Báo Đà Nẵng điện tử

KỈ NIỆM 46 NĂM BÁC HỒ ĐỌC THƠ CHÚC TẾT 1969 – năm ngoáiĐNĐT – Thời khắc giao thừa, người người bồn chồn nghênh đón hàng ngàn đóa hoa sáng rực trên khung trời. Nhà nhà quay quồng với mâm cỗ cúng đầu xuân. Trong giờ phút thiêng liêng đó, lòng người chợt lắng lại khi nghe lời chúc năm mới của quản trị nước .
Đã bốn mươi sáu năm, đến giao thừa tất cả chúng ta không còn được nghe Bác Hồ chúc tết, tuy nhiên tiếng Bác ngày nào như vẳng bên tai : ” Năm qua thắng lợi vẻ vang / Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to / Vì độc lập, vì tự do / Đánh cho Mĩ cút, đánh cho ngụy nhào / Tiến lên ! Chiến sĩ, đồng bào / Bắc Nam đoàn viên, xuân nào vui hơn ” .

“Một năm khởi đầu từ mùa xuân, một đời khởi đầu từ tuổi trẻ. Tuổi trẻ là mùa xuân của xã hội ”. Mùa xuân đem lại sức trẻ, niềm hứng khởi mới cho con người. Vào dịp đầu xuân, Bác Hồ thường làm thơ mặc dù thơ ca không phải là sự nghiệp chính của Người.

Bạn đang đọc: Báo Đà Nẵng điện tử

Trong hai mươi hai bài thơ chúc tết được sáng tác từ năm 1946 đến 1969, Bác đã nêu rõ mục tiêu sáng tác của mình : Mấy lời thân ái nôm na – Vừa là lôi kéo, vừa là mừng xuân. Bài thơ chúc xuân cuối cùng trước lúc qua đời của Hồ quản trị cũng được viết không ngoài mục tiêu ấy .
Thơ chúc tết của Bác là món quà đầu xuân được bọc bởi tấm lòng và niềm tin của một vị Cha già dân tộc bản địa gửi tới nhân dân trên khắp mọi miền. Xuân 1969 là mùa xuân cuối cùng, cả nước ở phút giao thừa niềm hạnh phúc được nghe giọng đọc ấm cúng của Bác. Bài thơ mãi mãi là nguồn cổ vũ lớn so với đồng bào, chiến sỹ ta : ” Năm qua thắng lợi vẻ vang / Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to ” .
Hai câu thơ là lời tổng kết thắng lợi của chiến dịch mùa xuân Mậu Thân 1968. Chỉ một năm trước, khi lời thơ chúc mừng năm mới của Bác vừa dứt cũng là lúc cuộc tổng tiến công và nổi dậy rền vang tiếng súng khắp miền Nam, đặc biệt quan trọng là ngay giữa Sài gòn .
Ý thơ lấp lánh lung linh niềm tự hào về thắng lợi vẻ vang của mùa xuân năm trước. Đây cũng là thời gian mà Lê Anh Xuân đã “ tạc vào thế kỉ ” một “ dáng đứng Nước Ta ” oai hùng giữa trường bay cảng hàng không Tân Sơn Nhất, để cho Tổ quốc Nước Ta “ bay lên bát ngát mùa xuân ” .
Bên cạnh niềm phấn khởi, tự hào về thành công xuất sắc năm qua, ý thơ Bác sang sảng một niềm tin về một thắng lợi mới : Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to. Là người chỉ huy trào lưu đấu tranh của cả nước, Bác luôn mong mỏi thắng lợi. Điều này không phải là hào quang thắng lợi mà với Bác, thắng lợi nghĩa là cuộc chiến tranh sớm kết thúc, quốc gia độc lập, Bắc Nam sum vầy .
Bác đã từng tâm sự : Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm thế nào cho nước nhà được độc lập, đồng bào ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học tập. Xuất phát từ sự chân thành giản dị và đơn giản đó, trong những bài thơ chúc tết Bác để lại, không hề thiếu những câu thơ tin cậy thắng lợi : Trường kì và khó khăn, Chắc thắng trăm Xác Suất ( 1952 ), Tin mừng thắng trận nở như hoa ( 1967 ), Tiến lên ! Toàn thắng ắt về ta ( 1968 ) .

