Chính sách kinh tế Abenomics của Nhật Bản và một số hàm ý chính sách cho Việt Nam

TÓM TẮT:

Sau khi quay lại cương vị Thủ tướng Nhật Bản từ cuộc tổng tuyển cử năm 2012, ông Shinzo Abe đã ban hành Chiến lược Kinh tế mới – Abenomics vào vào đầu năm 2013 nhằm khơi dậy sức sống cho nền kinh tế Nhật Bản. Với chính sách này, nền kinh tế Nhật Bản đã từng bước vượt qua khó khăn, thử thách, đang dần lấy lại đà phục hồi tăng trưởng.  Trên cơ sở nghiên cứu chính sách Abenomics của Nhật Bản, bài viết đưa ra một số gợi ý chính sách phát triển kinh tế cho Việt Nam trong thời gian tới.

Từ khóa: Abenomics, Nhật Bản, Việt Nam, kinh tế Abenomics.

1. Nội dung cơ bản của chính sách Abenomics

Abenomics là cách gọi chương trình kinh tế đa hướng của Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe. Thuật ngữ Abenomics là sự kết hợp giữa “Abe” là họ của Thủ tướng Nhật Bản và từ “economics”. Abenomics được ban hành từ năm 2013. Nội dung của chính sách Abenomics là tập hợp các cải cách tiền tệ, tài chính, cơ cấu kinh tế, thúc đẩy tăng trưởng và đưa Nhật Bản thoát khỏi tình trạng giảm phát kéo dài trong nhiều thập kỷ qua.

Bạn đang đọc: Chính sách kinh tế Abenomics của Nhật Bản và một số hàm ý chính sách cho Việt Nam

Một là, chính sách thả lỏng tiền tệ : Đây là chính sách thực thi giảm lãi suất vay thực được Ngân hàng Trung ương Nhật Bản ( BoJ ) vận dụng nhằm mục đích thả lỏng tiền tệ, hạ giá đồng Yên, cũng như thực thi tiềm năng tăng trưởng sản xuất, tăng nhanh xuất khẩu, tăng năng lực cạnh tranh đối đầu cho sản phẩm & hàng hóa Nhật Bản trên thị trường quốc tế .
Hai là, chính sách thôi thúc tiêu tốn công : Từ năm 2013, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã phát hành những gói kích thích kinh tế tài chính trị giá 20,2 nghìn tỷ Yên ( 210 tỷ USD ), trong đó có 10,3 nghìn tỷ Yên ( 116 tỷ USD ) là tiêu tốn trực tiếp của nhà nước tập trung chuyên sâu kiến thiết xây dựng hạ tầng quan trọng ( cầu, đường hầm và đường chống động đất ). Tiếp theo đó, Nhật Bản công bố thêm gói kích thích 5,5 nghìn tỷ Yên vào tháng 4/2014 và gói kích thích trị giá 3,5 nghìn tỷ Yên sau cuộc bầu cử tháng 12/2014. Giai đoạn năm ngoái – 2017, do kinh tế phục hồi chưa được như kỳ vọng, nên Nhật Bản liên tục triển khai những gói kích thích, đơn cử như : Ngày 02/8/2016, nhà nước Nhật Bản trải qua gói kích thích trị giá 28.100 tỷ Yên ( 274 tỷ USD ) tập trung chuyên sâu góp vốn đầu tư hạ tầng và phúc lợi xã hội ; Ngày 11/10/2016, Nhật Bản phê chuẩn gói kích thích thứ hai trong năm năm nay trị giá hơn 4.000 tỷ Yên ( 40 tỷ USD ) nhằm mục đích thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính, kích thích góp vốn đầu tư và tiêu dung ; Ngày 27/3/2017, Thượng viện Nhật Bản trải qua ngân sách cho năm tài khóa 2017 trị giá 97.400 nghìn tỷ Yên ( 880 tỷ USD ) [ 1 ]. Đây là quy mô ngân sách lớn nhất từ trước đến nay, với tiềm năng liên tục tăng tiêu tốn cho phúc lợi xã hội, quốc phòng và những nghành nghề dịch vụ thôi thúc tăng trưởng kinh tế tài chính .
Ba là, chính sách tăng trưởng kinh tế tài chính sâu rộng : Đây là trụ cột mang tính dài hạn nhằm mục đích tạo đà tăng trưởng vững chắc cho nền kinh tế tài chính Nhật Bản. Để tăng trưởng kinh tế tài chính sâu rộng, chính sách này đã hướng tới những tiềm năng như : giảm tỷ suất thất nghiệp khoảng chừng 20 %, lôi cuốn lao động nữ để bù đắp cho sự thiếu vắng về nguồn lao động, đứng thứ nhất quốc tế về những thay đổi trong tăng trưởng kinh tế tài chính, đưa nông nghiệp trở thành “ ngành Công nghiệp thứ 6 ”, thực thi tự do thương mại .

