Myanmar – Wikipedia tiếng Việt

Myanmar (tiếng Miến Điện: မြန်မာ) còn gọi là Miến Điện[12] tên chính thức là Cộng hòa Liên bang Myanmar, là một quốc gia tại Đông Nam Á.

Myanmar có biên giới với Bangladesh, Ấn Độ, Trung Quốc, Lào và Đất nước xinh đẹp Thái Lan. Một phần ba tổng chu vi của Myanmar là đường bờ biển giáp với vịnh Bengal và biển Andaman. Theo số liệu tìm hiểu nhân khẩu năm năm trước, Myanmar có 51 triệu dân cư. [ 13 ] Myanmar có diện tích quy hoạnh 676.577 km² ( 261.288 mi² ). Thủ đô của vương quốc này là Naypyidaw còn thành phố lớn nhất là Yangon. [ 14 ]Các nền văn minh bắt đầu tại Myanmar gồm có những thị quốc Pyu nói tiếng Tạng-Miến tại khu vực Thượng Miến và những vương quốc Mon tại khu vực Hạ Miến. [ 15 ] Đến thế kỷ IX, người Miến tiến đến thung lũng Thượng Irrawaddy, họ lập nên Vương quốc Pagan trong thập niên 1050, và sau đó ngôn ngữ-văn hóa Miến cùng Phật giáo Nam Tông từ từ chiếm lợi thế tại Myanmar. Vương quốc Pagan sụp đổ trước những cuộc lấn chiếm của quân Mông Cổ, và Open một số ít vương quốc liên tục giao chiến với nhau. Đến thế kỷ XVI, Myanmar tái thống nhất dưới Triều Taungoo, sau đó từng trở thành vương quốc lớn nhất trong lịch sử vẻ vang Khu vực Đông Nam Á. [ 16 ] Đến đầu thế kỷ XIX, chủ quyền lãnh thổ của triều Konbaung gồm có Myanmar thời nay và cũng từng trấn áp Manipur và Assam trong thời hạn ngắn. Người Anh chiếm được Myanmar sau ba cuộc cuộc chiến tranh trong thế kỷ XIX và vương quốc này trở thành một thuộc địa của Anh. Myanmar trở thành một vương quốc độc lập vào năm 1948, khởi đầu là một vương quốc dân chủ, tuy nhiên nằm dưới chế độ độc tài quân sự chiến lược sau cuộc thay máu chính quyền năm 1962 .

Trong hầu hết thời gian độc lập, Myanmar xảy ra xung đột dân tộc tràn lan, trở thành một trong các cuộc nội chiến kéo dài nhất vẫn đang diễn ra. Thời gian này, Liên Hợp Quốc và một số tổ chức khác ghi nhận các tội ác vi phạm nhân quyền tại đây.[17][18][19] Năm 2011, chính quyền quân sự chính thức giải tán sau tổng tuyển cử năm 2010, và một chính phủ dân sự trên danh nghĩa nhậm chức. Điều này cùng với hành động phóng thích Aung San Suu Kyi và các tù nhân chính trị, đã cải thiện hồ sơ nhân quyền và quan hệ ngoại giao của Myanmar, kéo theo nới lỏng các chế tài mậu dịch và kinh tế khác.[20][21] Trong tổng tuyển cử năm 2015, đảng của Aung San Suu Kyi giành đa số tại lưỡng viện quốc hội, song các lãnh đạo quân sự vẫn nắm giữ quyền lực rất lớn trong nước, và đến ngày 1 tháng 2 năm 2021 thì phát động chính biến giành lại quyền lực.[22]

Myanmar giàu tài nguyên ngọc và đá quý, dầu mỏ, khí thiên nhiên và những loại tài nguyên khác. Năm năm nay, GDP danh nghĩa ở mức 68.277 tỷ USD và GDP theo nhu cầu mua sắm tương tự đạt 6,501 tỷ USD. Khoảng cách thu nhập tại Myanmar nằm vào hàng rộng nhất trên quốc tế, do phần nhiều kinh tế tài chính nằm dưới quyền trấn áp của những người ủng hộ chính phủ nước nhà quân sự chiến lược cũ. [ 23 ] [ 24 ] Tính đến năm năm trước, Myanmar có chỉ số tăng trưởng con người HDI ở mức thấp, xếp thứ 148 trong số 188 vương quốc được nhìn nhận .
” Miến Điện ” hay ” Diến Điện ” ( chữ Hán : 緬甸 ) là tên nước này được người Nước Ta đọc theo cách gọi của người Trung Quốc. ” Miến ” có nghĩa là xa tắp, xa vời, xa tít tắp. ” Điện ” là chỉ vùng đất nằm bên ngoài ” giao “. Theo cách gọi của người Trung Quốc thì tường trong của thành gọi là ” thành “, tường ngoài gọi là ” quách “. Vùng ngoại vi của quách gọi là ” giao “. Vùng đất bên ngoài giao gọi là ” điện “, cách thành khoảng chừng từ một trăm dặm trở lên. ” Miến Điện ” ý là vùng ngoài thành phố xa xôi .

Myanmar là tên gọi bắt nguồn từ tên địa phương Myanmar Naingngandaw. Nó được sử dụng vào đầu thế kỷ XII nhưng nguồn gốc của nó vẫn còn chưa được sáng tỏ. Một gốc của tên gọi này là từ Brahmadesh trong tiếng Phạn có nghĩa là “mảnh đất của Brahma”, vị thần Hindu giáo của mọi sinh vật.

Năm 1989, hội đồng quân sự đổi tên tiếng Anh từ Burma thành Myanmar, cùng với nhiều thay đổi trong tên gọi tiếng Anh của nhiều vùng trong đất nước, chẳng hạn tên gọi trước kia của thủ đô đổi từ Rangoon thành Yangon. Tuy vậy, tên chính thức của đất nước trong tiếng Myanma là Myanmar vẫn không đổi. Trong tiếng Myanmar, Myanmar là tên quốc gia, trong khi Bama (Burma lấy nguồn gốc từ đây) là tên gọi thông dụng.

Sự biến hóa trong tên gọi là bộc lộ của một cuộc tranh cãi chính trị. Nhiều nhóm người Myanmar liên tục sử dụng tên ” Burma ” vì họ không gật đầu tính hợp pháp của chính quyền sở tại quân sự chiến lược cũng như sự đổi tên quốc gia. Một vài chính phủ nước nhà phương tây, ví dụ điển hình Hoa Kỳ, Úc, Ireland và Anh liên tục sử dụng tên ” Burma “, trong khi Liên minh châu Âu sử dụng cả hai. Liên Hiệp Quốc sử dụng tên ” Myanmar ” .Việc sử dụng tên ” Burma ” vẫn còn thông dụng ở Hoa Kỳ và Anh. Trong tiếng Anh, người ta vẫn dùng từ ” Burmese ” như một tính từ .Sau khi giành được độc lập từ Đế quốc Anh, Myanmar đã sử dụng những quốc hiệu sau :
Các chùa và đền tại Bagan ngày nay, nơi từng là thủ đô của Vương quốc Pagan
Người Môn được cho là nhóm người tiên phong di cư tới vùng hạ lưu châu thổ sông Ayeyarwady ( ở phía nam Myanma ) và tới khoảng chừng giữa thập niên 900 trước Công nguyên họ đã giành quyền trấn áp khu vực này [ 25 ] .Sau đó, vào thế kỷ thứ I trước Công nguyên, người Pyu di cư tới đây và tiến tới thiết kế xây dựng những thành bang có quan hệ thương mại với Ấn Độ và Trung Quốc. Trong đó, mạnh nhất là vương quốc Sri Ksetra, nhưng nó bị từ bỏ năm 656. Sau đó, một quy trình tái lập quốc diễn ra, nhưng đến giữa thập niên 800 thì bị người Nam Chiếu xâm lược .Vào khoảng chừng trước những năm 800, người Bamar ( người Miến Điện ) khởi đầu di cư tới châu thổ Ayeyarwady từ Tây Tạng lúc bấy giờ. Tới năm 849, vương quốc họ đã xây dựng xung quanh TT Pagan trở nên hùng mạnh. Trong quy trình tiến độ Anawratha trị vì ( 1044 – 1077 ), người Miến Điện đã lan rộng ra ảnh hưởng tác động ra khắp Myanmar lúc bấy giờ. Tới thập niên 1100, nhiều vùng lớn thuộc lục địa Khu vực Đông Nam Á đã thuộc quyền trấn áp của vương quốc Pagan, thường được gọi là Đế chế Miến Điện thứ nhất với kinh đô tại Mandalay. Tới cuối thập niên 1200, Hốt Tất Liệt đã thống lĩnh quân Mông Cổ xâm lược Vương quốc Pagan, nhưng tới năm 1364 người Miến Điện đã tái lập vương quốc của họ tại Ava, nơi văn hóa truyền thống Miến Điện khởi đầu bước vào tiến trình tăng trưởng rực rỡ tỏa nắng. Tuy nhiên, vào năm 1527 người Shan cướp phá Ava. Trong lúc ấy người Mon thiết lập khu vực mới của họ tại Pegu, nơi này đã trở thành một TT tôn giáo và văn hóa truyền thống lớn .Những người Miến Điện đã phải chạy trốn khỏi Ava xây dựng Vương quốc Toungoo năm 1531 tại Toungoo, dưới quyền Tabinshwehti, người đã tái thống nhất Miến Điện và lập ra Đế chế Miến Điện thứ hai. Vì sự ảnh hưởng tác động ngày càng tăng từ châu Âu ở Khu vực Đông Nam Á, Vương quốc Toungoo trở thành một TT thương mại lớn. Bayinnaung đã lan rộng ra đế chế bằng cách chinh phục những chủ quyền lãnh thổ Manipur, Chiang Mai, Ayutthaya, Shan, Nagaland, Tripura, Mizoram, Assam, Sikkim, Bhutan, Chittagong, Dhaka, Rajshahi, Rangpur và một số ít vùng đất thuộc tỉnh Vân Nam của Trung Quốc gồm Đức Hoành, Nộ Giang, Bảo Sơn và Phổ Nhĩ. Những cuộc làm mưa làm gió bên trong cũng như sự thiếu vắng những nguồn tài nguyên thiết yếu để trấn áp những vùng mới giành được dẫn tới sự sụp đổ của Vương quốc Toungoo. Anaukpetlun, người đã đẩy lùi cuộc xâm lăng của Bồ Đào Nha, đã lập nên một vương triều mới tại Ava năm 1613. Cuộc nổi dậy trong nước của người Mon, với sự trợ giúp của Pháp, khiến vương quốc sụp đổ năm 1752 .

