5 cách điều trị tiểu đường khoa học theo hướng dẫn của chuyên gia

Mục đích của các phương pháp điều trị tiểu đường (đái tháo đường) là giúp kiểm soát lượng đường trong máu nhằm phòng ngừa biến chứng. Tuy nhiên, mỗi người sẽ có cách điều trị tiểu đường khác nhau, căn cứ vào tình trạng và nhu cầu cá nhân của người bệnh.

Hướng dẫn cách điều trị tiểu đường

Đái tháo đường là bệnh gì?

Đái tháo đường là bệnh rối loạn chuyển hóa đặc trưng với biểu lộ lượng đường trong máu luôn ở mức cao hơn so với thông thường. Thông thường, đái tháo đường được phân thành 3 loại : đái tháo đường tuýp 1, đái tháo đường tuýp 2 và đái tháo đường thai kỳ ( xảy ra trong quy trình mang thai ). Nguyên nhân gây bệnh do khung hình thiếu vắng về tiết insulin / đề kháng với insulin hoặc cả hai.

Dấu hiệu nhận biết bệnh đái tháo đường

Đối với đái tháo đường tuýp 2, các triệu chứng có thể rất nhẹ, người bệnh khó nhận ra. Các triệu chứng tiểu đường bao gồm:

  • Cảm thấy rất khát
  • Đi tiểu nhiều
  • Nhìn mờ
  • Cáu kỉnh
  • Ngứa ran hoặc tê ở bàn tay hoặc bàn chân
  • Mệt mỏi
  • Vết thương không lành
  • Nhiễm trùng nấm men
  • Cảm thấy đói
  • Giảm cân mà không cần nỗ lực
  • Nhiễm trùng nhiều hơn
  • Biểu hiện da sẫm màu, sần quanh cổ hoặc nách ( dấu gai đen )

Đối với đái tháo đường tuýp 1, bệnh biểu lộ rầm rộ và nghiêm trọng với các triệu chứng nổi bật ( 4 nhiều ) : ăn nhiều – uống nhiều – tiểu nhiều – sụt cân nhanh. Ngoài ra, bệnh cũng hoàn toàn có thể bộc lộ các triệu chứng không nổi bật hoặc biến chứng :

  • Mệt mỏi, mờ mắt
  • Thường xuyên bị nhiễm trùng da, đường tiết niệu hoặc âm đạo
  • Cáu kỉnh hoặc đổi khác tâm trạng
  • Đái dầm mới Open ở trẻ trước đó không có
  • Các tín hiệu cảnh báo nhắc nhở nghiêm trọng hơn : bứt rứt, lú lẫn ; thở nhanh sâu ; hơi thở có mùi trái cây ( mùi táo chín … ) ; đau bụng ; mất ý thức ( hiếm gặp ) .

Cũng chung thực trạng khó nhận ra như bệnh đái tháo đường tuýp 2, bệnh đái tháo đường thai kỳ chỉ được phát hiện khi thai phụ thăm khám định kỳ. Những triệu chứng hoàn toàn có thể gặp, gồm có :

  • Tiểu nhiều lần trong ngày
  • Mệt mỏi
  • Mờ mắt
  • Khát nước liên tục
  • Ngủ ngáy
  • Tăng cân quá nhanh so với khuyến nghị

Ai dễ bị đái tháo đường?

Tầm soát đái tháo đường nên được triển khai cho người có rủi ro tiềm ẩn. Bệnh nhân bị đái tháo đường nên được sàng lọc biến chứng. Người có rủi ro tiềm ẩn đái tháo đường típ 1 cao ( ví như anh chị em ruột và con của người đái tháo đường típ 1 ) hoàn toàn có thể xét nghiệm tìm sự xuất hiện của kháng thể tiểu hòn đảo tụy hoặc anti-glutamic acid decarboxylase, có trước khởi phát trên lâm sàng. Tuy nhiên, không có kế hoạch phòng ngừa cho người có rủi ro tiềm ẩn, nên sàng lọc liên tục dành cho thiết lập điều tra và nghiên cứu. Yếu tố rủi ro tiềm ẩn của đái tháo đường típ 2 gồm :

