế toàn cầu

KINH TẾ TOÀN CẦU ĐỐI DIỆN NGUY CƠ GIẢM PHÁT

Trong cuộc họp thường kỳ vào ngày 5/12/2022, đại diện thay mặt Cục Dự trữ Liên bang Mỹ ( Fed ) đã đưa ra thông điệp về việc hoàn toàn có thể sẽ giảm vận tốc tăng lãi suất vay điều hành quản lý từ 0,75 % / lần còn 0,5 % / lần. Theo đó, trong thời hạn sắp tới, Fed vẫn giữ nguyên tiềm năng điều hành quản lý nền kinh tế tài chính theo hướng thắt chặt chính sách tiền tệ để giảm tỷ suất lạm phát kinh tế đang đạt đỉnh trong vòng 10 năm qua ( hơn 7 % vào tháng 11/2022, hình 1 ), công cụ lãi suất vay vẫn là kênh chính nhằm mục đích điều tiết lượng tiền lưu thông trong nền kinh tế tài chính .

Do đó, ngữ cảnh có nhiều năng lực nhất là Fed vẫn sẽ tăng lãi suất vay quản lý và mức cao nhất hoàn toàn có thể đạt 5 % vào tháng 5/2023 .
Các nhà đầu tư đang khá hoảng sợ khi dự báo những bước tiến tiếp theo của Fed và mức lãi suất vay trần hoàn toàn có thể xảy ra trong năm 2023 ( hiện tại đang ở mức 4 % ), nhưng nhìn chung, hầu hết đều đồng ý chấp thuận rằng Fed sẽ tăng lãi suất vay từ nay đến giữa năm 2023 ( hoàn toàn có thể đạt đỉnh 5 % ) và giảm dần cho đến cuối năm 2023 và vẫn sẽ duy trì một mức lãi suất vay điều hành quản lý ở mức cao ( trên 4 % ) cho cả năm 2023. Thậm chí quản trị Fed NewYork, ông John Williams cho rằng Fed chỉ xem xét cắt giảm lãi suất vay trở lại vào năm 2024 .
Tuy nhiên, cuộc cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine từ cuối tháng 2/2022 đang làm cho tình hình kinh tế tài chính vĩ mô quốc tế phức tạp hơn. Dự báo đại chiến sẽ còn liên tục lê dài sang năm 2023 và tạo ra những cú sốc về giá cho những sản phẩm & hàng hóa cơ bản như nguồn năng lượng và thực phẩm, Fed đã kiểm soát và điều chỉnh dự báo về vận tốc tăng trưởng toàn thế giới về tổng sản phẩm quốc dân ( GDP ) và tỷ suất lạm phát kinh tế cho năm 2022 và 2023. Tốc độ tăng trưởng GDP được dự báo sẽ giảm chỉ còn 3,0 % so với 3,3 % trước đó và tỷ suất lạm phát kinh tế tăng so với dự báo trước đó 1 % và đạt mức 4,1 % .
Cùng nhận định và đánh giá với những nhà nghiên cứu từ Fed, những nhà nghiên cứu từ TT Economic Unit Intelligent ( EUI ) ở châu Âu cũng đưa ra ngữ cảnh dự báo giảm vận tốc tăng trưởng GDP của toàn thế giới xuống mức 1,7 % và hầu hết những nước G20 cũng chịu mức kiểm soát và điều chỉnh giảm đáng kể từ 1 % đến 2 % trong năm 2023 .
Theo dự báo này, tỷ suất lạm phát kinh tế vào năm 2023 ( 6,4 % ) sẽ giảm nhiệt hơn so với năm 2022 ( 9,5 % ) nhưng vẫn ở mức cao hơn rất nhiều so với những năm trước đó ( 3-3, 5 % ). Nguyên nhân đa phần đến từ ngân sách tăng cao của những loại sản phẩm & hàng hóa cơ bản của nền kinh tế tài chính như dầu thô, nguyên vật liệu sản xuất công nghiệp và thực phẩm. Giá dầu dự báo vào năm 2023 vẫn ở mức cao xê dịch 90 USD / thùng và chỉ giảm dần sau năm 2024. Giá nguyên vật liệu sản xuất và thực phẩm được dự báo sẽ giảm trong năm 2023 nhưng mức giảm chỉ ở mức thấp so với đà tăng trước đó trong những năm 2021 và 2022 .
Ngoài ra, chính sách Zero Covid của Trung Quốc là lực cản lớn khác so với tăng trưởng toàn thế giới, dự báo, chính sách này sẽ liên tục trong năm 2023 nhưng sẽ được thả lỏng hơn so với trước đây. Hạn hán, khủng hoảng cục bộ trong nghành nghề dịch vụ và ngành điện cũng đang đè nặng lên tăng trưởng của Trung Quốc, ước tính sẽ không cao hơn 3,3 % trong năm 2022 .