Từ tháng 10 năm 2015, chính sách Abenomics được sửa đổi, bổ sung với 3 trụ cột: (1) Tăng trưởng kinh tế thêm khoảng 20% GDP đạt mức 600 nghìn tỷ Yên (5.000 tỷ USD) vào năm 2020; (2) Tăng cường các biện pháp hỗ trợ nuôi và sinh con nhằm tăng tỷ lệ sinh lên mức bình quân từ 1,4 lên 1,8 trẻ/bà mẹ. Đồng thời cam kết duy trì dân số luôn ở mức 100 triệu dân từ nay đến năm 2065; (3) Cải thiện an sinh xã hội, như: xây dựng thêm nhiều nhà dưỡng lão để giảm bớt gánh nặng cho lao động trẻ, giúp họ yên tâm làm việc hơn, giảm được hàng chục ngàn lao động phải ở nhà chăm sóc cha mẹ già.

2. Tác động của chính sách Abenomics đến nền kinh tế Nhật Bản

Để thấy rõ những ảnh hưởng tác động tích cực của chính sách Abenomics so với nền kinh tế tài chính Nhật Bản, trước hết phải nói về tình hình nền kinh tế tài chính Nhật Bản trước khi chính sách này được tiến hành. Giai đoạn 1990 – 2012, kinh tế tài chính Nhật Bản tăng trưởng tiệm cận mức 0 trong vòng 2 thập kỷ, tiêu tốn tiêu dùng đình trệ do giảm phát và sự già hóa dân số thôi thúc xu thế tiết kiệm chi phí ở người dân. Thảm họa động đất năm 2011 cùng những hệ lụy lê dài sau đó, cộng thêm khoản nợ công khổng lồ từ những đời Thủ tướng trước đã gây sức ép nặng nề lên nền kinh tế tài chính Nhật Bản. Trong nghành nghề dịch vụ tiền tệ, đồng Yên mạnh dẫn đến xuất khẩu suy giảm. Trên thị trường lao động, tỷ suất lao động phái đẹp thấp, tỷ suất thất nghiệp cao, nhiều ngành tận mắt chứng kiến lực lượng lao động giảm mạnh .

Chính sách cải cách kinh tế Abenomics do ông Shinzo Abe khởi xướng đã chấm dứt thời kỳ giảm phát kéo dài nhiều thập niên của nền kinh tế lớn thứ ba thế giới. Từ cuối năm 2012, đầu năm 2013, ông Shinzo Abe nhanh chóng đạt được thỏa thuận nới lỏng chính sách tiền tệ chưa từng có với Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ), đưa lãi suất xuống mức âm nhằm giảm chi phí cho vay, thúc đẩy tiêu dùng cá nhân và đầu tư kinh doanh, đồng thời đẩy lạm phát lên mức mục tiêu 2%. Nhờ đó, kinh tế Nhật Bản đã dần phục hồi và thoát khỏi vòng xoáy giảm phát. Nền kinh tế Nhật Bản chứng kiến tăng trưởng trong 71 tháng liên tiếp, tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức dưới 3%, thấp nhất trong hơn 2 thập kỷ. Chỉ số chứng khoán Nikkei 225 liên tục tăng điểm.