  • Tuổi ≥ 45
  • Thừa cân hoặc béo phì
  • Lối sống ít hoạt động
  • Tiền sử mái ấm gia đình có đái tháo đường
  • Tiền sử có suy giảm điều hòa glucose
  • Đái tháo đường thai kì hoặc cân nặng sau sinh > 4,1 kg
  • Tiền sử tăng huyết áp
  • Rối loạn lipid máu ( HDL cholesterol < 35 mg / dL [ 0.9 mmol / L ] or triglyceride level > 250 mg / dL [ 2,8 mmol / L ] )
  • Tiền sử bệnh tim mạch
  • Hội chứng buồng trứng đa nang
  • Người chủng tộc da đen, người Tây Ba Nha, người Mỹ gốc Á hoặc gốc Ấn Độ

Người ≥ 45 tuổi và toàn bộ người lớn với các yếu tố rủi ro tiềm ẩn miêu tả trên nên được sàng lọc đái tháo đường với nồng độ glucose huyết tương đói, HbA1C, hoặc giá trị glucose sau 2 h của 75 – g OGTT tối thiểu 1 lần mỗi 3 năm cho định lượng glucose huyết tương thông thường và tối thiểu mỗi lần một năm nếu tác dụng là rối loạn glucose lúc đói.

Cách chẩn đoán bệnh đái tháo đường

Để chẩn đoán bệnh đái tháo đường, người bệnh có biểu lộ gợi ý, tiền sử mái ấm gia đình hay bản thân có tương quan sẽ đi khám và bác sĩ cho làm xét nghiệm như glucose máu lúc đói, HbA1c hoặc nghiệm pháp dung nạp glucose ( uống 75 g glucose theo hướng dẫn ). Khi tác dụng xét nghiệm vượt tiêu chuẩn khuyến nghị ( Thương Hội đái tháo đường Hoa Kỳ Hoặc Hội Nội Tiết và Đái Tháo Đường Nước Ta ) thì người bệnh được chẩn đoán. ( 1 )

1. Glucose huyết tương lúc đói ≥ 126 mg/ dl (7,0 mmol /l). 

Đói được định nghĩa là không ăn hay uống thực phẩm chứa calo tối thiểu 8 giờ. HOẶC

2. Glucose huyết tương sau 2 giờ làm nghiệm pháp dung nạp glucose ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l).

Nghiệm pháp được triển khai theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới ( WHO ), sử dụng một lượng glucose tương tự với 75 g glucose khan hòa tan trong nước. HOẶC

3. A1C ≥ 6,5 % (48 mmol/mol)

Xét nghiệm phải được thực hiện ở phòng thí nghiệm được chứng nhận và chuẩn hóa theo tiêu chuẩn xét nghiệm đạt yêu cầu.

HOẶC

4. Trên những bệnh nhân có các triệu chứng kinh điển của tăng đường huyết hay đường huyết tăng rất cao, đường huyết bất kì ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l)

Bệnh nhân cần được xét nghiệm máu tại 2 thời gian khác nhau. Không dùng xét nghiệm nước tiểu để chẩn đoán tiểu đường. Sau khi chẩn đoán đái tháo đường, bác sĩ sẽ thực thi phân loại đái tháo đường dựa triệu chứng, cơ địa, tiền căn mái ấm gia đình hoặc thực thi các xét nghiệm đặc hiệu. Cụ thể :

  • Xét nghiệm C peptide máu để nhìn nhận năng lực tiết insulin trong khung hình, để phân biệt đái tháo đường tuýp 1 ( thiếu vắng tiết insulin ) hay đái tháo đường tuýp 2 ( đề kháng insulin ) .
  • Nếu hoài nghi người bệnh mắc đái tháo đường tuýp 1, bác sĩ sẽ chỉ định triển khai xét nghiệm máu để tìm tự kháng thể. Sự Open các kháng thể này cho thấy khung hình đang tự tiến công chính các tế bào của mình và thường được tìm thấy ở người mắc bệnh đái tháo đường tuýp 1 nhưng không phải với tuýp 2 .
  • Xét nghiệm tìm thể ketones trong máu / nước tiểu, là chất được tạo ra khi khung hình ly giải lipid để tạo nguồn năng lượng vì khung hình thiếu vắng insulin dẫn đến không sử dụng được glucose, gợi ý thực trạng tăng đường máu cấp tính nguy khốn đến tính mạng con người cần được điều trị sớm .