Một bản in thạch năm 1825 của Anh về ngôi chùa Shwedagon cho thấy buổi đầu xâm nhập của người Anh tại Miến Điện trong giai đoạn Chiến tranh Anh-Miến lần thứ nhất
Alaungpaya xây dựng nên Triều đại Konbaung và Đế chế Miến Điện thứ ba vào khoảng chừng thập niên 1700 [ 26 ]. Năm 1767, Vua Hsinbyushin chinh phục Ayutthaya và Ceylon dẫn tới việc văn hóa truyền thống Thailand và văn hóa truyền thống Ceylon có tác động ảnh hưởng lớn tới văn hóa truyền thống Miến Điện. Nhà Thanh ( Trung Quốc ) lo lắng sự vững mạnh của Miến Điện, đã bốn lần xâm lược nước này trong khoảng chừng thời hạn từ 1766 đến 1769 nhưng không lần nào thành công xuất sắc. Các triều đại sau này mất quyền trấn áp Ayutthaya, nhưng chiếm thêm được Arakan và Tenasserim. Dưới thời quản lý của Vua Bagyidaw, năm 1824, Mahabandoola chiếm Assam, sát chủ quyền lãnh thổ Anh ở Ấn Độ, gây nên một cuộc cuộc chiến tranh. Trong những cuộc cuộc chiến tranh Anh-Miến ( 1823 – 26, 1852 – 53 và 1885 – 87 ), Miến Điện mất một số ít chủ quyền lãnh thổ vào tay người Anh và trở thành một tỉnh của Ấn Độ thuộc Anh. Ngày 1 tháng 4 năm 1937, Miến Điện trở thành một thuộc địa hành chính riêng không liên quan gì đến nhau, độc lập khỏi quyền hành chính Ấn Độ. Trong thập niên 1940, Ba mươi chiến hữu, do Aung San chỉ huy đã lập nên Quân đội Miến Điện độc lập [ 27 ]. Ba mươi chiến hữu được đào tạo và giảng dạy quân sự chiến lược tại Nhật Bản [ 27 ] .Trong Chiến tranh quốc tế thứ hai Miến Điện trở thành một mặt trận chính tại Mặt trận Khu vực Đông Nam Á. Sau những thắng lợi bắt đầu của Nhật Bản tại Mặt trận Miến Điện, trong đó người Anh bị đẩy lùi khỏi đa số Miến Điện, Đồng Minh đã phản công. Tới tháng 7 năm 1945 họ đã chiếm lại hàng loạt nước này. Người Miến Điện chiến đấu cho cả hai phía trong đại chiến. Họ chiến đấu trong Đội quân Miến Điện Anh năm 1941 – 1942. Năm 1943, Chin Levies và Kachin Levies đã được xây dựng ở những Q. biên giới Miến Điện và vẫn thuộc quyền trấn áp của người Anh. Đội quân Miến Điện chiến đấu trong thành phần Chindit dưới quyền Tướng Orde Wingate từ 1943 – 1945. Ở quy trình tiến độ sau của đại chiến, người Mỹ đã lập ra Đội biệt kích Kachin-Hoa Kỳ cũng chiến đấu cho quân Đồng Minh. Nhiều người Miến Điện khác chiến đấu trong lực lượng SOE của Anh. Quân đội Miến Điện độc lập dưới quyền chỉ huy của Aung San và Quân đội vương quốc Arakan đã chiến đấu với Nhật Bản từ 1942 – 1944, nhưng đã nổi lên chống lại người Nhật năm 1945 .

Năm 1947, Aung San trở thành Phó chủ tịch Ủy ban hành pháp Miến Điện, một chính phủ chuyển tiếp. Tuy nhiên, trong tháng 7 năm 1947, các đối thủ chính trị đã ám sát Aung San và nhiều thành viên chính phủ khác[27]. Ngày 4 tháng 1 năm 1948, quốc gia này trở thành một nước cộng hòa độc lập, với cái tên Liên bang Myanmar, với Sao Shwe Thaik là tổng thống đầu tiên và U Nu là thủ tướng. Không giống như đa số các thuộc địa của Anh, nước này không trở thành một thành viên của Khối thịnh vượng chung Anh bởi vì họ đã giành lại độc lập trước khi Khối thịnh vượng chung cho phép các nước cộng hòa trở thành một thành viên của nó. Một hệ thống chính trị lưỡng viện được thành lập gồm Viện đại biểu và Viện quốc gia[28]. Vùng địa lý hiện nay của Myanmar có thể suy ngược từ Thỏa ước Panglong, là toàn bộ Miến Điện gồm Hạ Miến và Thượng Miến và Các vùng biên giới, đã từng được quản lý hành chính độc lập bởi Anh Quốc[29].

Lá cờ của Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ được thể hiện bởi một chú công trong tư thế chiến đấu, một biểu tượng của tự do[30]
Năm 1961 U Thant, khi ấy là Đại biểu thường trực của Miến Điện tại Liên hiệp quốc và cựu Thư ký Thủ tướng, được bầu làm Tổng thư ký Liên hiệp quốc ; ông là người tiên phong không xuất thân từ phương Tây chỉ huy một tổ chức triển khai quốc tế nào cho tới lúc ấy và đã đảm nhiệm chức vụ này trong vòng mười năm [ 31 ]. Trong số những người Miến Điện thao tác tại Liên hiệp quốc khi ông đang giữ chức Tổng thư ký có cô gái trẻ Aung San Suu Kyi .

Giai đoạn dân chủ kết thúc năm 1962 với một cuộc đảo chính quân sự do Tướng Ne Win lãnh đạo. Ông này cầm quyền trong 26 năm và theo đuổi chính sách xã hội chủ nghĩa. Năm 1974, Myanmar lấy quốc hiệu mới là Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Liên bang Miến Điện. Cùng năm này, đám tang của U Thant dẫn tới một cuộc biểu tình chống chính phủ đẫm máu.

Năm 1988, Cuộc nổi dậy 8888 đẩy đất nước tới bờ vực cách mạng. Để đối phó, Tướng Saw Maung tiến hành một cuộc đảo chính. Ông thành lập Hội đồng Khôi phục Trật tự và Luật pháp Liên bang (SLORC). Myanmar quay trở lại quốc hiệu Liên bang Myanmar. Năm sau, quốc hiệu bằng tiếng Anh đổi từ Union of Burma thành Union of Myanmar. Năm 1989, thiết quân luật được ban bố sau những cuộc biểu tình rộng lớn. Các kế hoạch bầu cử Quốc hội đã hoàn thành ngày 31 tháng 5 năm 1989[32]. Năm 1990, lần đầu tiên các cuộc bầu cử tự do được tổ chức trong vòng 30 năm. Liên minh Quốc gia vì Dân chủ, đảng của bà Aung San Suu Kyi, thắng 392 trong tổng số 485 ghế, nhưng các kết quả của cuộc bầu cử đã bị SLORC hủy bỏ và họ từ chối giao lại quyền lực[33]. SLORC đổi tên Miến Điện (Burma) thành Myanmar năm 1989. Dưới sự lãnh đạo của Than Shwe, từ năm 1992 chính quyền quân sự đã tiến hành các thỏa thuận ngừng bắn với các nhóm du kích thiểu số. Năm 1992, SLORC tiết lộ các kế hoạch thành lập một hiến pháp mới thông qua Hội nghị Quốc gia, bắt đầu ngày 9 tháng 1 năm 1993[34]. Năm 1997, Hội đồng Khôi phục Trật tự và Luật pháp Liên bang được đổi tên thành Hội đồng Hòa bình và Phát triển Liên bang (SPDC). Ngày 23 tháng 6 năm 1997, Myanmar được chấp nhận gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á. Hội nghị Quốc gia tiếp tục được triệu tập và hoãn lại. Nhiều đảng chính trị lớn, đặc biệt Liên minh Quốc gia vì Dân chủ, đã bị trục xuất và có ít tiến bộ đã được hoàn thành[34]. Ngày 27 tháng 3 năm 2006, hội đồng quân sự đã di chuyển thủ đô đất nước từ Yangon tới một địa điểm gần Pyinmana, đặt tên chính thức cho nó là Naypyidaw, có nghĩa “vùng đất của những ông vua”[35][36]. Năm 2010, quốc hiệu của Myanmar đổi thành Cộng hòa Liên bang Myanmar (tiếng Myanmar: ပြည်ထောင်စု သမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်, tiếng Anh: Republic of the Union of Myanmar).