Tính đến cuối năm 2017, chỉ số Nikkei 225 đã tăng hơn 150 %. Bước sang đầu năm 2018, giá CP đã lên đến mức 24.000 Yên lần tiên phong trong khoảng chừng 26 năm, tín hiệu của sự thoát khỏi giảm phát càng rõ nét [ 2 ]. Hoạt động của những doanh nghiệp phục sinh, tỷ suất doanh thu thường thì trong ngành công nghiệp sản xuất từ 4,6 % tăng lên 8,9 %, trong nghành phi sản xuất lên mức cao kỷ lục tăng từ 3,7 % lên 6,0 %. Mức thuế hữu hiệu cho những doanh nghiệp trong năm 2017 là 29,97 %, đã giảm đáng kể từ mức 37,00 % của năm 2012. Số doanh nghiệp phá sản đã giảm 30,3 % so với năm 2012 [ 3 ] .
Abenomics góp thêm phần quan trọng vào hạ giá đồng Yên trên thị trường hối đoái và kích thích xuất khẩu. Tiền tệ của Nhật Bản đã mất giá khoảng chừng 30 % so với tháng 11/2012. Nếu như năm 2011, xuất khẩu của Nhật Bản ở mức âm 0,246 % thì năm 2017 đã đạt 6,793 %, ước tính năm 2018 đạt 4,975 %. Xuất khẩu tăng tạo thuận tiện cho đà hồi sinh kinh tế tài chính quốc gia .
Tốc độ tăng trưởng GDP không thay đổi. Trong quý I / 2013, vận tốc tăng trưởng GDP đã tăng 1,3 %, ( lớn hơn nhiều so với con số âm 0,115 % trong năm 2011 ). Tính đến hết quý IV / 2017, GDP tăng 0,1 % so với quý III và đây là quý tăng trưởng thứ 8 liên tục của kinh tế tài chính Nhật Bản ; đưa tốc tăng trưởng kinh tế tài chính cả năm 2017 đạt 1,713 %. Tuy quý I / 2018, vận tốc tăng GDP có giảm 0,2 % so với quý trước tuy nhiên, theo ước tính cả năm 2018, vẫn đạt 1,213 %. Xét về quy mô, nền kinh tế tài chính Nhật Bản đã tăng từ 491.408 nghìn tỷ Yên năm 2011 lên 546.848 nghìn tỷ Yên vào năm 2017, 555.607 tỷ Yên vào năm 2019. Về việc làm, tỷ suất người có việc làm tăng 4,5 %, tỷ suất thất nghiệp giảm từ 4,325 % xuống còn 2,875 %. Tỷ lệ thất nghiệp của người trẻ tuổi trẻ ( 25-29 tuổi ) cũng giảm từ 5,7 % xuống còn 4,7 %. Số lao động toàn thời hạn đã tăng 2,8 % [ 4 ] .

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, chính sách Abenomics vẫn đang gặp không ít khó khăn, thách thức. Cụ thể là “bài toán” giải quyết việc làm cho người lao động vẫn chưa được giải quyết triệt để trong ngắn hạn. Chính phủ Nhật Bản đang đứng trước sức ép phải đảm bảo mức sống ổn định cho người dân, giảm bớt những tác động tiêu cực đến nền kinh tế do mục tiêu theo đuổi lạm phát của nước này. Chi phí sản xuất đầu tư có xu hướng tăng lên do việc đồng Yên yếu đi, những lợi thế trong xuất khẩu có thể bị mất đi nếu không hạn chế được mức tăng của chi phí sản xuất; nợ công ngày càng tăng. Nhật Bản hiện có số nợ công cao nhất thế giới. Mặc dù nền kinh tế Nhật Bản đã được cải thiện đáng kể từ khi áp dụng chính sách Abenomics, nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế của nước này vẫn chưa bền vững. Điều này cho thấy, sự hạn chế của tính thiếu bền vững trong thực thi chính sách Abenomics.

3. Một số gợi ý chính sách cho Việt Nam

Một là, liên tục thay đổi chính sách tài khóa cung ứng nhu yếu cơ cấu tổ chức lại nền kinh tế tài chính .
Chính sách tài khóa là một công cụ của chính sách kinh tế tài chính vĩ mô được nhà nước sử dụng để kêu gọi, phân phối và sử dụng hiệu suất cao những nguồn lực kinh tế tài chính nhằm mục đích thực thi những tiềm năng tăng trưởng kinh tế tài chính – xã hội của vương quốc. Trong tiến trình lúc bấy giờ, chính sách tài khóa của Nước Ta cần liên tục thay đổi theo hướng lan rộng ra ; thực thi tốt thu, chi ngân sách để niềm tin cho những nhà đầu tư và những tổ chức triển khai hỗ trợ vốn quốc tế. Tiếp tục kiến thiết xây dựng, hoàn thành xong những văn bản hướng dẫn Luật Quản lý nợ công, tăng nhanh cơ cấu tổ chức lại nợ công theo hướng vững chắc ; Đồng thời, tăng cường công tác làm việc kiểm tra, giám sát, tiến hành những giải pháp tăng trưởng cân đối và tổng lực thị trường kinh tế tài chính, cùng với tái cơ cấu tổ chức doanh nghiệp nhà nước trải qua việc đẩy nhanh tiến trình cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp, thu đủ số cổ tức, doanh thu sau thuế, tiền bán vốn tại những doanh nghiệp theo nghị quyết Quốc hội, … Hạn chế tối đa những khoản chi cho tiêu dùng, trong đó chi hành chính cho cỗ máy cơ quan chính phủ được xem là khá “ cồng kềnh ” lúc bấy giờ bằng cách tăng nhanh cải cách hành chính, tinh giảm biên chế, chuyển những đơn vị chức năng sự nghiệp sang chính sách tự chủ kinh tế tài chính để giảm bớt gánh nặng chi sự nghiệp từ nguồn vốn ngân sách .
Hai là, tăng trưởng kinh tế tài chính phải song song với bảo vệ công minh về mặt xã hội .

