Thông liên thất: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Thông liên thất (VSD) là bệnh lý tim bẩm sinh thường gặp nhất, chiếm hơn 30% các trường hợp trẻ bị tim bẩm sinh. Thống kê cho thấy cứ 500 trẻ sơ sinh thì có 1 trẻ bị thông liên thất. Đa số trường hợp bệnh có thể tự hết, trong khi một số ca mức độ trung bình và nặng có nguy cơ dẫn tới biến chứng nguy hiểm.

Thông liên thất là gì?

Thông liên thất là tình trạng tăng lưu lượng và áp lực trong tuần hoàn phổi dẫn đến khó thở, ăn uống kém và chậm tăng cân ở hầu hết trẻ. Can thiệp bít lỗ thông hoặc phẫu thuật sớm có thể được khuyến cáo nếu áp lực phổi tăng. Một số lỗ thông có thể giảm dần kích thước và ít ảnh hưởng lên tim, cho phép trì hoãn phẫu thuật đến khi trẻ lớn hơn. (1)

Thông liên thất là một trong bốn tứ chứng Fallot – bệnh lý tim bẩm sinh thường gặp nhất.

Trái tim bình thường bao gồm 4 buồng. Hai buồng phía trên hoạt động như những hồ chứa, thu thập máu trở về tim. Chúng được gọi là tâm nhĩ. Từ tâm nhĩ, máu đi xuống hai buồng phía dưới, gọi là tâm thất. Máu được bơm vào các động mạch lớn theo nhịp đập của tim. Động mạch lớn xuất phát từ tim phải gọi là động mạch phổi sẽ mang máu lên phổi. Trong khi đó, động mạch lớn xuất phát từ tim trái được gọi là động mạch chủ sẽ mang máu đi khắp cơ thể. 

Bạn đang đọc: Thông liên thất: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Hai tâm thất được ngăn cách bởi một bức tường chung, được gọi là vách liên thất. Trẻ em sinh ra bị thông liên thất sẽ Open một lỗ trên vách liên thất. Khi đó, máu giàu oxy ( đỏ ) đi từ tâm thất trái qua lỗ thông ở vách ngăn và trộn lẫn với máu ít oxy ( xanh ) trong tâm thất phải. Điều này hoàn toàn có thể làm tăng áp lực đè nén trong mạch máu phổi.

Phân loại

Dựa trên vị trí và cấu trúc của lỗ thông, y khoa phân thông liên thất thành 4 loại chính :

• Thông liên thất phần màng : Đây là loại thông dụng nhất, chiếm khoảng chừng 80 % những trường hợp thông liên thất. Ở loại này, lỗ thông nằm tại phần trên của vách ngăn giữa tâm thất .
• Thông liên thất phần cơ : Lỗ thông được bao quanh bởi những mô cơ và hoàn toàn có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trong vách liên thất .
• Thông liên thất phần buồng nhận : Lỗ thông nằm ngay dưới van 3 lá trong tâm thất phải và van 2 lá trong tâm thất trái. Điều đó có nghĩa là khi máu đi vào tâm thất, nó phải đi qua lỗ thông nối giữa hai buồng .
• Thông liên thất phần phễu : Loại thông liên thất này tạo ra một lỗ ngay trước van động mạch phổi ở tâm thất phải và trước van động mạch chủ trong tâm thất trái, nối hai buồng với nhau. Như vậy, máu phải chảy qua lỗ thông trên đường đi qua cả hai van .

Dấu hiệu cho thấy trẻ bị thông liên thất

Các tín hiệu và triệu chứng của thông liên thất thường Open trong vài ngày, vài tuần hoặc vài tháng đầu đời của trẻ. Chúng gồm có :

• Ăn uống kém, không tăng cân
• Thở nhanh, hụt hơi hoặc khó thở
• Mệt mỏi, suy nhược
• Da, môi và móng tay xanh tím

Nếu lỗ thông liên thất nhỏ, những triệu chứng trên hoàn toàn có thể không Open cho đến khi trẻ trưởng thành. Đây là nguyên do đôi lúc bệnh không được phát hiện lúc trẻ mới sinh. Nếu như mong muốn, trẻ bị thông liên thất sẽ được phát hiện nhờ kỹ thuật siêu âm từ trong bụng mẹ.

Nguyên nhân gây bệnh 

Thông liên thất thường là dị tật bẩm sinh, tuy nhiên 1 số ít hiếm hoàn toàn có thể là hậu quả của 1 số ít tổn thương mắc phải như sau nhồi máu cơ tim, chấn thương lồng ngực, … ( 2 ) Những trẻ có những yếu tố rủi ro tiềm ẩn dưới đây dễ bị thông liên thất hơn so với trẻ khác :