Năm 2021, với những cáo buộc gian lận bầu cử, vào ngày 1 tháng 2 năm 2021, quân đội Myanmar đã thực thi thay máu chính quyền. [ 37 ] Các chính khách dân sự được bầu trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng 11 năm 2021 bị phế truất và quyền quản lý quốc gia được trao lại cho Tatmadaw, đặt dấu chấm hết cho thời kỳ dân chủ đã mở màn từ 2011 của Myanmar. [ 38 ]
Các đại biểu được bầu ra trong cuộc bầu cử Quốc hội nhân dân năm 1990 hình thành nên Liên minh nhà nước Quốc gia Liên bang Miến Điện ( NCGUB ), một cơ quan chính phủ hải ngoại vào tháng 12 năm 1990, với nghĩa vụ và trách nhiệm vãn hồi nền dân chủ tại Myanma [ 39 ]. Sein Win, người anh họ của Aung San Suu Kyi, là thủ tướng của NCGUB. Tuy nhiên, NCGUB có rất ít quyền lực tối cao và đã bị đặt ra ngoài vòng pháp lý tại Myanmar. Lãnh đạo Nhà nước là Thống tướng Than Shwe, người giữ chức vụ ” quản trị Hội đồng Hòa Bình và Phát triển Quốc gia “. Ông nắm mọi quyền lực tối cao quan trọng, gồm quyền bãi nhiệm những bộ trưởng liên nghành và những thành viên chính phủ nước nhà, đưa ra những quyết định hành động quan trọng trong yếu tố chính trị đối ngoại [ 40 ]. Khin Nyunt từng là thủ tướng cho tới ngày 19 tháng 10 năm 2004, và đã bị sửa chữa thay thế bởi Tướng Soe Win, người có quan hệ mật thiết với Than Shwe. Đa số những bộ và những vị trí chính phủ nước nhà đều do những sĩ quan quân đội nắm giữ, ngoại trừ Bộ y tế, Bộ giáo dục, Bộ lao động và Bộ kinh tế tài chính và kế hoạch vương quốc, do những viên chức dân sự quản trị [ 41 ] .Các đảng chính trị lớn ở Myanmar gồm Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ và Liên đoàn Dân tộc Shan vì Dân chủ, dù những hoạt động giải trí của họ bị chính sách quản trị ngặt nghèo. Nhiều đảng khác, thường đại diện thay mặt cho quyền lợi của những dân tộc thiểu số thực sự có sống sót. Tại Myanmar ít có khoan dung chính trị cho phe trái chiều và nhiều đảng đã bị đặt ngoài vòng pháp lý. Đảng Thống nhất Quốc gia đại diện thay mặt cho quân đội, và được sự ủng hộ của một tổ chức triển khai to lớn tên gọi Thương Hội Liên đoàn Đoàn kết và Phát triển [ 42 ]. Theo nhiều tổ chức triển khai, gồm cả Human Rights Watch và Amnesty International, chính quyền sở tại này có bản thành tích nhân quyền kém cỏi [ 43 ]. Không có TANDTC độc lập tại Myanmar và trái chiều chính trị với cơ quan chính phủ quân sự chiến lược không hề được khoan dung. Truy cập Internet tại Myanmar bị hạn chế ngặt nghèo trải qua những ứng dụng lọc những website hoàn toàn có thể truy vấn so với công dân, hạn chế đa phần những trang trái chiều chính trị và ủng hộ dân chủ [ 44 ] [ 45 ]. Lao động cưỡng bức, buôn người và lao động trẻ nhỏ là điều thường thì, và sự không tương đồng chính trị không được khoan dung [ 46 ] .Năm 1988, quân đội Myanmar đã dùng vũ lực đàn áp những cuộc biểu tình phản đối sự quản trị kinh tế tài chính yếu kém và sự áp bức chính trị. Ngày 8 tháng 8 năm 1988, quân đội nổ súng vào những người biểu tình trong vấn đề được gọi là cuộc Nổi lên 8888 ( Cuộc biểu tình 8888 ). Tuy nhiên, cuộc biểu tình năm 1988 đã dọn đường cho cuộc bầu cử Quốc hội Nhân dân năm 1990. Kết quả của cuộc bầu cử sau đó đã bị chính quyền sở tại bác bỏ. Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ, do Aung San Suu Kyi chỉ huy, thắng hơn 60 % số phiếu và 80 % ghế trong QH trong cuộc bầu cử 1990, cuộc bầu cử tiên phong được tổ chức triển khai trong 30 năm. Aung San Suu Kyi được quốc tế công nhận là một nhà hoạt động giải trí vì dân chủ tại Myanmar, đoạt Giải Nobel Hòa bình năm 1991. Bà đã nhiều lần bị quản thúc tại gia. Dù có lời lôi kéo trực tiếp từ Kofi Annan tới Than Shwe và áp lực đè nén của ASEAN, hội đồng quân sự chiến lược Myanmar vẫn lê dài thời hạn quản thúc tại gia so với Aung San Suu Kyi thêm một năm ngày 27 tháng 5 năm 2006 theo Luật Bảo vệ Quốc gia năm 1975, trao cho chính phủ nước nhà quyền cầm giữ hợp pháp bất kể người nào [ 47 ] [ 48 ]. Hội đồng quân sự chiến lược này phải đương đầu với sự cô lập quốc tế. Vào tháng 12 năm 2005, lần tiên phong thực trạng của Myanmar đã được đàm đạo không chính thức tại Liên hiệp quốc. ASEAN cũng đã bày tỏ sự tuyệt vọng của mình với cơ quan chính phủ Myanmar. Tổ chức này đã xây dựng Cuộc họp kín liên nghị viện ASEAN để đàm đạo về sự thiếu dân chủ tại Myanmar [ 49 ]. Sự đổi khác chính trị lớn ở nước này hiện vẫn khó xảy ra, vì sự ủng hộ từ những cường quốc trong vùng, đặc biệt quan trọng là Trung Quốc [ 50 ] [ 51 ] .Ngày 8 tháng 11 năm năm ngoái, hàng chục triệu người dân Myanmar đã đi bỏ phiếu với kỳ vọng vào tương lai trong cuộc bầu cử dân chủ tiên phong kể từ năm 1990. Kết quả cuộc bầu cử được công bố đơn cử vào sáng ngày 10 tháng 11 năm năm ngoái. Ước tính khoảng chừng 10.000 quan sát viên đã xuất hiện theo dõi tiến trình bầu cử tại Myanmar. nhà nước tiến hành hơn 40.000 công an đặc nhiệm giám sát những điểm bầu cử. Rất nhiều chợ, nhà hàng quán ăn ở Yangon ngừng hoạt động để bảo vệ bảo đảm an toàn. Chiều ngày 10 tháng 11 năm năm ngoái, bà Aung San Suu Kyi, chỉ huy đảng Liên đoàn Quốc gia vì dân chủ ( NLD ) Myanmar công bố đảng của bà giành khoảng chừng 75 % trong tổng số ghế Quốc hội. Trong đó, NLD có 96 ghế, gồm có 49 ghế hạ viện. Đảng Đoàn kết tăng trưởng liên bang ( USDP ) cầm quyền chỉ có 3 ghế hạ viện. Tuy nhiên, quân đội Myanmar vẫn sẽ nắm giữ nhiều quyền lực tối cao chính trị. Ngày 30 tháng 3 năm năm nay, ông Htin Kyaw, một liên minh thân cận của bà Aung San Suu Kyi chính thức trở thành tổng thống dân sự tiên phong của Myanmar, chấm hết gần 50 năm quốc gia Myanmar nằm dưới sự quản lý của giới độc tài quân sự chiến lược .

Quan hệ đối ngoại[sửa|sửa mã nguồn]

Quan hệ ngoại giao của Myanmar, đặc biệt quan trọng với những nước phương Tây, đã rơi vào thực trạng căng thẳng mệt mỏi. Hoa Kỳ đã áp đặt những giải pháp trừng phạt to lớn với Myanmar vì sự đàn áp quân sự chiến lược năm 1988 và vì sự phủ nhận thừa nhận những tác dụng cuộc bầu cử Quốc hội Nhân dân năm 1990 của chính sách quân sự chiến lược. Tương tự, Liên minh châu Âu đã áp đặt lệnh cấm vận lên Myanmar, gồm cả cấm vận vũ khí, ngừng ưu tiên thương mại và hoãn hàng loạt viện trợ ngoại trừ viện trợ nhân đạo [ 52 ]. Những giải pháp cấm vận của Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu chống lại chính phủ nước nhà quân sự chiến lược, cộng với sự tẩy chay và những sức ép trực tiếp khác từ người dân ở những nước phương Tây ủng hộ trào lưu dân chủ Myanmar, khiến hầu hết những công ty Hoa Kỳ và châu Âu phải rời khỏi nước này. Tuy nhiên, nhiều công ty khác vẫn còn ở lại nhờ những kẽ hở của giải pháp cấm vận. Nói chung những tập đoàn lớn ở châu Á vẫn muốn góp vốn đầu tư vào Myanmar và triển khai triển khai những dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư mới, đặc biệt quan trọng trong nghành nghề dịch vụ khai thác tài nguyên vạn vật thiên nhiên. Công ty dầu mỏ Pháp Total S.A. hiện đang quản lý và điều hành đường ống dẫn khí Yadana từ Myanmar tới Xứ sở nụ cười Thái Lan dù có lệnh cấm vận của Liên minh châu Âu. Total hiện là bị đơn của nhiều vụ khiếu kiện tại Pháp tương quan tới cái gọi là mối quan hệ với những vụ vi phạm nhân quyền tương quan tới đường ống dẫn khí họ đang đồng sở hữu với những công ty Hoa Kỳ Chevron và Tatmadaw. Trước khi bị Chevron tóm gọn, Unocal đã xử lý một vụ kiện tụng tương quan tới nhân quyền với phí tổn được thông tin lên tới nhiều triệu dollar [ 53 ]. Vẫn còn những cuộc tranh cãi sôi sục về việc liệu những giải pháp trừng phạt của Hoa Kỳ có mang lại hiệu quả trái ngược trên đời sống của người dân chứ không phải với những nhà cầm quyền quân sự chiến lược [ 54 ] [ 55 ] .Chính sách đối ngoại của Myanmar là quan hệ hữu nghị với tổng thể những nước trên quốc tế đặc biệt quan trọng với những nước láng giềng, khu vực trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền lãnh thổ, toàn vẹn chủ quyền lãnh thổ của nhau, không xâm lược nhau, không can thiệp vào việc làm nội bộ của nhau, bình đẳng cùng có lợi. Myanmar là thành viên của Tổ chức ASEAN, Phong trào không link và Liên Hiệp Quốc .Từ khi Myanmar được kết nạp vào ASEAN ( tháng 7 năm 1997 ), quan hệ Myanmar với những nước ASEAN ngày càng được tăng cường và cải tổ. Myanmar tích cực tham gia những hoạt động giải trí của ASEAN, kiên trì bảo vệ nguyên tắc không can thiệp vào việc làm nội bộ và đồng thuận của ASEAN để bảo vệ quyền lợi của mình .Hiện nay, Mỹ và EU kiểm soát và điều chỉnh chủ trương với Myanmar theo hướng mềm mỏng hơn, tiến hành cả hai giải pháp là trừng phạt và tiếp cận nhằm mục đích đạt được cùng tiềm năng ; Mỹ sẽ từng bước dỡ bỏ cấm vận và cải tổ quan hệ nếu Myanmar cung ứng nhu yếu của Mỹ, có những tân tiến thực ra .Tuy bị sức ép mạnh của chính quyền sở tại Mỹ và những nước phương Tây, nhưng quan hệ của Myanmar với những tổ chức triển khai phi chính phủ hoặc có tính nhân dân của những nước phương Tây, kể cả Mỹ, Anh vẫn được duy trì. Các nước này vẫn liên tục giúp sức Myanmar những dự án Bất Động Sản kiến thiết xây dựng trường học, giúp huấn luyện và đào tạo y tế, dân số …
Bài cụ thể : TatmadawCác lực lượng vũ trang Myanmar được gọi là Tatmadaw, với số lượng 488.000 người [ 56 ]. Tatmadaw gồm những lực lượng vũ trang, thủy quân và không quân. Myanmar được xếp hạng thứ 10 trên quốc tế theo số lượng binh lính của mình [ 56 ]. Quân đội có nhiều ảnh hưởng tác động trong nước, những vị trí chủ chốt trong chính phủ nước nhà và trong quân đội đều do những sĩ quan quân sự chiến lược nắm giữ. Dù những số lượng chính thức về tiêu tốn quân sự chiến lược của Myanmar không được công bố, Viện nghiên cứu và điều tra Hòa bình Quốc tế Stockholm, trong bảng xếp hạng hàng năm của mình đã đặt Myanmar trong số 15 nước tiêu tốn quân sự chiến lược nhiều nhất quốc tế [ 57 ] .Đầu tháng 2/2011, Quốc hội Myanmar đã bầu Thủ tướng mãn nhiệm trước kia là tướng lãnh, ông Thein Sein làm tổng thống dân sự tiên phong sau gần 50 năm cầm quyền của quân đội .
Myanmar được chia thành 7 bang và 7 vùng hành chính [ 58 ]. Vùng lớn nhất là Bamar ( တ ိ ု င ် း ဒ ေ သက ြ ီ း ). Các bang ( ပ ြ ည ် နယ ် ), thực ra, là những vùng sinh sống của 1 số ít sắc tộc đặc biệt quan trọng. Các vùng hành chính được chia nhỏ tiếp thành những thành phố, khu vực và những làng. Các thành phố lớn được chia thành những Q. .
Bản đồ phân loại hành chính Myanmar hoàn toàn có thể click để xemBản đồ phân chia hành chính Myanmar có thể click để xemBản đồ phân chia hành chính Myanmar có thể click để xem