BA KỊCH BẢN NĂM 2023

Theo nhìn nhận của nhóm nghiên cứu và điều tra, tình hình kinh tế tài chính vĩ mô toàn thế giới trong năm 2023 có khunh hướng giống với ngữ cảnh của cuộc khủng hoảng cục bộ giảm phát ( lạm phát kinh tế kèm suy thoái và khủng hoảng ) năm 1970. Fed và Ngân hàng Trung ương những nước sẽ theo dõi ngặt nghèo những chỉ báo để bảo vệ rằng hành động tăng lãi suất vay điều hành quản lý để ngăn lạm phát kinh tế sẽ không dẫn đến sự sụp đổ của nền kinh tế tài chính toàn thế giới trong tương lai. Có ba ngữ cảnh được đưa ra cho năm 2023 .

Thứ nhất, kịch bản trung tính: Tốc độ tăng trưởng được duy trì, lạm phát sẽ đạt đỉnh vào năm 2024.

Giả định được phân tích là lãi suất của Fed được duy trì ở mức 5%, cuộc chiến tranh Nga- Ukranie vẫn tiếp diễn nhưng không có những diễn biến quá bất ngờ và Trung Quốc sẽ nới lỏng dần chính sách Zero Covid.

Xem thêm: Chính sách kinh tế mới (Hoa Kỳ) – Wikipedia tiếng Việt

Dữ liệu cung ứng bởi Ngân hàng Thế giới ( WB ) từ năm 1996 đến 2021 cho thấy, dẫn chứng cho mối liên hệ trong dài hạn giữa chỉ số giá CPI, lãi suất vay thực, cán cân vãng lai, cán cân thanh toán giao dịch và cung tiền M3 và GDP thực ở Việt Nam. Từ đó, nếu ở điều kiện kèm theo thông thường, dự báo về tăng trưởng GDP thực ( theo ngang giá nhu cầu mua sắm ) được đưa ra theo quy mô hiệu chỉnh sai số VECM ở mức 8 % cho tiến trình 2022 – 2025, tăng so với mức trung bình GDP thực trong quá trình 2018 – 2020 là 7 %. Tỷ lệ lạm phát kinh tế CPI cũng ở mức trung bình 3,1 % theo quy mô dự báo cho tiến trình 2022 – 2025 .
Dựa vào dự báo của quy mô cùng với những diễn biến khó lường của kinh tế tài chính vĩ mô toàn thế giới trong năm 2023, theo chúng tôi, mức độ tăng trưởng GDP thực và lạm phát kinh tế của Việt Nam sẽ ở mức lần lượt là 7 % và 4,1 % cho năm 2023. Lạm phát của Việt Nam có năng lực đạt đỉnh vào năm 2024 và sau đó sẽ giảm mạnh trong năm 2025. Về tăng trưởng kinh tế tài chính thì đồ thị dự báo cho thấy là khuynh hướng tăng trưởng kinh tế tài chính sẽ liên tục được duy trì tốt trong quy trình tiến độ 2023 – 2025 .

Vào phiên họp diễn ra vào tháng 11/2022, Quốc hội cũng đã đặt ra chỉ tiêu tăng trưởng GDP là 6,5 % và tỷ suất lạm phát kinh tế trấn áp ở mức 4,5 %. Đây là những chỉ tiêu theo đánh giá và nhận định của chúng tôi là tương thích với quy mô dự báo và hoàn toàn có thể đạt được trong năm 2023 .

Thứ hai, kịch bản tiêu cực. Ở kịch bản này, Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất lên mức 6% trong năm 2023 và gây áp lực rất lớn đến chính sách tiền tệ và kinh tế toàn cầu. Cuộc chiến Nga-Ukranie có những diễn biến bất ngờ khi đó Trung Quốc vẫn duy trì chặt chẽ chính sách Zero Covid.

