Quy trình hoạch định chính sách công? Nguyên tắc xây dựng chính sách công?

Hoạch định chính sách công được xem là bước khởi đầu có tác động ảnh hưởng lớn đến hàng loạt quy trình chính sách ; là quy trình kiến thiết xây dựng, hình thành nên chính sách công, từ việc phát hiện yếu tố chính sách, nghiên cứu và phân tích nhìn nhận, lựa chọn những giải pháp chính sách cho tới khi trải qua chính sách .

1. Khái quát về hoạch định chính sách công

Hoạch định chính sách công được xem là bước khởi đầu có tác động ảnh hưởng lớn đến hàng loạt quy trình chính sách ; là quy trình thiết kế xây dựng, hình thành nên chính sách công, từ việc phát hiện yếu tố chính sách, nghiên cứu và phân tích nhìn nhận, lựa chọn những giải pháp chính sách cho tới khi trải qua chính sách .

Cho đến nay, xung quanh các bước của quá trình hoạch định chính sách công vẫn còn nhiều quan điểm khác nhau. Tuy nhiên, quy trình hoạch định chính sách công được thừa nhận phổ biến hiện nay gồm các bước cơ bản sau:

( i ) thiết lập nghị trình chính sách ;
( ii ) thiết kế xây dựng và yêu cầu giải pháp chính sách ;
( iii ) hợp pháp hóa chính sách hay phát hành chính sách .

2. Thiết lập nghị trình chính sách: 

Một trong những trách nhiệm và tính năng quan trọng của chính sách công đó là xử lý những yếu tố xã hội. Vì thế, yếu tố xã hội là nguồn gốc để thiết lập nghị trình chính sách. Trong xã hội tân tiến, thường Open nhiều yếu tố xã hội cùng lúc, yếu tố xã hội này Open tiếp nối yếu tố xã hội khác. Tuy nhiên, do nhiều nguyên do, không phải tổng thể những yếu tố xã hội đều được xử lý trải qua công cụ chính sách. Chỉ những yếu tố xã hội mà người làm chính sách nhận thấy cần trải qua công cụ chính sách để xử lý thì mới được xem là yếu tố chính sách. Điểm cốt yếu ở bước này là làm thế nào để xác lập “ đúng ” và “ trúng ” yếu tố xã hội cần xử lý trải qua chính sách. Điều đó có nghĩa là cần xác lập được yếu tố xã hội thiết yếu phải phát hành chính sách để xử lý, hạn chế được thực trạng có những yếu tố xã hội bức xúc nhưng người làm chính sách lại chậm trễ trong việc đưa vào nghị trình chính sách, hoặc có những yếu tố xã hội chưa thật sự bức thiết nhưng lại được ưu tiên đưa vào nghị trình chính sách. Theo quan điểm của James E. Anderson, việc một yếu tố xã hội nào đó được đưa vào nghị trình chính sách và trở thành yếu tố chính sách tương quan đến nhiều yếu tố khác nhau, như vai trò của người chỉ huy chính trị, sự kiện lôi cuốn sự chăm sóc của nhiều người, phản ánh và thái độ của dân cư, phản ánh của truyền thông online đại chúng. Trên thực tiễn, việc yếu tố xã hội được đưa vào nghị trình chính sách phụ thuộc vào vào vai trò của nhiều chủ thể khác nhau, như lãnh tụ chính trị, đảng cầm quyền, cơ quan dân cử, cơ quan hành chính, những đoàn thể chính trị – xã hội, những chuyên viên và nhà khoa học, công chúng, truyền thông online đại chúng, sự Open của những sự kiện. Tuy tương quan đến nhiều chủ thể khác nhau, tuy nhiên trong xã hội dân chủ, chính sách công với tư cách “ đầu ra ” của mạng lưới hệ thống chính trị nhằm mục đích cung ứng nhu yếu của xã hội, thì việc xác lập nghị trình chính sách cũng cần phải dựa vào “ nguồn vào ” là những nhu yếu và phản ánh của xã hội. Vì vậy, nhu yếu cốt lõi ở đây là những chủ thể có tương quan cần trải qua những phương pháp nhau để xác lập đúng và “ trúng ” yếu tố xã hội để đưa vào nghị trình chính sách. Đây là một phương diện cơ bản thuộc về tính nghĩa vụ và trách nhiệm và tính cung ứng của quản trị nhà nước với tư cách một trong những đặc trưng cơ bản của “ quản trị tốt ” .