Các vùng và bang của Myanmar lại được chia thành các huyện (kayaing). Bang Shan là bang có nhiều (11) huyện nhất. Các bang Chin, bang Mon và bang Kayah chỉ có hai huyện mỗi bang.

Myanmar có tổng diện tích quy hoạnh 678.500 kilômét vuông ( 261.970 dặm vuông ), là nước lớn nhất trong lục địa Khu vực Đông Nam Á, và là nước lớn thứ 40 trên quốc tế ( sau Zambia ). Nước này hơi nhỏ hơn bang Texas Hoa Kỳ và hơi lớn hơn Afghanistan .Myanmar nằm giữa Khu Chittagong của Bangladesh và Assam, Nagaland và Manipur của Ấn Độ ở phía tây bắc. Nó có đường biên giới dài nhất với Tây Tạng và Vân Nam của Trung Quốc ở phía đông bắc với tổng chiều dài 2.185 km ( 1.358 dặm ) [ 56 ]. Myanmar giáp biên giới với Lào và xứ sở của những nụ cười thân thiện ở phía đông nam. Myanmar có đường bờ biển dài 1.930 km ( 1.199 dặm ) dọc theo Vịnh Bengal và Biển Andaman ở phía tây nam và phía nam, chiếm một phần ba tổng chiều dài biên giới [ 56 ] .Đồng bằng Ayeyarwady, diện tích quy hoạnh gần 50.400 km², phần nhiều canh tác lúa gạo [ 59 ] ] ] Ở phía bắc, núi Hengduan Shan tạo nên biên giới với Trung Quốc. Hkakabo Razi, nằm tại Bang Kachin, ở độ cao 5.881 m ( 19.295 feet ), là điểm trên cao nhất Myanma [ 60 ]. Các dãy núi Rakhine Yoma, Bago Yoma và Cao nguyên Shan nằm bên trong Myanmar, cả ba đều chạy theo hướng bắc-nam từ dãy Himalaya [ 61 ]. Các dãy núi phân loại ba mạng lưới hệ thống sông của Myanmar, là Ayeyarwady, Thanlwin và Sittang [ 59 ]. Sông Ayeyarwady, con sông dài nhất Myanmar, gần 2.170 km ( 1.348 dặm ), chảy vào Vịnh Martaban. Các đồng bằng phì nhiêu nằm ở những thung lũng giữa những dãy núi [ 61 ]. Đa số dân cư Myanmar sống trong thung lũng Ayeyarwady, nằm giữa Rakhine Yoma và Cao nguyên Shan .Đa phần diện tích quy hoạnh Myanmar nằm giữa Hạ chí tuyến và Xích đạo. Myanmar nằm trong vùng gió mùa châu Á, những vùng bờ biển của nó nhận lượng mưa trung bình 5.000 mm ( 197 in ) hàng năm. Lượng mưa hàng năm tại vùng đồng bằng gần 2.500 mm ( 98 in ), trong khi lượng mưa trung bình hàng năm tại Vùng Khô, nằm ở TT Myanmar, chưa tới 1.000 mm ( 39 in ). Các vùng phía bắc quốc gia có khí hậu lạnh nhất, nhiệt độ trung bình 21 °C ( 70 °F ). Các vùng duyên hải và đồng bằng có nhiệt độ trung bình 32 °C ( 90 °F ) [ 59 ] .Tốc độ tăng trưởng kinh tế tài chính chậm của Myanmar góp thêm phần giữ gìn thiên nhiên và môi trường và những hệ sinh thái. Rừng, gồm rừng nhiệt đới gió mùa với loại gỗ tếch có giá trị kinh tế tài chính cao ở vùng hạ Myanmar, bao trùm 49 % diện tích quy hoạnh quốc gia [ 62 ]. Các loại cây khác mọc ở vùng này gồm cao su đặc, cây keo, tre, lim, đước, dừa, cọ. Trên những cao nguyên phía bắc, sồi, thông, và nhiều giống đỗ quyên khác bao trùm phần lớn diện tích quy hoạnh [ 62 ]. Những vùng đất dọc bờ biển có nhiều cây ăn trái nhiệt đới gió mùa. Tại Vùng Khô, thực vật thưa thớt và còi cọc hơn .

Các loại động vật rừng rậm tiêu biểu, đặc biệt hổ và báo có nhiều tại Myanmar. Ở vùng Thượng Myanmar, có tê giác, trâu rừng, lợn lòi, hươu, linh dương và voi nhà, sử dụng nhiều nhất trong công nghiệp khai thác gỗ. Các loài có vú nhỏ hơn cũng rất nhiều từ vượn, khỉ tới cáo bay và heo vòi. Đáng chú ý là sự đa dạng các loài chim với hơn 800 loài gồm vẹt, peafowl, gà lôi, quạ, diệc và gõ kiến (paddybird). Trong số các loài bò sát có cá sấu, tắc kè, rắn mang bành, trăn và rùa. Hàng trăm loài cá nước ngọt, rất phong phú và là nguồn thực phẩm quan trọng[63].