 Cần tiếp tục thể chế hóa các quan điểm, đường lối của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Đại hội XII về phát triển kinh tế, văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội thành các chính sách, pháp luật của Nhà nước, xử lý hài hòa mối quan hệ giữa phát triển kinh tế, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị với phát triển văn hóa; khắc phục tình trạng chạy theo lợi ích kinh tế, không quan tâm đúng mức các giá trị văn hóa. Thực hiện tốt quan điểm kết hợp hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng bước và từng chính sách phát triển. Mỗi chính sách phát triển kinh tế phải hướng tới phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Quản lý phát triển xã hội phải tập trung vào việc xây dựng mô hình phát triển xã hội hợp lý, không ngừng nâng cao đời sống nhân dân.

Quan tâm, xử lý tốt những xích míc trong quy trình tăng trưởng, như : triển khai văn minh và công minh xã hội trong điều kiện kèm theo kinh tế tài chính tăng trưởng chưa cao, nguồn lực còn hạn chế ; tăng trưởng kinh tế tài chính với thiết kế xây dựng văn hóa truyền thống, triển khai tân tiến và công minh xã hội. Kinh tế tăng trưởng, đời sống vật chất của nhân dân được nâng lên, nhưng một số ít nghành nghề dịch vụ văn hóa truyền thống, giáo dục tăng trưởng không tương ứng ; giữa chủ trương tăng trưởng, quản trị xã hội với việc tổ chức triển khai triển khai ; giữa nhu yếu tăng trưởng xã hội, tăng trưởng con người với tình hình hạn chế về nguồn nhân lực ; giữa thực tiễn triển khai tân tiến và công minh xã hội với công tác làm việc lý luận, khuynh hướng tăng trưởng .
Ba là, tăng nhanh tái cơ cấu tổ chức kinh tế tài chính gắn với quy đổi quy mô tăng trưởng .
Cơ cấu lại góp vốn đầu tư công : Hoàn thiện thể chế quản trị góp vốn đầu tư công, bảo vệ hiệu suất cao và tương thích với thông lệ quốc tế, ưu tiên thay đổi phương pháp thẩm định và đánh giá, nhìn nhận và lựa chọn dự án Bất Động Sản góp vốn đầu tư .

Cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước: Đẩy mạnh cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước, tăng cường chiều sâu và tốc độ cổ phần hóa, nâng cao thực chất trình độ quản trị, tăng cường tính công khai, minh bạch trong quản lý doanh nghiệp nhà nước.