3. Xây dựng và đề xuất phương án chính sách: 

Sau khi xác lập được yếu tố xã hội nào đó, cần phát hành chính sách để xử lý thì yếu tố xã hội trở thành yếu tố chính sách. Do đó, trách nhiệm tiếp theo của bước này là, trên cơ sở nghiên cứu và phân tích yếu tố của chính sách để kiến thiết xây dựng và hình thành những giải pháp chính sách. Xây dựng và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách là quy trình trên cơ sở nghiên cứu và điều tra, nghiên cứu và phân tích so với yếu tố chính sách để đề xuất kiến nghị giải pháp hoặc giải pháp chính sách tương ứng. Xây dựng và yêu cầu giải pháp chính sách gắn liền với nhiều nội dung, như nghiên cứu và phân tích yếu tố chính sách, xác lập tiềm năng mà chính sách cần đạt được, phong cách thiết kế giải pháp, nhìn nhận so với từng giải pháp và lựa chọn giải pháp tương thích nhất. Xây dựng và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách có ba đặc trưng sau :
– Mục đích của việc thiết kế xây dựng và yêu cầu giải pháp chính sách là xử lý yếu tố chính sách đơn cử. Sự sống sót khách quan của yếu tố chính sách là tiền đề và cơ sở của việc kiến thiết xây dựng và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách. Tính chất, khoanh vùng phạm vi và mức độ của yếu tố chính sách quyết định hành động nội dung hầu hết của giải pháp chính sách ;

– Nội dung cơ bản của xây dựng phương án chính sách là thiết kế phương án và lựa chọn phương án. Việc thiết kế phương án chính sách chính là nhằm giải quyết vấn đề chính sách; đó là việc dựa trên các phương pháp định tính và định lượng để đề xuất ra các phương án chính sách khác nhau. Trên cơ sở các phương án chính sách đó, người thiết kế chính sách thông qua việc phân tích, so sánh và luận chứng một cách đầy đủ để lựa chọn một phương án chính sách có khả năng thực hiện được mục tiêu của chính sách một cách tốt nhất. Khi thiết kế phương án chính sách, cần quan tâm đến mục tiêu chính sách. Mục tiêu chính sách rõ ràng hay không sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng phương án chính sách cũng như ảnh hưởng đến việc thực thi. Việc đánh giá và xác định phương án chính sách ưu tiên cần quan tâm phân tích và luận chứng tính khả thi của phương án chính sách (tính khả thi về chính trị, kinh tế, kỹ thuật, hành chính, pháp luật…); đồng thời cần đánh giá sự ảnh hưởng của nhân tố tương lai đối với chính sách;

– Xây dựng và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách vừa là một hoạt động giải trí nghiên cứu và điều tra, vừa là một hành vi chính trị. Xây dựng và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách là một quy trình hoạt động giải trí rất phức tạp. Một mặt, cần phát huy vai trò và sự tham gia của những nhà khoa học, tuân thủ những nguyên tắc, giải pháp khoa học để nghiên cứu và phân tích yếu tố chính sách, xác lập tiềm năng chính sách, phong cách thiết kế giải pháp, nhìn nhận giải pháp và lựa chọn giải pháp tương thích. Mặt khác, do chính sách tương quan đến việc kiểm soát và điều chỉnh và phân phối quyền lợi của những đối tượng người tiêu dùng tương quan trong xã hội, do đó cần coi trọng và bảo vệ sự tham gia của những đối tượng người tiêu dùng tương quan .