Năm 1994, đất canh tác 15,3 % ( 2 % có tưới ), đồng cỏ 0,5 %, rừng và cây bụi 49,3 %, những đất khác 34,9 %. Khoáng sản chính : dầu khí, thiếc, kẽm, antimon, đồng, wolfram, chì, than, đá quý .
Myanmar là một trong những nước nghèo nhất quốc tế với hàng thập kỷ ở trong thực trạng ngưng trệ, quản trị kém và bị cô lập. Sau khi một cơ quan chính phủ nghị viện được xây dựng năm 1948, Thủ tướng U Nu đã nỗ lực biến Miến Điện trở thành một vương quốc thịnh vượng. Chính quyền của ông đã trải qua Kế hoạch kinh tế tài chính hai năm nhưng tiếc thay đây là một kế hoạch sai lầm đáng tiếc [ 64 ]. Vụ thay máu chính quyền năm 1962 tiếp sau là một kế hoạch tăng trưởng kinh tế tài chính được gọi là Con đường Miến Điện tiến tới Chủ nghĩa xã hội, một kế hoạch nhằm mục đích quốc hữu hóa mọi ngành công nghiệp, ngoại trừ nông nghiệp. Năm 1989, cơ quan chính phủ Myanmar khởi đầu bãi bỏ trấn áp tập trung chuyên sâu hóa nền kinh tế tài chính và tự do hóa 1 số ít nghành kinh tế tài chính [ 65 ]. Các ngành công nghiệp mang lại doanh thu như ngọc, dầu khí và lâm nghiệp vẫn bị trấn áp ngặt nghèo. Gần đây những ngành này đã được một số ít tập đoàn lớn quốc tế liên kết kinh doanh cùng cơ quan chính phủ tham gia khai thác .Myanmar bị liệt vào hạng nước kém tăng trưởng nhất năm 1987 [ 66 ]. Từ năm 1992, khi Than Shwe lên chỉ huy vương quốc, chính phủ nước nhà đã khuyến khích du lịch. Tuy nhiên, chưa tới 750.000 hành khách tới nước này hàng năm [ 67 ]. Các doanh nghiệp tư nhân thường là đồng sở hữu hay thuộc chiếm hữu trực tiếp của Tatmadaw. Trong những năm gần đây, cả Trung Quốc và Ấn Độ đều nỗ lực tăng trưởng quan hệ với cơ quan chính phủ nước này vì tiềm năng quyền lợi kinh tế tài chính. Nhiều vương quốc khác, trong đó gồm cả Hoa Kỳ, Canada và Liên minh châu Âu, đã áp đặt những lệnh cấm vận thương mại và góp vốn đầu tư so với Myanmar. Đầu tư quốc tế đa phần từ Trung Quốc, Nước Singapore, Nước Hàn, Ấn Độ và Thailand [ 68 ] .Ở thời thuộc địa Anh, Miến Điện là một trong những nước giàu sang nhất vùng Khu vực Đông Nam Á. Đây là nước xuất khẩu gạo lớn nhất quốc tế và là nước phân phối dầu khí trải qua Công ty Dầu khí Miến Điện. Miến Điện cũng có nguồn tài nguyên vạn vật thiên nhiên nhiều mẫu mã và nhân lực dồi dào. Họ sản xuất 75 % lượng gỗ tếch của quốc tế, và dân cư có tỷ suất biết đọc biết viết cao. Nước này từng được tin cậy sẽ có tương lai tăng trưởng nhanh gọn .Ngày nay, Myanmar thiếu hạ tầng thiết yếu. Trao đổi sản phẩm & hàng hóa đa phần qua biên giới với Xứ sở nụ cười Thái Lan, và đó cũng là đầu mối xuất khẩu ma túy lớn nhất, và dọc theo Sông Ayeyarwady. Đường sắt cũ kỹ và mới ở mức kỹ thuật sơ khai, hiếm khi được sửa chữa thay thế từ khi được kiến thiết xây dựng trong thập niên 1800 [ 69 ]. Đường giao thông thường không được trải nhựa, trừ tại những thành phố lớn [ 69 ]. Thiếu hụt nguồn năng lượng là điều thường thấy trong nước, kể cả tại Yangon. Myanmar cũng là nước sản xuất thuốc phiện lớn thứ hai quốc tế, chiếm 8 % tổng lượng sản xuất toàn thế giới và là nguồn cung ứng những tiền chất ma túy lớn gồm cả amphetamines [ 70 ]. Các ngành công nghiệp khác gồm mẫu sản phẩm nông nghiệp, dệt may, mẫu sản phẩm gỗ, vật tư kiến thiết xây dựng, kim cương, sắt kẽm kim loại, dầu mỏ và khí ga. Việc thiếu vắng nguồn nhân công trình độ cao cũng là một yếu tố ngày càng tăng so với kinh tế tài chính Myanma [ 71 ] .Nông nghiệp chiếm 59,5 % GDP và 65,9 % lao động. Công nghiệp chế biến chiếm 7,1 % GDP và 9,1 % lao động ; khai khoáng 0,5 % GDP và 0,7 % lao động ; thiết kế xây dựng 2,4 % GDP và 2,2 % lao động ; thương mại 23,2 % GDP và 9,7 % lao động ; kinh tế tài chính, dịch vụ và công chính 1,5 % GDP và 8,1 % lao động. GDP / đầu người : 2.399 USD ( 1995 ) ; GNP / đầu người : 2610 USD ( 1996 ). Sản phẩm nông nghiệp chính ( 1999 ) : lúa 17 triệu tấn, mía 5,4 triệu tấn, đậu 1,9 triệu tấn, lạc 562 nghìn tấn, ngô 303 nghìn tấn, vừng 210 nghìn tấn, bông 158 nghìn tấn. Chăn nuôi : bò 10,7 triệu, lợn 3,7 triệu, trâu 2,4 triệu, cừu và dê 1,7 triệu, vịt 6,1 triệu, gà 39 triệu. Gỗ tròn 22,4 triệu m³ ( 1998 ). Đánh bắt cá 917,7 nghìn tấn ( 1997 ). Sản phẩm công nghiệp chính : khai khoáng ( đồng 14,6 nghìn tấn, thạch cao 40,6 nghìn tấn, chì 1,6 nghìn tấn, thiếc 154 tấn ) ; chế biến ( xi-măng 513 nghìn tấn, phân hóa học 66 nghìn, đường 43 nghìn ; 1996 ). Năng lượng ( 1996 ) : điện 4,3 tỉ kW. h, than 72 nghìn tấn, dầu thô 2,8 triệu thùng, khí đốt 1,6 tỉ m³. Giao thông : đường tàu 3955 km ( 1999 – 2000 ), đường đi bộ 28,2 nghìn km ( 1996, rải nhựa 12 % ) .Xuất khẩu ( 1997 – 98 ) 5,4 tỉ kyat ( nông sản 26,9 %, gỗ và cao su đặc 15,7 % ). Bạn hàng chính : Nước Singapore 13,2 % ; xứ sở của những nụ cười thân thiện 11,9 % ; Ấn Độ 22,6 % ; Trung Quốc 10,6 % ; Hồng Kông 5,8 % .Nhập khẩu ( 1997 – 98 ) 12,7 tỉ kyat ( máy móc và thiết bị vận tải đường bộ 28,6 %, tư liệu sản xuất 48 %, hàng tiêu dùng 4,3 % ). Bạn hàng chính : Nước Singapore 31,1 %, xứ sở của những nụ cười thân thiện 9,8 %, Trung Quốc 9,4 %, Malaysia 7 % .Đơn vị tiền tệ : kyat Myanmar. Tỷ giá hối đoái : 1USD = 1,400 kyat ( 04/2020 )Tính đến năm năm nay, GDP của Myanmar đạt 68.277 tỷ USD, đứng thứ 73 quốc tế, đứng thứ 25 châu Á và đứng thứ 7 Khu vực Đông Nam Á .
Một tòa nhà chung cư tại khu kinh doanh Yangon, đối diện Chợ Bogyoke. Đa số dân đô thị Yangon sống trong những khu chung cư đông đúc
Myanmar có dân số là 51,419,420 theo tìm hiểu nhân khẩu năm năm trước [ 72 ]. Có hơn 600.000 công nhân nhập cư Myanmar có ĐK tại Đất nước xinh đẹp Thái Lan, và hàng triệu người lao động phạm pháp khác. Những công nhân nhập cư Myanmar chiếm 80 % số lao động nhập cư tại Xứ sở nụ cười Thái Lan [ 73 ]. Mật độ dân số trung bình của Myanmar là 75 người trên km², một trong những mức thấp nhất vùng Khu vực Đông Nam Á. Các trại tị nạn sống sót dọc theo biên giới Ấn Độ-Myanmar, Bangladesh-Myanmar và Myanmar-Thái Lan và hàng ngàn người khác sống tại Malaysia. Những ước tính thận trọng cho rằng hơn 295.800 người tị nạn từ Myanmar, hầu hết là người Rohingya, Kayin và Karenni [ 74 ] .
Một em bé thuộc cộng đồng thiểu số Padaung, một trong nhiều dân tộc thiểu số tạo nên dân số Myanmar
Myanmar rất phong phú về chủng tộc dân cư. Dù cơ quan chính phủ công nhận 135 dân tộc bản địa khác nhau, số lượng thực thấp hơn nhiều [ 75 ]. Người Bamar chiếm khoảng chừng 68 % dân số, 10 % là người Shan. Người Kayin chiếm 7 % dân số, người Rakhine chiếm 4 %. Người Hoa chiếm gần 3 % dân số [ 76 ]. Người Môn, chiếm 2 % dân số, là nhóm người có quan hệ dân tộc bản địa và ngôn từ với người Khmer. Người Ấn chiếm 2 %. Số còn lại là người Kachin, Chin và những nhóm thiểu số khác .Myanmar có bốn ngữ hệ chính : Hán-Tạng, Nam Á, Tai-Kadai và Ấn-Âu [ 77 ]. Các ngôn từ thuộc hệ Hán-Tạng được sử dụng nhiều nhất. Chúng gồm tiếng Myanmar, tiếng Karen, Kachin, tiếng Chin và tiếng Hoa. Ngôn ngữ Tai-Kadai chính là tiếng Shan. Tiếng Môn là ngôn từ Nam Á chính được sử dụng ở Myanmar. Hai ngôn từ Ấn-Âu chính là tiếng Pali, ngôn từ dùng trong nghi thức của Phật giáo Nguyên Thủy và tiếng Anh [ 78 ] .Theo Viện Thống kê UNESCO, tỷ suất biết đọc biết viết chính thức của Myanmar năm 2000 là 89,9 % [ 79 ]. Về mặt lịch sử vẻ vang, Myanmar có tỷ suất biết chữ cao. Nhằm đạt mức nhìn nhận thực trạng vương quốc kém tăng trưởng của Liên hiệp quốc để được cho vay vốn, Myanmar đã hạ thấp mức biết chữ của nước mình từ 78,6 % xuống còn 18,7 % năm 1987 [ 80 ]. Tuy nhiên, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ước tính số người biết chữ thực là 30 % .

Phật giáo tại Myanmar chủ yếu là phái Nguyên Thủy hòa trộn với những đức tin bản địa. 89% dân số nước này theo Phật giáo Nguyên Thủy, gồm người Bamar, Rakhine, Shan, Mon và Hoa. 4% dân số là tín đồ Cơ Đốc giáo, chủ yếu là những cư dân vùng cao như Kachin, Chin và Kayin, và Âu Á bởi vì các nhà truyền giáo thường tới các vùng này. Đa số tín đồ Cơ Đốc giáo là Tin Lành, đặc biệt là phái Baptist của Giáo đoàn Baptist Myanmar. 4% dân số theo Hồi giáo, chủ yếu là dòng Sunni[81]. Hồi giáo thường phát triển trong các cộng đồng dân cư Ấn Độ, Ấn Miến, Ba Tư, Ả Rập, Panthay và Rohingya. Những người dân theo Hồi giáo và Cơ Đốc giáo không có vị trí quan trọng trong xã hội và thường sống cô lập[81][82]. Một số nhỏ dân cư theo Hindu giáo.