Trong một bài thơ sáng tác vào tháng 3-1968, mặc dù không viết vào dịp tết, song Bác vẫn đề cập đến vần “thắng” ấy: “Đã lâu không làm bài thơ nào/ Nay thử lại làm xem ra sao/ Lục khắp giấy tờ vẫn chửa thấy/ Bỗng nghe vần” thắng” vút lên cao”

Xem thêm: Tủ lạnh Mitsubishi Inverter bền đẹp, sang choảnh

Thời gian này, sức khỏe thể chất của Bác bị giảm sút do tuổi cao, sức yếu, thao tác nhiều. Dẫu vậy, tết đến, xuân về, Người vẫn trồng cây, đi thăm và chúc tết đơn vị chức năng pháo cao xạ, tên lửa bảo vệ TP. hà Nội, dặn dò những chiến sỹ phải nêu cao niềm tin cẩn trọng, sẵn sàng chuẩn bị chiến đấu .
Những việc làm của Người có sức động viên rất lớn cho đồng bào, chiến sỹ ta vượt lên gay cấn, thử thách. Trong bài hát “ Mùa Xuân mới đọc thơ Bác Hồ ”, nhạc sĩ Hoàng Vân có viết : ” Thơ Bác đến với mùa xuân mới / Đem niềm tin đi khắp mọi nơi / Trên những chiến hào còn vương khói súng / Trên những cánh đồng mơn mởn lùa chiêm / Trên những bờ biển dạn dày gan góc / Đến núi rừng xa xôi, trên khắp hai miền ” .
Thơ xuân của Bác là bài ca của cả nước, sáng mãi một niềm tin lạc quan Cách mạng. Hai câu giữa của bài thơ chúc tết 1969 thực ra chỉ là lời lôi kéo nhưng có sức tác động ảnh hưởng lớn lao : ” Vì độc lập, vì tự do / Đánh cho Mĩ cút, đánh cho ngụy nhào ” .
Nếu trong “ Tuyên ngôn độc lập ” 1945, Bác đã viết : Pháp chạy, Nhật hàng, vua Bảo Đại thoái vị nhằm mục đích khẳng định chắc chắn thắng lợi to lớn của Cách mạng tháng Tám, thì ở đây ý thơ đã trở thành mục tiêu hành vi và tiên tri đúng mực cho thắng lợi vang dội của dân tộc bản địa ta ở 6 năm sau .
Hai câu cuối bài thơ Bác như hồi kèn xông trận, thúc giục chiến sỹ, đồng bào ta vững tay súng, chắc tay cày : ” Tiến lên chiến sỹ, đồng bào / Bắc Nam đoàn viên, xuân nào vui hơn ” .
Hồi tưởng lại những xúc cảm của nhân dân nghe Bác đọc thơ chúc tết 1969, Tố Hữu đã ghi lại : ” Bác ơi ! Tết đến, giao thừa đó / Vẫn đón nghe thơ Bác mọi lần / Ríu rít đàn em vui pháo nổ / Tưởng nghìn tay Bác vỗ sang xuân ” ( Theo chân Bác ) .

Nhắc đến sự nghiệp thơ ca của Bác, mọi người thường hay đề cập đến mảng thơ nghệ thuật, bởi đó là những vần thơ hàm súc, cô đọng, uyên thâm, kết hợp giữa chất cổ điển và hiện đại.

Xem thêm: Cách dùng tủ lạnh dịp tết vừa tiết kiệm điện lại kéo dài tuổi thọ

Nhưng những bài thơ chúc tết của Bác thuộc thơ ca tuyên truyền nên được viết theo hình thức bài ca, lời lẽ giản dị, mộc mạc, dễ thuộc, dễ nhớ, mang màu sắc dân gian, bởi Bác không sáng tác cho riêng mình mà cho mọi tầng lớp. Bài thơ chúc tết cuối cùng của Người không nằm ngoài phong cách giản dị đó.
Thế hệ trẻ hôm nay không còn được nghe Bác đọc thơ mỗi dịp tết đến, xuân về. Cũng có thể có người không hề quan tâm đến mảng thơ chúc tết của Người bởi cuộc sống mỗi ngày càng bận rộn và hiện đại hơn.

Hãy sống chậm hơn, lắng lại lòng mình để hiểu sâu hơn về lẽ sống của một con người vì niềm hạnh phúc cả dân tộc bản địa mà hi sinh niềm hạnh phúc của cá thể mình. Cuộc đời và thơ ca của Bác vẫn sáng mãi muôn đời dù lớp bụi thời hạn có phủ mờ đi toàn bộ. Để rồi mỗi mùa xuân đến, ta vẫn thầm mong : ” Cho con ước tự giờ đây / Mỗi năm vào buổi giao thừa mỗi năm / Bác về cùng với nhân dân / Đọc thơ tết lấy một lần, hãy đi ” ( Vũ Cao ) .

NGUYỄN THỊ THU THỦY
 

Source: https://suachuatulanh.org
Category : Tư Vấn