4. Hợp pháp hóa chính sách: 

Hợp pháp hóa chính sách hay phát hành chính sách được hiểu là cá thể và cơ quan có thẩm quyền trên cơ sở pháp luật của pháp lý thực thi nhìn nhận, thẩm tra để trải qua hoặc phê chuẩn giải pháp chính sách. Chẳng hạn, trên cơ sở đánh giá và thẩm định, thẩm tra và bàn luận so với dự án Bất Động Sản luật do cơ quan có tương quan đệ trình, Quốc hội biểu quyết trải qua dự án Bất Động Sản luật đó. Tất cả dự thảo chính sách đều phải trải qua bước hợp pháp hóa này mới có hiệu lực thực thi hiện hành thi hành. Nhìn chung, ở mỗi nước, pháp lý pháp luật khác nhau về trình tự, thủ tục và thẩm quyền của cơ quan và cá thể trong việc trải qua một dự thảo chính sách, pháp lý. Ở nước ta, tiến trình lập pháp được lao lý trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Hợp pháp hóa hay phát hành chính sách có vai trò đặc biệt quan trọng quan trọng trong hoạch định chính sách công nói riêng và trong quy trình chính sách công nói chung, bộc lộ ở chỗ : ( i ) hợp pháp hóa chính sách vừa là bước đặc biệt quan trọng quan trọng trong hoạch định chính sách, vừa là tiền đề để thực thi chính sách. Nói cách khác, không có bước này thì không hề thực thi thực thi chính sách ; ( ii ) hợp pháp hóa chính sách cũng là một nhu yếu, mắt khâu không hề thiếu để bảo vệ tính khoa học, tính dân chủ và tính hợp pháp của chính sách, là nguyên tắc không hề thiếu để thực thi quản trị vương quốc theo pháp lý. Thông thường, chính sách được phát hành theo chính sách thủ trưởng và chính sách tập thể. Pháp luật pháp luật rõ trình tự phát hành chính sách theo chính sách tập thể và chính sách thủ trưởng. Tuy có những nhu yếu khác nhau so với chính sách phát hành theo chính sách tập thể và chính sách thủ trưởng, tuy nhiên có 1 số ít chú ý quan tâm ở bước này đó là : ( i ) bảo vệ để chính sách được trải qua theo đúng trình tự theo lao lý của pháp lý ; ( ii ) bảo vệ nguyên tắc dân chủ, có nghĩa là bảo vệ việc bàn luận, tranh luận một cách công khai minh bạch, dân chủ trong quy trình thẩm định và đánh giá dự thảo chính sách ( so với chính sách được phát hành trải qua chính sách tập thể ) và tranh thủ quan điểm mang tính độc lập của những chuyên viên, tổ chức triển khai tư vấn so với dự thảo chính sách ( so với chính sách được phát hành theo chính sách thủ trưởng ) .

5. Những nguyên tắc cơ bản trong việc xây dựng chính sách công

Những nguyên tắc cơ bản mà việc thiết kế xây dựng và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách cần tuân thủ là :
– Nguyên tắc không thiếu về thông tin : tin tức là cơ sở và địa thế căn cứ của việc kiến thiết xây dựng và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách ; do đó, người phong cách thiết kế chính sách cần trải qua nhiều phương pháp khác nhau để có được thông tin tổng lực và đúng mực ;
– Nguyên tắc mạng lưới hệ thống : Khi kiến thiết xây dựng và yêu cầu giải pháp chính sách, người phong cách thiết kế chính sách cần xuất phát từ quan điểm mạng lưới hệ thống để nghiên cứu và phân tích tổng hợp so với giải pháp chính sách, cần xử lý hài hòa mối quan hệ giữa quyền lợi chỉnh thể và quyền lợi bộ phận, giữa điều kiện kèm theo bên trong và điều kiện kèm theo bên ngoài, giữa quyền lợi trước mắt và quyền lợi lâu bền hơn, giữa tiềm năng hầu hết và tiềm năng thứ yếu. Đặc biệt, nguyên tắc mạng lưới hệ thống còn nhu yếu, người phong cách thiết kế chính sách cần thấy được mối quan hệ và sự tác động ảnh hưởng lẫn nhau giữa những chính sách, hạn chế thực trạng xung đột chính sách ;
– Nguyên tắc dự báo khoa học : Có nghĩa là việc phong cách thiết kế và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách cần đặt nó trong xu thế hoạt động và nhu yếu của tương lai ;

– Nguyên tắc khả thi: Có nghĩa là việc đề xuất và thiết kế phương án chính sách cần phân tích một cách toàn diện để xác định có khả thi hay không, nhất là với điều kiện và nguồn lực hiện tại, có thực hiện được hay không, hiệu quả có đảm bảo hay không;

– Nguyên tắc hợp pháp : Có nghĩa là việc phong cách thiết kế và đề xuất kiến nghị giải pháp chính sách cần tương thích với pháp lý vương quốc và pháp lý quốc tế ;
– Nguyên tắc dân chủ : Có nghĩa là, việc phong cách thiết kế và yêu cầu bất kể giải pháp chính sách nào cần phải xem liệu có lợi cho quyền lợi công hay không, có phản ánh thật sự nhu yếu và quyền lợi của dân cư hay không. Nguyên tắc dân chủ còn nhu yếu việc phong cách thiết kế giải pháp chính sách cần công khai minh bạch, minh bạch, cần bảo vệ sự tham gia của những đối tượng người tiêu dùng tương quan so với quy trình này, nhất là phát huy vai trò và sự tham gia của những tổ chức triển khai tư vấn chính sách. Việc thực thi tốt nguyên tắc dân chủ, nhất là bảo vệ tính công khai minh bạch, minh bạch và sự tham gia của dân cư có tính năng quan trọng so với việc thực thi những nguyên tắc nói trên .

Luật Minh Khuê (tổng hợp)

Có thể bạn quan tâm
Alternate Text Gọi ngay
XSMB