Quyền con người[sửa|sửa mã nguồn]

Có sự đồng thuận rằng chế độ độc tài quân sự chiến lược cũ ở Myanmar ( 1962 – 2010 ) là một trong những chính sách đàn áp và khắc nghiệt nhất trên quốc tế [ 83 ] [ 84 ]. Vào tháng 11 năm 2012, Samantha Power, trợ lý đặc biệt quan trọng về nhân quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama, đã viết trên blog của Nhà Trắng trước chuyến thăm của Tổng thống Obama tới Myanmar rằng : ” Lạm dụng nhân quyền nghiêm trọng chống lại thường dân ở 1 số ít khu vực liên tục diễn ra, gồm có cả phụ nữ và trẻ nhỏ. ” [ 85 ] Các thành viên của Liên Hiệp Quốc và những tổ chức triển khai nhân quyền quốc tế lớn đã đưa ra những báo cáo giải trình lặp đi lặp lại và đồng điệu về thực trạng vi phạm nhân quyền lan rộng và có mạng lưới hệ thống ở Myanmar. Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc đã nhiều lần lôi kéo chính quyền sở tại quân sự chiến lược Myanmar tôn trọng nhân quyền vào tháng 11/2009 Đại hội đồng đã trải qua nghị quyết ” lên án can đảm và mạnh mẽ những hành vi vi phạm liên tục về quyền con người và quyền tự do cơ bản ” và lôi kéo chính quyền sở tại quân sự chiến lược Myanmar ” triển khai những giải pháp khẩn cấp để chấm hết vi phạm luật phap quốc tế về nhân quyền và nhân đạo. ” [ 86 ]Các tổ chức triển khai nhân quyền quốc tế gồm có Tổ chức Theo dõi Nhân quyền, Tổ chức Ân xá Quốc tế và Thương Hội Tiến bộ Khoa học Hoa Kỳ đã nhiều lần ghi nhận và lên án những vụ vi phạm nhân quyền trên diện rộng ở Myanmar. Vào tháng 7 năm 2013, Thương Hội tương hỗ những tù nhân chính trị chỉ ra rằng có khoảng chừng 100 tù nhân chính trị bị giam giữ trong những nhà tù Myanmar [ 87 ] [ 88 ]

Những cáo buộc về tội ác và diệt chủng so với người Rohingya[sửa|sửa mã nguồn]

Người Rohingya đã liên tục phải đương đầu với những hành vi phạm nhân quyền bởi chính quyền sở tại Myanmar, họ thậm chí còn còn không được chính quyền sở tại Myanmar công nhận là công dân của nước này. Người Rohingya đã bị khước từ quyền công dân Myanmar kể từ khi phát hành Luật công dân 1982. [ 89 ] [ 89 ] Luật đã tạo ra ba loại quyền công dân : công dân, công dân link và công dân nhập tịch. Quyền công dân được trao cho những dân tộc bản địa như Kachin, Kayah ( Karenni ), Karen, Chin, Burman, Mon, Rakhine, Shan, Kaman, hoặc Zerbadee. Công dân link được trao cho những người không hề chứng tỏ được rằng tổ tiên của họ đã định cư tại Myanmar trước năm 1823, nhưng hoàn toàn có thể chứng tỏ họ có một ông bà, hoặc tổ tiên trước năm 1823, là công dân của một vương quốc khác, cũng như những người nộp đơn xin nhập tịch vào năm 1948 và đủ điều kiện kèm theo theo luật hồi đó. Công dân nhập tịch chỉ dành cho những người có tối thiểu một trong hai người cha hoặc mẹ thuộc một trong hai loại công dân Miến Điện trên hoặc hoàn toàn có thể phân phối ” vật chứng Tóm lại ” rằng cha mẹ họ đã nhập cư và cư trú tại Miến Điện từ trước khi nước này dành độc lập vào năm 1948. nhà nước Myanmar đã cố gắng nỗ lực trục xuất người Rohingya ra khỏi quốc gia và đưa những người không phải là người Rohingyas thay thế sửa chữa họ [ 90 ] – chủ trương này đã dẫn đến việc trục xuất khoảng chừng 50% ( 400.000 ) người Rohingya ra khỏi Myanmar. Người Rohingya được diễn đạt ” một trong những dân tộc thiểu số bị đàn áp nhiều nhất quốc tế ” [ 90 ] [ 91 ] [ 92 ] .Người Rohingya cũng không được phép chuyển dời mà không có sự được cho phép, bị cấm chiếm hữu đất đai và phải ký cam kết không có nhiều hơn hai con. Đến tháng 7 năm 2012, người Rohingya vẫn không nằm trong list hơn 130 dân tộc bản địa tại Myanmar của chính phủ nước nhà, kể từ năm 1982 họ được cơ quan chính phủ Myanmar phân loại là người Hồi giáo Bengali không quốc tịch có nguồn gốc từ Bangladesh – do đó, cơ quan chính phủ Myanmar công bố rằng những người Rohingya không được cấp quốc tịch Myanmar [ 93 ] .Kể từ khi quy trình quy đổi sang nền dân chủ khởi đầu vào năm 2011, đấm đá bạo lực vẫn liên tục xảy ra khi 280 người Rohingya thiệt mạng và 140.000 người buộc phải chạy trốn khỏi nhà của họ ở bang Rakhine [ 94 ]. Một phái viên của Liên Hiệp Quốc đưa tin vào tháng 3 năm 2013 rằng thực trạng không ổn định đã tái xuất hiện giữa hội đồng Phật giáo và Hồi giáo của Myanmar, với đấm đá bạo lực lan rộng đến những thị xã nằm gần Yangon hơn [ 95 ] .

Bạo loạn bang Rakhine năm 2012[sửa|sửa mã nguồn]

Bạo động tại bang Rakhine năm 2012 là một loạt những cuộc xung đột đang diễn ra đa phần giữa những người Phật tử Rakhine và những người Hồi giáo Rohingya ở bang Rakhine phía bắc của Myanma, dù đến tháng 10 năm 2012 thì người Hồi giáo thuộc tổng thể những dân tộc bản địa khác ở vương quốc này đã mở màn trở thành tiềm năng bị tiến công. [ 96 ] [ 97 ] Các cuộc bạo loạn diễn ra sau nhiều tuần tranh chấp bè đảng và đã bị lên án bởi hầu hết mọi người ở cả hai phía của cuộc xung đột. [ 98 ] Nguyên nhân trực tiếp của những cuộc bạo loạn là không rõ ràng, với nhiều nhà phản hồi đưa ra việc người Rakhine Phật giáo giết chết mười người Miến Điện Hồi giáo sau vụ hãm hiếp và giết chết một phụ nữ dân tộc bản địa Rakhine là nguyên do chính. nhà nước Myanmar phản ứng bằng cách áp đặt lệnh giới nghiêm và bằng cách tiến hành quân đội ở khu vực. Ngày 10 tháng 6, thực trạng khẩn cấp đã được loan báo trong Rakhine, được cho phép quân đội tham gia vào việc quản trị khu vực [ 99 ] [ 100 ] Đến thời gian 22 tháng 8 năm 2012, chính thức đã có 88 trường hợp bị giết chết – 57 người Hồi giáo và 31 người theo Phật giáo. Ước tính có khoảng chừng 90.000 người đã bị dời chỗ ở do bạo động. [ 101 ] [ 102 ] Khoảng 2.528 ngôi nhà bị đốt cháy, và của những người, 1.336 ngôi nhà thuộc người Rohingya và 1192 ngôi nhà thuộc về người Rakhine. [ 103 ] Quân đội Miến Điện và công an bị cáo buộc đóng vai trò số 1 trong việc nhắm tiềm năng vào người Rohingya trải qua việc bắt giữ hàng loạt và đấm đá bạo lực độc đoán. [ 104 ]. Một số tổ chức triển khai của những nhà sư Phật giáo đóng một vai trò quan trọng trong cuộc đấu tranh dân chủ của Myanmar đã triển khai những giải pháp ngăn ngừa bất kể sự tương hỗ nhân đạo nào cho hội đồng người Rohingya .

Khủng hoảng di cư Rohingya năm năm ngoái[sửa|sửa mã nguồn]

Cuộc khủng hoảng cục bộ người tị nạn Rohingya 2015 là sự cố gắn liền với sự di dân phạm pháp của hàng nghìn người Rohingya từ Myanmar, được phương tiện đi lại tiếp thị quảng cáo quốc tế gọi chung là ” thuyền nhân “, tới Khu vực Đông Nam Á gồm có những nước Indonesia, Malaysia, Thailand bằng tàu thuyền vượt qua eo biển Malacca và biển Andaman .Cao ủy Liên Hiệp Quốc về người tị nạn ước tính có khoảng chừng 25.000 người từ tháng 1-3 / năm ngoái lên thuyền vượt biên giới. [ 105 ] [ 106 ] Có những công bố rằng khoảng chừng 100 người đã thiệt mạng tại Indonesia [ 107 ], 200 tại Malaysia [ 108 ] và 10 tại Đất nước xinh đẹp Thái Lan [ 109 ], khi bị những kẻ buôn người bỏ lại trên biển. [ 110 ] [ 111 ]Theo ước tính có khoảng chừng 140.000 người trong số từ 800.000 – 1,1 triệu người Rohingya đã buộc phải tìm nơi ẩn náu tại những trại sơ tán sau cuộc bạo loạn bang Rakhine năm 2012. Để thoát khỏi sự trấn áp và chủ trương khủng bố hơn 100,000 đã chạy trốn khỏi Myanmar bằng đường thủy kể từ năm 2012. Một ước tính có khoảng chừng 3000 thuyền nhân Myanmar và Bangladesh đã được giải cứu hoặc bơi vào bờ, vài nghìn người vẫn bị mắc kẹt trên thuyền ngoài biển với rất ít thức ăn và nước. Cuộc khủng hoảng cục bộ do những kẻ buôn người gây ra. [ 112 ]

Cuộc đàn áp người Rohingya tại Myanmar năm nay – 17[sửa|sửa mã nguồn]