Hướng dẫn cách điều trị tiểu đường

Điều trị bệnh đái tháo đường cần tích hợp nhiều yếu tố gồm có : lối sống, ẩm thực ăn uống, tập luyện, dùng thuốc … để ổn định lượng đường trong máu. Ngoài ra, với mỗi loại bệnh đái tháo đường khác nhau sẽ có những hướng điều trị đơn cử địa thế căn cứ vào thực trạng sức khỏe thể chất của người bệnh. Kết hợp nhiều yếu tố để duy trì lượng đường trong máu

1. Điều trị chung cho bệnh tiểu đường tuýp 1 và 2

Những lưu ý chung khi điều trị bệnh đái tháo đường: điều chỉnh lối sống là nền tảng trong điều trị và giúp bệnh nhân ổn định lâu dài. (2) Cụ thể:

1.1. Ăn uống lành mạnh

Sử dụng nhóm ngũ cốc, các loại hạt, trái cây, rau củ … nhiều chất xơ để cung ứng vitamin, khoáng chất và ít carbohydrate cho khung hình. Nhóm trái cây tốt cho sức khỏe thể chất người bệnh tiểu đường như cà chua, ớt chuông … ; các loại rau không chứa tinh bột như rau lá xanh, bông cải xanh, súp lơ trắng ; các loại đậu như đậu gà, đậu lăng ; ngũ cốc nguyên hạt như mì ống, bánh mì làm từ lúa mì nguyên hạt, gạo nguyên hạt, yến mạch nguyên hạt và hạt quinoa. Bên cạnh đó, các loại rau quả giàu chất xơ giúp làm chậm quy trình hấp thụ đường, giảm lượng đường trong máu ; cản trở sự hấp thụ chất béo, cholesterol trong chính sách nhà hàng. Chất xơ còn giúp ngăn các yếu tố rủi ro tiềm ẩn gây tác động ảnh hưởng đến tim mạch như huyết áp, viêm nhiễm … ; giảm cảm xúc thèm ăn, mau no và lâu đói hơn. Chế độ nhà hàng siêu thị cũng nên sử dụng loại thực phẩm chứa chất béo không bão hòa ( gồm chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa ) giúp giảm cholesterol xấu trong máu và rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh tim mạch. Các nguồn chất béo tốt gồm có : dầu ô liu, hướng dương, dầu hạt cải … ; các loại hạt như hạnh nhân, đậu phộng, hạt lanh, hạt bí ngô ; cá béo như cá hồi, cá thu, cá mòi, cá ngừ … Ăn uống lành mạnh cho người tiểu đường Ngoài ra, người bệnh cũng nên chia nhỏ đĩa thức ăn. Trái cây và rau không chứa tinh bột nên chiếm 50%, ngũ cốc nguyên hạt chiếm một phần tư và thực phẩm giàu protein ( ví dụ điển hình các loại đậu, cá hoặc thịt nạc ) chiếm một phần tư. Người mắc bệnh đái tháo đường cũng không nên hút thuốc lá và hạn chế ở gần khu vực hút thuốc lá ; uống rượu lượng vừa phải.

1.2. Hoạt động thể chất

Hoạt động sức khỏe thể chất tiếp tục không chỉ tốt cho việc trị bệnh đái tháo đường mà còn mang đến nhiều quyền lợi :

  • Giảm cân nặng
  • Giảm lượng đường trong máu
  • Tăng độ nhạy cảm với insulin
  • Giữ lượng đường trong máu ở mức thông thường

Để có được công dụng này, việc tập luyện nên diễn ra khoảng chừng 30 phút mỗi ngày / 150 phút mỗi tuần. Tăng dần mức độ tập từ trung bình đến cao. Các môn hoạt động như đi bộ nhanh, lượn lờ bơi lội, đạp xe hoặc chạy ; các bài tập kháng lực ( tối thiểu 2-3 lần mỗi tuần ) như cử tạ, bài tập phối hợp … giúp tăng sức mạnh, năng lực giữ cân đối và duy trì đời sống năng động ; rút ngắn thời hạn không hoạt động giải trí ( như ngồi máy tính ) bằng cách đứng dậy, đi lại hoặc hoạt động giải trí nhẹ nhàng sau mỗi 30 phút ngồi yên.