Kết quả nghiên cứu và phân tích tài liệu cho thấy là với ngữ cảnh này thì những chỉ số vĩ mô như tỷ giá, lạm phát kinh tế, tăng trưởng và lãi suất vay của Việt Nam sẽ chịu áp lực đè nén rất lớn. Trong ngữ cảnh này, Ngân hàng Nhà nước sẽ phải tăng mức lãi suất vay quản lý lên khoảng chừng 2 – 3 % trong năm 2023, trong khi tỷ giá sẽ liên tục tăng khoảng chừng 6 đến 7 %. Trong khi đó lạm phát kinh tế sẽ từ 7 đến 8 % và tăng trưởng kinh tế tài chính sẽ sụt giảm chỉ còn 5-6 % .

Thứ ba, kịch bản tích cực. Ở kịch bản này, lạm phát của Mỹ hạ nhiệt mạnh và Fed có khuynh hướng ngưng tăng lãi suất trong năm 2023, cuộc chiến Nga-Ukranie thay đổi theo chiều hướng tốt cho kinh tế thế giới và Trung Quốc mở cửa hoàn toàn nền kinh tế giúp chuỗi cung ứng toàn cầu hồi phục và Việt Nam xử lý nhanh và hiệu quả về vấn đề trái phiếu doanh nghiệp.

Với ngữ cảnh này, Ngân hàng Nhà nước sẽ có dư địa để giảm lãi suất vay quản lý và điều hành và tỷ giá được dự báo không thay đổi và chỉ tăng khoảng chừng 2-3 % trong năm 2023. Lạm phát sẽ giảm mạnh xuống dưới 4 % và tăng trưởng kinh tế tài chính sẽ đạt từ 8,5 – 9 % trong năm 2023 .

HÀM Ý CHÍNH SÁCH

Thứ nhất, chính sách tỷ giá cần linh hoạt và hạn chế sử dụng dự trữ ngoại hối để bình ổn tỷ giá trong những thời điểm mang yếu tố thời vụ và nhu cầu ngoại tệ tăng đột biến như đầu năm – cuối năm. Thay vào đó là điều hành chính sách tỷ giá linh hoạt hơn và đôi lúc cần đánh đổi một phần lạm phát để duy trì tăng trưởng, vì hiện tại mức lạm phát ở Việt Nam vẫn tương đối thấp so với thế giới và chúng ta có thể chấp nhận đánh đổi lạm phát để ưu tiên cho việc phục hồi kinh tế trong năm 2023.

Thứ hai, chính sách lãi suất sẽ phụ thuộc vào tỷ giá khi tỷ giá là chốt chặn cuối cùng để đảm bảo ổn định lạm phát trong nước. Vì thế trong thời gian tới, khi tỷ giá chịu áp lực quá lớn thì Ngân hàng Nhà nước buộc phải tăng lãi suất điều hành để hỗ trợ tỷ giá. Nhưng song song đó, nên hỗ trợ lãi suất cho các doanh nghiệp xuất khẩu, bởi vì đó là một mũi tên trúng hai đích khi chúng ta vẫn khuyến khích được tăng trưởng và kèm theo đó là có thêm ngoại tệ để ổn định tỷ giá. Đồng thời cũng giám sát chặt chẽ hiện tượng găm giữ ngoại tệ của các doanh nghiệp xuất khẩu và cá nhân chờ giá lên sẽ làm ảnh hưởng tiêu cực lên tỷ giá.

Thứ ba, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính cần có sự phối hợp để xử lý các vấn đề còn tồn đọng trong hệ thống tài chính một cách dứt khoát và càng sớm càng tốt. Đặc biệt là việc xử lý nợ xấu từ trái phiếu doanh nghiệp, vì đây có thể là điểm nghẽn rất quan trọng cần phải xử lý ngay trong việc phát triển hệ thống tài chính bền vững trong những năm tới.

Xem thêm: Địa chỉ bảo hành Main, Card màn hình Gigabyte tại Hà Nội

Thứ tư, việc đưa ra các gói hỗ trợ lãi suất, hỗ trợ tiêu dùng cần cụ thể và đảm bảo có thể thực thi hiệu quả trong việc hỗ trợ phục hồi sản xuất của doanh nghiệp.

Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số đặc biệt Xuân Quý Mão phát hành ngày 23-01-2023. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây: 

https://postenp.phaha.vn/chi-tiet-toa-soan/tap-chi-kinh-te-viet-nam

Source: https://suachuatulanh.org
Category : Bảo Hành Tủ Lạnh