Theo báo cáo giải trình của chính quyền sở tại Myanmar vào ngày 09 Tháng Mười năm nay, một số ít cá thể có vũ trang đã tiến công nhiều trạm công an biên phòng ở bang Rakhine khiến chín nhân viên cấp dưới công an tử trận. [ 113 ] Vũ khí và đạn dược cũng bị cướp mất. Các cuộc tiến công lớn đã diễn ra tại thị xã Maungdaw của nhà nước. Danh tính của những kẻ tiến công vẫn chưa được biết, mặc dầu nó đã được cho là một nhóm tách khỏi Tổ chức Đoàn Kết Rohingya. [ 114 ]Sau sự kiện trạm công an, quân đội Miến Điện đã mở màn một chiến dịch đàn áp lớn trong những làng mạc phía bắc của bang Rakhine. Trong cuộc hành quân khởi đầu, hàng chục người đã thiệt mạng và nhiều người đã bị bắt giữ. [ 115 ] Số thương vong đã ngày càng tăng theo diễn tiến của cuộc đàn áp. Những vụ bắt giữ tùy tiện, hạ thủ, hiếp dâm tàn ác nhắm vào dân thường, và cướp bóc đã được thực thi. [ 116 ] [ 117 ] Theo báo cáo giải trình của giới tiếp thị quảng cáo, hàng trăm người Rohingya đã bị giết tính đến tháng 12 năm năm nay, và nhiều người đã chạy trốn khỏi Myanmar với tư cách tị nạn để tìm nơi trú ẩn trong những khu vực lân cận của Bangladesh. [ 115 ] [ 118 ] [ 119 ] Cuối tháng Mười một, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền HRW công bố hình ảnh vệ tinh cho thấy rằng có khoảng chừng 1250 ngôi nhà của người Rohingya trong năm ngôi làng đã bị thiêu rụi bởi những lực lượng bảo mật an ninh. [ 117 ] [ 118 ] Các phương tiện đi lại truyền thông online và những tổ chức triển khai nhân quyền liên tục báo cáo giải trình những hành vi xâm phạm nhân quyền nghiêm trọng của quân đội Myanmar. [ 116 ] Trong một biến cố vào tháng Mười Một, quân đội Myanmar đã sử dụng máy bay trực thăng để bắn giết dân làng. Tính đến tháng 11 năm năm nay, Myanmar vẫn chưa được cho phép những giới truyền thông online và những tổ chức triển khai nhân quyền vào những khu vực bị đàn áp. Do đó, những số lượng đúng chuẩn về thương vong dân sự vẫn chưa được rõ. Bang Rakhine đã được gọi là một ” hố đen về thông tin ” .Những người đã chạy trốn khỏi Myanmar để thoát cuộc đàn áp đã báo cáo giải trình rằng phụ nữ bị hiếp dâm, phái mạnh bị giết chết, nhà nhà bị đốt phá, và trẻ nhỏ bị ném vào những ngôi nhà đang bốc cháy. [ 120 ] [ 121 ] Thuyền bè chở người tị nạn Rohingya trên sông Naf thường bị bắn hạ bởi quân đội Myanmar .Ngày 03 tháng 2 năm 2017, Văn phòng Cao ủy Liên Hiệp Quốc về Nhân quyền công bố một báo cáo giải trình dựa trên những cuộc phỏng vấn với hơn 200 người tị nạn Rohingya, trong đó nói rằng những ngược đãi gồm có hiếp dâm tập thể, giết người hàng loạt, và thảm sát trẻ nhỏ. [ 122 ] [ 123 ] [ 124 ] Gần 50% số người được phỏng vấn nói rằng những thành viên mái ấm gia đình của họ đã bị giết hại. [ 122 ] Một nửa số phụ nữ được phỏng vấn nói rằng họ đã bị cưỡng hiếp hoặc tiến công tình dục : báo cáo giải trình miêu tả bạo hành tình dục là ” quy mô và có mạng lưới hệ thống “. [ 123 ] Quân đội và công an công bố đã đốt cháy ” nhà cửa, trường học, chợ búa, shop và đền thờ Hồi giáo ” thuộc chiếm hữu hoặc được sử dụng bởi những người Rohingya. [ 122 ]

Dù có nhiều nền văn hóa bản xứ tồn tại ở Myanmar, nền văn hóa chiếm vị trí trọng yếu là Phật giáo và Bamar. Văn hóa Bamar từng bị ảnh hưởng từ các nền văn hóa các nước xung quanh. Nó được biểu hiện qua ngôn ngữ, ẩm thực, âm nhạc, nhảy múa và sân khấu. Nghệ thuật, đặc biệt là văn học, trong lịch sử từng bị ảnh hưởng bởi văn hóa Phật giáo Nam truyền Miến Điện. Nếu coi thiên sử thi quốc gia của Myanmar, Yama Zatdaw, là một sự phóng tác theo Ramayana, thì nó đã mang nhiều nét ảnh hưởng lớn từ các văn bản Thái, Mon và Ấn Độ của vở kịch này[125]. Phật giáo đi sâu vào văn hóa và là cốt lõi của văn hóa Myanmar.

Những người đi tu được kính trọng trên khắp Myanmar, đây là một trong những quốc gia có đa số Phật giáo Nguyên Thủy trên thế giới
Trong những làng Myanmar truyền thống cuội nguồn, chùa chiền là TT của đời sống văn hóa truyền thống. Các nhà sư được sùng kính và người dân luôn quỳ trước mặt để tỏ lòng tôn trọng họ. Lễ nhập tu được gọi là shinbyu là lễ ghi lại sự trưởng thành quan trọng nhất của một chú bé khi vào chùa tu trong một khoảng chừng thời hạn ngắn [ 126 ]. Các cô bé cũng có lễ xuyên lỗ tai ( န ာ း သ ွ င ် း ) khi đến tuổi trưởng thành [ 126 ]. Văn hóa Myanmar được bộc lộ rõ ràng nhất tại những ngôi làng nơi những tiệc tùng địa phương được tổ chức triển khai trong suốt năm, liên hoan quan trọng nhất là lễ chùa [ 127 ] [ 128 ]. Nhiều làng xã ở Myanmar có quy ước, những phong tục và những điều đại kị riêng .Thời kỳ quản lý thuộc địa của Anh cũng đã để lại 1 số ít ảnh hưởng tác động phương Tây trong văn hóa truyền thống Myanmar. Hệ thống giáo dục Myanmar theo khuôn mẫu mạng lưới hệ thống giáo dục Anh Quốc. Những tác động ảnh hưởng kiến trúc thuộc địa là điều dễ nhận thấy nhất tại những thành phố lớn như Yangon [ 129 ]. Nhiều dân tộc thiểu số, đặc biệt quan trọng là người Karen ở phía đông nam và người Kachin, người Chin sống ở phía bắc và tây-bắc, theo Thiên chúa giáo nhờ công của những nhà truyền giáo [ 130 ] .
Tiếng Myanmar, tiếng mẹ đẻ của người Bamar và là ngôn từ chính thức của Myanmar, về mặt ngôn ngữ học có tương quan tới tiếng Tây Tạng và tiếng Trung Quốc [ 78 ]. Nó được viết bằng ký tự gồm những chữ hình tròn trụ và nửa hình tròn trụ, có nguồn gốc từ ký tự Môn. Bảng vần âm này được phỏng theo ký tự Môn, ký tự Môn được tăng trưởng từ ký tự nam Ấn Độ trong thập niên 700. Những văn bản sớm nhất sử dụng ký tự được biết tới từ thập niên 1000. Ký tự này cũng được sử dụng để viết chữ Pali, ngôn từ thiêng liêng của Phật giáo Nguyên Thủy. Ký tự Miến Điện cũng được dùng để viết nhiều ngôn từ thiểu số khác, gồm Shan, nhiều thổ ngữ Karen và Kayah ( Karenni ) ; ngoài những mỗi ngôn từ còn có thêm nhiều ký tự và dấu phụ đặc biệt quan trọng khác [ 131 ]. Tiếng Mayanmar sử dụng nhiều từ bộc lộ sự kính trọng và phân biệt tuổi tác [ 127 ]. Xã hội Myanmar truyền thống cuội nguồn rất nhấn mạnh vấn đề tầm quan trọng của giáo dục. Bên trong những ngôi làng, giáo dục do những giáo sĩ truyền dạy thường diễn ra trong những ngôi chùa. Giáo dục đào tạo trung học và giáo dục cao đẳng / ĐH thuộc những trường của chính phủ nước nhà .
Ẩm thực Myanmar bị ảnh hưởng tác động nhiều từ nhà hàng Ấn Độ, Trung Quốc, Thái, và những nền văn hóa truyền thống siêu thị nhà hàng của những dân tộc thiểu số khác [ 132 ]. Món đa phần trong ẩm thực ăn uống Myanmar là gạo. Mỳ và bánh mì cũng là những món thường thấy. Ẩm thực Myanmar thường sử dụng tôm, cá, patê cá lên men, thịt lợn và thịt cừu [ 132 ]. Thịt bò, bị coi là món cấm kỵ, rất hiếm được sử dụng. Các món cà ri, như masala và ớt khô cũng được dùng. Mohinga, thường được coi là món quốc hồn Myanmar, gồm nước luộc cá trê có gia vị cà ri và hoa đậu xanh, miến và nước mắm [ 133 ]. Các loại quả nhiệt đới gió mùa thường dùng làm đồ tráng miệng. Các thành phố lớn có nhiều phong thái nhà hàng siêu thị gồm cả Shan, Trung Quốc và Ấn Độ .

Âm nhạc truyền thống Miến Điện du dương nhưng không hài hòa. Các nhạc cụ gồm một bộ trống được gọi là pat waing, một bộ cồng gọi là kyi waing, một đàn tre gọi là pattala, chũm chọe, nhạc cụ bộ hơi như hnè hay oboe và sáo, bamboo clappers, và nhạc cụ bộ dây, thường được kết hợp thành một giàn giao hưởng gọi là saing waing[126][128] Saung gauk, một nhạc cụ bộ dây hình chiếc thuyền gồm các dây tơ và thủy tinh trang trí dọc theo thân từ lâu đã đi liền với văn hóa Myanmar[134]. Từ thập niên 1950, các nhạc cụ phương Tây đã trở nên phổ biến, đặc biệt tại các thành phố lớn[135].