1.3. Sử dụng thuốc

  • Thuốc không phải insulin ( thường là viên uống )

Nhóm Metformin : làm giảm lượng glucose mà gan sản xuất, cải tổ cách hoạt động giải trí của insulin trong, làm chậm quy trình quy đổi carbohydrate thành đường. Tuy nhiên, thuốc không dùng cho bệnh nhân suy thận. Trong 1 số ít trường hợp, người bệnh hoàn toàn có thể gặp yếu tố về tiêu hóa như tiêu chảy, khó tiêu, chán ăn. Nhóm Thiazolidinedione : hoạt động giải trí bằng cách giảm lượng glucose trong gan, giúp các tế bào mỡ sử dụng insulin tốt hơn. Thuốc hoàn toàn có thể phối hợp chung với các thuốc khác để tăng hiệu suất cao điều trị. Tuy nhiên, một vài loại trong nhóm này hoàn toàn có thể gây phù, tăng cân bất thần, suy giảm thị lực, ung thư bàng quang, suy tim …

  • Thuốc gây tăng tiết insulin :

Nhóm Sulfonylureas : giúp kích thích tuyến tụy bài tiết insulin, ngăn gan giải phóng glucose, tăng tổng hợp glycogen ; giúp hạ đường huyết nhanh nhưng chú ý quan tâm tránh bỏ bữa khi dùng thuốc để giảm rủi ro tiềm ẩn hạ đường huyết. Nhóm Meglitinides : hoạt động giải trí nhanh hơn sulfonylureas, giúp khung hình tạo ra nhiều insulin hơn. Thuốc này được khuyến nghị dùng ngay trước bữa ăn, hoàn toàn có thể dùng cho bệnh nhân suy thận. Tuy nhiên, thuốc có giá tiền cao và rủi ro tiềm ẩn hạ đường huyết nếu không dùng đúng thời gian. Nhóm thuốc chủ vận thụ thể GLP-1 : hoạt động giải trí giống như hormone tự nhiên ( incretin ), làm tăng sự tăng trưởng của tế bào B và lượng insulin mà khung hình sử dụng. Thuốc làm giảm sự thèm ăn, giảm lượng glucagon khung hình sử dụng, làm chậm quy trình tiêu hóa và giảm lượng đường trong máu.

Nhóm thuốc điều trị đái tháo đường ức chế men Dipeptidyl peptidase-4: thuốc giúp GLP-1 không bị phá hủy, qua đó kéo dài hoạt động của incretin, giúp giảm lượng đường trong máu. 

  • Thuốc có tính năng làm chậm hấp thu chất béo và glucose từ ruột :

Nhóm thuốc ức chế men alpha – glucosidase : làm giảm lượng glucose trong máu bằng cách trì hoãn sự phân hủy carbohydrate và giảm sự hấp thụ glucose ở ruột non ; ngăn ngừa một số ít enzym để làm chậm quy trình tiêu hóa 1 số ít loại tinh bột. Nên dùng thuốc trước bữa ăn. Nhóm thuốc ức chế SGLT2 : giảm tái hấp thu glucose tại ống thận, giúp khung hình vô hiệu glucose nên làm giảm đường huyết, trấn áp tốt hơn huyết áp và cân nặng ; làm chậm sự tiến triển của bệnh thận, giảm rủi ro tiềm ẩn suy thận và tử trận ở những người bệnh có biến chứng thận. Một số thuốc trong nhóm được chứng tỏ làm giảm rủi ro tiềm ẩn nhập viện hoặc tử trận do suy tim.

  • Insulin

Insulin được sử dụng đa phần trong điều trị bệnh đái tháo đường type 1 do tuyến tụy không còn năng lực tạo ra insulin. Insulin cũng được sử dụng trong điều trị đái tháo đường type 2 khi cần.

Insulin được sử dụng dưới dạng tiêm và có nhiều loại khác nhau. Căn cứ vào mức độ suy giảm của insulin, bác sĩ sẽ chỉ định loại insulin phù hợp với từng ca bệnh. Các tùy chọn sử dụng insulin bao gồm: Insulin tác dụng nhanh, Insulin tác dụng kéo dài, Insulin trộn (cả nhanh và kéo dài), Insulin kết hợp GLP-1 – Soliqua (glargine-lixisenatide).