Xem thêm: Trung Tâm Bảo Hành Huawei Đà Nẵng ❤️️ Các Trung Tâm

Cơ cấu lại thị trường kinh tế tài chính, trọng tâm là những tổ chức triển khai tín dụng thanh toán : Xử lý nợ xấu, kiến thiết xây dựng thị trường vốn nhằm mục đích bảo vệ hiệu suất cao trung gian kinh tế tài chính, cân đối giữa tăng trưởng thị trường tiền tệ và thị trường vốn. Giảm dần vận tốc tăng trưởng tín dụng thanh toán đến mức tương thích so với tăng trưởng GDP ( vận tốc tăng trưởng tín dụng thanh toán đạt khoảng chừng 14-16 % vào năm 2020. Tiếp tục tăng cường cơ cấu tổ chức lại ngân sách nhà nước và nợ công để đạt tiềm năng chi liên tục dưới 64 % tổng chi ngân sách .
Cơ cấu lại ngành nông nghiệp : Tổ chức lại sản xuất nông nghiệp tân tiến, quy mô lớn ; kêu gọi những nguồn lực xã hội để tăng trưởng kiến trúc nông nghiệp, nông thôn. Cơ cấu lại những ngành công nghiệp, tập trung chuyên sâu những giải pháp nhằm mục đích thôi thúc nâng cao hiệu suất lao động trong ngành công nghiệp ; Phát triển nhanh, nâng cao 1 số ít ngành công nghiệp nền tảng, kế hoạch, có lợi thế cạnh tranh đối đầu như công nghệ thông tin, công nghiệp điện tử, công nghiệp sản xuất mưu trí. Cơ cấu lại những ngành dịch vụ, tập trung chuyên sâu tăng trưởng 1 số ít ngành dịch vụ có lợi thế, giá trị ngày càng tăng cao, tăng trưởng du lịch và tăng trưởng thương mại trong nước .
Chú trọng tăng trưởng kinh tế tài chính tư nhân, thiết kế xây dựng hệ sinh thái thay đổi phát minh sáng tạo, tạo cải tiến vượt bậc về thay đổi phát minh sáng tạo và khởi nghiệp phát minh sáng tạo tận dụng thời cơ của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4. Nghiên cứu bổ trợ sửa đổi, đa dạng hóa những hình thức tương hỗ thiết yếu so với những khởi nghiệp phát minh sáng tạo ; đồng thời, tạo chính sách, động lực liên kết hữu hiệu giữa nhà trường, viện nghiên cứu và điều tra, doanh nghiệp và những bên có tương quan khác kiến thiết xây dựng, phát động trào lưu khởi nghiệp phát minh sáng tạo vương quốc. Thực hiện cải cách hành chính can đảm và mạnh mẽ hơn, gắn với kiến thiết xây dựng Chính phủ điện tử ; tinh giản cỗ máy, tổ chức triển khai, biên chế gắn với kiến thiết xây dựng Nhà nước thiết kế, nhà nước liêm chính, năng động, phát minh sáng tạo, hoạt động giải trí hiệu lực thực thi hiện hành, hiệu suất cao .

TÀI LIỆU TRÍCH DẪN:

[ 1 ] Nguyễn Thị Bích Hồng ( 2018 ), Chính sách tăng trưởng du lịch của Nhật Bản và một số ít gợi ý cho tăng trưởng du lịch Nước Ta lúc bấy giờ, Viện Ngôn ngữ – Văn hóa – Nghệ thuật .
[ 2 ] Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế tài chính – xã hội vương quốc, http://ncif.gov.vn .
[ 3 ] Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế tài chính – xã hội vương quốc, http://ncif.gov.vn .
[ 4 ] Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế tài chính – xã hội vương quốc, http://ncif.gov.vn .

TÀI LIỆU THAM KHẢO:

1. Trần Thị Vân Anh (2016), “Chiến lược kinh tế của Nhật Bản: Những mũi tên chưa tới đích”, Tạp chí Tài chính, số tháng 4/2016.
2. “Abenomics Vs. The Deflation Monster”, Bloomberg Briefs, tháng 7/2014.
3. Nguyễn Thị Bích Hồng (2018), Chính sách phát triển du lịch của Nhật Bản và một số gợi ý cho phát triển du lịch Việt Nam hiện nay, Viện Ngôn ngữ – Văn hóa – Nghệ thuật.
4. Thông tấn xã Việt Nam (2017), Thành tựu và thách thức sau 5 năm cầm quyền của Thủ tướng Nhật Bản, Tin tham khảo thế giới, ngày 30/9/2017.
5. Trung tâm thông tin và dự báo kinh tế – xã hội quốc gia, http://ncif.gov.vn.

THE ABENOMICS AND SOME SUGGESTIONS

FOR ECONOMIC DEVELOPMENT POLICIES OF VIETNAM

Master. HOANG THI MAI HONG
Faculty of Japanese Linguistics and Culture
University of Languages and International Studies

Vietnam National University – Hanoi

Xem thêm: MUA HÀNG TIKI TRADING VÀ HÀNH TRÌNH BẢO HÀNH

ABSTRACT:

After being elected th Prime Minister of Japan in the 2012 General Election, Shinzo Abe issued his new economic strategy ( also known as the Abenomics ) in early 2013 to reform and promote the Japanese economy. This economic strategy has helped the economy of Japan gradually overcome difficulties and challenges and the country’s economic recovery gains momentum. By studying the Abenomics, this paper presents some suggestions for economic development policies of Vietnam in the coming time .

Keywords: Abenomics, Japan, Vietnam, Abenomics.

Source: https://suachuatulanh.org
Category : Bảo Hành Tủ Lạnh