Các môn võ thuật Lethwei, Bando, Banshay, và Pongyi cùng với chinlone là những môn thể thao truyền thống lịch sử ở Myanmar. Bóng đá được chơi trên khắp quốc gia, ngay cả ở những làng quê .SEA Games 2013 diễn ra tại Naypyidaw, Yangon, Mandalay và Ngwesaung Beach ở Myanmar vào tháng 12, là lần thứ ba sự kiện thể thao này được tổ chức triển khai tại Myanmar. Myanmar trước đây đã tổ chức triển khai SEA Games vào những năm 1961 và 1969 .
Phật giáo tại Myanmar hầu hết là phái Nguyên Thủy hòa trộn với những đức tin địa phương. 89 % dân số nước này theo Phật giáo Nguyên Thủy, gồm người Bamar, Rakhine, Shan, Mon và Hoa. 4 % dân số là Fan Hâm mộ Cơ Đốc giáo, hầu hết là những dân cư vùng cao như Kachin, Chin và Kayin, và Âu Á chính do những nhà truyền giáo thường tới những vùng này. Đa số Fan Hâm mộ Cơ Đốc giáo là Tin Lành, đặc biệt quan trọng là phái Baptist của Giáo đoàn Baptist Myanmar. 4 % dân số theo Hồi giáo, đa phần là dòng Sunni [ 81 ]. Hồi giáo thường tăng trưởng trong những hội đồng dân cư Ấn Độ, Ấn Miến, Ba Tư, Ả Rập, Panthay và Rohingya. Những người dân theo Hồi giáo và Cơ Đốc giáo không có vị trí quan trọng trong xã hội và thường sống cô lập [ 81 ] [ 82 ]. Một số nhỏ dân cư theo Hindu giáo .Myanmar có nhiều tôn giáo khác nhau, trong đó đạo Phật chiếm 89,3 % số dân ; Thiên Chúa giáo 5,6 % ; đạo Hồi 3,8 % ; đạo Hindu 0,5 % ; những tôn giáo khác như Do Thái giáo, Đa Thần giáo, Vật linh giáo, v.v. Chiếm khoảng chừng 0,8 % số dân. Mọi công dân Myanmar được tự do tín ngưỡng, tuy theo tôn giáo khác nhau nhưng dân chúng vẫn sống độc lập, dẫn chứng là những kiến trúc của tôn giáo khác nhau cùng được thiết kế xây dựng và tôn trọng tại những thành phố lớn .
Người dân Myanmar sùng đạo Phật, tại bất kể thành phố, thị xã nào đều có tối thiểu một ngôi chùa và một tu viện Phật giáo. Đạo Phật có ảnh hưởng tác động rất lớn ở Myanmar, đời sống của dân cư không tách rời những nghi lễ Phật giáo. Mùa chay Phật giáo cũng được ghi trên lịch của Myanmar là ba tháng mùa mưa, tương tự với thời hạn từ tháng 7 đến tháng 10 dương lịch. Trong thời hạn đó có những hoạt động giải trí ăn chay, cưới xin, chuyển nhà thường được hoãn lại .Trong những Fan Hâm mộ Phật giáo ở Myanmar có 99 % là người Miến, người Shan và người Karen. Cả nước Myanmar có khoảng chừng 500.000 tăng ni. Đạo Phật ở Myanmar theo dòng Theravada, là Phật giáo Nguyên thủy – tức dòng Phật giáo giữ nguyên hoạt động và sinh hoạt và tu hành như thời kỳ Đức Phật, giáo phái Nam Tông. Sự tu hành của những sư cũng giống như Phật giáo tại Thailand, Lào, Sri Lanka, Campuchia : những sư không ở chùa mà ở thiền viện, buổi sáng hằng ngày đi khất thực, không ăn chay và chỉ được ăn từ khi mặt trời mọc đến trước 12 h trưa, sau 12 h trưa đến sáng hôm sau tuyệt đối không được ăn .Dưới thời thủ tướng Ne Win, Phật giáo tại Mianma từng được đưa vào Hiến pháp là quốc đạo, nhưng những chính quyền sở tại quân sự chiến lược Myanmar tiếp theo đã xóa bỏ lao lý này để bảo vệ công minh về tôn giáo .Cả nước Myanmar có hàng vạn đền, chùa, tháp, nằm rải rác trên khắp quốc gia. Vì vậy, cũng như Campuchia, Myanmar còn được gọi là quốc gia Chùa tháp .Chùa tháp tập trung chuyên sâu nhiều nhất ở thành phố Bagan, gồm khoảng chừng hơn 4000 đền, chùa, tháp lớn nhỏ trên diện tích quy hoạnh khoảng chừng 40 km2. Nhiều chùa, tháp được kiến thiết xây dựng từ đầu kỷ nguyên Bagan ( thế kỷ XI ) .Nhiều chùa tháp của Myanmar thường được xây trên những đỉnh núi cao hơn mặt nước biển hàng nghìn mét để cất giữ, dữ gìn và bảo vệ xá lợi Phật và những Phật tích khác. Các ngọn tháp cất giữ xá lợi Phật là những cấu trúc liền khối hình nón với một căn phòng chứa bảo vật ở bên dưới. Khu nền bao quanh ngọn tháp là nơi dành cho hành khách hương cầu nguyện, thiền định, tụng kinh hay dâng hương. Những kiến trúc Phật giáo khác gồm có : tượng Phật – được dựng ngoài trời hay dưới một mái che, Phật đường – là nơi tổ chức triển khai thuyết pháp và những buổi lễ .Ở lối vào những ngôi đền, chùa lớn thường có nhiều quầy bán hoa tươi, cành lá, nến, vàng thếp, những chiếc dù, quạt nhỏ bằng giấy màu để dâng lên Đức Phật. Giày dép của khách thập phương phải bỏ bên ngoài mỗi khi bước chân vào đền, chùa .Myanmar cũng có rất nhiều thiền viện – là nơi ở của những nhà sư. Các Phật tử trong và ngoài nước thường tới thiền viện để tỏ lòng kính trọng và dâng đồ bố thí, cúng có vẻ như thức ăn, tiền tài, áo cà sa và đồ vật cho những sư. Phật tử hoàn toàn có thể lưu lại cả tuần, cả tháng, cả năm trong thiền viện để học thiền, nghe thuyết pháp hay điều tra và nghiên cứu Phật pháp. Nhiều nghi lễ tôn giáo, trong đó có lễ thụ giới và lễ dâng cà sa, … được tổ chức triển khai rất sang trọng và quý phái tại những thiền viện. Một số khu vực trong thiền viện cấm phụ nữ không được lui tới. Vào những kỳ nghỉ hè hằng năm, học viên từ 6 đến 16 tuổi cũng tập trung chuyên sâu ở đây làm lễ xuống tóc, đổi áo và dự một khóa tu khoảng chừng 1 tháng để học những giới luật, nghe thuyết pháp và tu thiền .Chùa Shwedagon ( chùa vàng ) ở Yangon là chùa tháp lớn nhất và đẹp nhất Myanmar, được hình thành từ 2500 năm trước và được những triều đạo phong kiến Miến Điện trùng tu, lan rộng ra dần. Chùa Shewdagon tọa lạc trên một quả đồi cao, rộng, trên đỉnh tháp gắn nhiều kim cương, hồng ngọc, bích ngọc và những loại đá quý, chùa được dát vàng nên lấp lánh lung linh dưới ánh mặt trời vào ban ngày và ánh điện về đêm hôm. Ở Yangoon còn có chùa Phật nằm, chùa Phật ngọc, chùa tóc Phật, chùa răng Phật, v.v.. rất độc lạ .Chùa Kyaikhtyo ở bang Mon là kỳ quan có 1 không 2 trên quốc tế. Chùa được xây trên tảng đá lớn màu vàng chênh vênh trên vách núi cao trông rất ngoạn mục .Myanmar có nhiều học viện chuyên nghành Phật giáo ở những thành phố lớn, nơi đã và đang giảng dạy những sư có trình độ cao về Phật học. Myanmar còn có trường ĐH Phật giáo quốc tế tại Yangoon, dành cho sinh viên từ nhiều nước như Nước Ta, Trung Quốc, Nước Hàn, Sri Lanka, Nepan, Xứ sở nụ cười Thái Lan, Campuchia, Lào, .. đến học không lấy phí từ bậc ĐH đến tiến sỹ .

Thiên Chúa giáo[sửa|sửa mã nguồn]

Thiên chúa giáo lần tiên phong gia nhập Myanmar khoảng chừng đầu thế kỷ XVII, hiện chiếm khoảng chừng 5,6 % số dân Myanmar. Phần lớn Fan Hâm mộ thiên chúa giáo là người Keren, Chin, Kachin, và người Miến theo Thiên chúa giáo dòng Baptis. Những thừa sai Thiên chúa giáo hoạt động giải trí rất tích cực từ thời thuộc địa cho đến giữa những năm 1960, họ xây dựng những trường học, bệnh viện và những TT cứu trợ xã hội. Sau năm 1962, những cơ sở này bị chính quyền sở tại Myanmar quốc hữu hóa .
Đạo Hồi tại Myanmar chiếm 3,8 % số dân và hầu hết tập trung chuyên sâu ở bang Rakhine, phía tây Myanmar. Những người hồi giáo dòng Rohingya sống đa phần ở những Q. Maungdau, Buthidaung và Rathedaung – bang Rakhine. Từ nhiều năm nay, những khu vực này vẫn thường xảy ra xung đột kinh khủng giữa những giáo phái với nhau, đặc biệt quan trọng là Fan Hâm mộ Hồi giáo dòng Rohingya với Fan Hâm mộ Thiên chúa giáo và Phật giáo .Các tôn giáo khác gồm Do thái giáo, Đa thần giáo, Linh vật giáo, .. chiếm khoảng chừng 0,8 % số dân Myanmar .

Những hình ảnh tương quan[sửa|sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Các bài điều tra và nghiên cứu :

Có thể bạn quan tâm
Alternate Text Gọi ngay
XSMB