1.4. Theo dõi lượng đường trong máu

Người bệnh nên kiểm tra lượng đường trong máu tiếp tục theo tư vấn của bác sĩ về thời hạn và mức đường huyết tiềm năng cần đạt được. Giữ lượng đường trong máu càng gần mức tiềm năng càng tốt. Điều này giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng tương quan đến căn bệnh này. Kiểm tra thường xuyên đường huyết

1.5. Cấy ghép

Dùng tế bào gốc lấy từ máu của dây rốn trẻ sơ sinh hoàn toàn có thể giúp Phục hồi năng lực sản xuất insulin ở người bệnh đái tháo đường tuýp 1. Đây là hiệu quả một điều tra và nghiên cứu của các nhà khoa học Anh và Mỹ. Sau khi cấy ghép, lượng insulin trong máu của người bệnh sẽ được phục sinh, giúp cân đối nồng độ glucose. Nghiên cứu này đem đến kỳ vọng cho người bệnh tiểu đường tuýp 1, sửa chữa thay thế cho việc phải nhờ vào insulin suốt đời. ( 3 )

2. Điều trị bệnh tiểu đường thai kỳ

Điều trị tiểu đường thai kỳ cần trấn áp lượng đường trong máu và duy trì ở mức bảo đảm an toàn để bảo vệ sức khỏe thể chất bản thân và thai nhi. Để làm được điều này, việc kiểm soát và điều chỉnh lối sống rất quan trọng, gồm có :

  • Chế độ ăn hài hòa và hợp lý, bảo vệ giữ lượng đường trong máu ở số lượng giới hạn bảo đảm an toàn, nhưng vẫn phân phối đủ calo và chất dinh dưỡng cho sự tăng trưởng của thai nhi .
  • Tập thể dục, triển khai các bài tập ở mức độ nhẹ đến trung bình trong 15 – 30 phút mỗi ngày. Hỏi bác sĩ sản khoa về những bài tập tương thích .
  • Kiểm tra lượng đường trong máu tiếp tục trước và sau bữa ăn 1-2 g theo hướng dẫn của bác sĩ .
  • Đối với mẹ bầu có tiền căn đái tháo đường trước đó, các thuốc viên hạ đường huyết chưa có vật chứng bảo đảm an toàn cho thai nên tiêm insulin hoàn toàn có thể được xem xét sử dụng .
  • Đối với mẹ bầu đái tháo đường thai kỳ không trấn áp được đường huyết cũng nên xem xét sử dụng insulin sớm để bảo vệ thai kỳ tăng trưởng bảo đảm an toàn .
  • Lập biểu đồ theo dõi sự tăng trưởng của thai nhi, nhằm mục đích có hướng giải quyết và xử lý kịp thời khi có biến chứng xảy ra .

3. Điều trị tiền đái tháo đường

Điều trị tiền tiểu đường bao gồm điều trị không dùng thuốc và điều trị dùng thuốc đặc trị. 

  • Điều trị không dùng thuốc là sự tích hợp các yếu tố như dinh dưỡng, tập luyện và biến hóa lối sống … để duy trì lượng đường trong máu không thay đổi .
  • Điều trị thuốc, gồm có thuốc giúp hạ đường huyết, Metformin ( Glucophage, Fortamet ) hoặc thuốc tương tự như .

Các liệu pháp hỗ trợ chữa bệnh đái tháo đường

Bệnh đái tháo đường không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn ảnh hưởng đến tinh thần. Cho dù vừa được chẩn đoán hay sống chung với bệnh tiểu trong một thời gian dài, nhiều người bệnh có thể trải qua những cảm xúc tiêu cực như căng thẳng, chán nản, kiệt sức… Lúc này cần nắm một liệu pháp tinh thần cho người bệnh. 

Người bệnh và thân nhân người bệnh hãy liên tục chuyện trò và san sẻ cùng nhau. Thông qua chuyện trò và những lời động viên, người bệnh hoàn toàn có thể không thay đổi niềm tin và duy trì mức đường huyết không thay đổi. Vì stress được xem là một trong những nguyên do khiến lượng đường trong máu tăng cao.

Để được tư vấn và đặt lịch khám với các chuyên gia Nội tiết – Đái tháo đường hàng đầu tại BVĐK Tâm Anh, quý khách hàng vui lòng liên hệ đến:

Bên cạnh các cách điều trị tiểu đường bên trên, người bệnh cũng nên duy trì việc tầm soát bệnh. Với người bệnh tiểu đường tuýp 1 nên sàng lọc biến chứng sau thời gian chẩn đoán 5 năm, còn người bệnh tiểu đường tuýp 2 cần thực thi sàng lọc sau khi chẩn đoán. Các nội dung khám sàng lọc hoàn toàn có thể gồm có : khám bàn chân, kiểm tra đáy mắt, xét nghiệm albumin trong nước tiểu, định lượng creatinin và lipid huyết thanh … được chỉ định bởi bác sĩ Nội tiết – Đái tháo đường.

Có thể bạn quan tâm
Alternate Text Gọi ngay
XSMB