• Là người gốc Á

• Có tiền sử gia đình mắc bệnh tim bẩm sinh

• Mắc những rối loạn di truyền, ví dụ điển hình như hội chứng Down

Phương pháp chẩn đoán thông liên thất

Dị tật thông liên thất thường được chẩn đoán trong lúc sinh hoặc vài ngày sau khi sinh nếu bác sĩ nghe thấy tiếng thổi ở tim khi khám sức khỏe thể chất tổng quát cho trẻ. Trẻ lớn hơn hoặc người lớn nếu hoài nghi bị thông liên thất sẽ được chỉ định làm những chẩn đoán cận lâm sàng sau :

• Chụp X-quang ngực ;
• Đo điện tâm đồ để nhìn nhận mạng lưới hệ thống điện của tim ;
• Siêu âm tim qua lồng ngực với hình ảnh Doppler : Hình ảnh siêu âm thu được sẽ hiển thị size và công dụng của những buồng tim, nhìn nhận thực trạng của van tim và đo tốc độ dòng máu qua VSD ;
• Chụp động mạch vành ở những bệnh nhân có rủi ro tiềm ẩn mắc bệnh mạch vành hoặc những bệnh nhân trên 40 tuổi nếu dự tính phẫu thuật sửa chữa thay thế ;

• Chụp cộng hưởng từ để phát hiện các bất thường khác liên quan đến tim.

  Xem thêm: Chuyển đổi số là gì?

Thông liên thất có nguy hiểm không?

Một lỗ thông liên thất nhỏ có năng lực tự đóng lại khi trẻ lớn lên. Tuy nhiên, lỗ thông trung bình hoặc lớn sẽ gây ra nhiều biến chứng cho trẻ – từ nhẹ đến nguy khốn tính mạng con người. Những biến chứng này thường là :

• Suy tim: Nếu lỗ thông liên thất có kích cỡ trung bình hoặc lớn, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm đủ máu cho cơ thể. Do đó, suy tim có thể phát triển nếu trẻ bị thông liên thất không được điều trị đúng cách.Nếu lỗ thông liên thất có kích cỡ trung bình hoặc lớn, tim phải thao tác nhiều hơn để bơm đủ máu cho khung hình. Do đó, suy tim hoàn toàn có thể tăng trưởng nếu trẻ bị thông liên thất không được điều trị đúng cách .
• Tăng áp động mạch phổi: Tăng lưu lượng máu đến phổi do thông liên thất gây ra huyết áp cao trong động mạch phổi (tăng áp động mạch phổi), có thể làm hỏng chúng vĩnh viễn. Nguy hiểm hơn, biến chứng này còn có nguy cơ gây ra sự đảo ngược dòng máu qua lỗ (hội chứng Eisenmenger).Tăng lưu lượng máu đến phổi do thông liên thất gây ra huyết áp cao trong động mạch phổi ( tăng áp động mạch phổi ), hoàn toàn có thể làm hỏng chúng vĩnh viễn. Nguy hiểm hơn, biến chứng này còn có rủi ro tiềm ẩn gây ra sự đảo ngược dòng máu qua lỗ ( hội chứng Eisenmenger ) .

• Viêm nội tâm mạc: Biến chứng này ít phổ biến nhưng vẫn có khả năng xảy ra.

• Các vấn đề về tim khác, bao gồm nhịp tim bất thường và các vấn đề về van tim., gồm có nhịp tim không bình thường và

Phương pháp điều trị thông liên thất

Thông liên thất ( VSD ) nhỏ thường không cần điều trị vì lỗ thông sẽ tự đóng khi trẻ lớn lên. Khoảng 75 % trẻ bị VSD sẽ tự đóng trong năm tiên phong của cuộc sống hoặc trước 10 tuổi mà không cần can thiệp điều trị y tế. Đối với những lỗ thông liên thất kích cỡ vừa và lớn, tỷ suất đóng tự phát là 5 – 10 %. Nếu một thông liên thất chưa đóng trước 10 tuổi, việc đóng tự phát rất hiếm khi xảy ra. Lúc này, giải pháp điều trị gồm có : ( 3 )

• Thuốc để giúp tim làm việc tốt hơn : Digoxin, thuốc lợi tiểu .
• Kháng sinh để phòng viêm nội tâm mạc nhiễm trùng .
• Dinh dưỡng giúp trẻ tăng cân, dinh dưỡng với lượng calo cao hoặc sữa mẹ với những chất dinh dưỡng bổ trợ .
• Thông tim đóng lỗ thông : Dụng cụ được đưa vào vị trí lỗ trải qua một ống nhỏ, gọi là ống thông. Dụng cụ sau đó được mở ra để bao trùm lỗ thông. Thủ thuật này chỉ cần 1 vết chích nhỏ ( 2 – 3 mm ) và không cần phẫu thuật tim hở .
• Mổ Ruột tim hở đóng lỗ thông : Bác sĩ phẫu thuật khâu hoặc vá những lỗ thông trên vách ngăn. Đây là lựa chọn khi trẻ không hề đóng lỗ thông bằng thông tim .

Phòng tránh thông liên thất

Không có cách phòng ngừa trọn vẹn thông liên thất, nhưng duy trì một thai kỳ khỏe mạnh và bảo đảm an toàn góp thêm phần rất lớn đến việc giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn mắc dị tật tim bẩm sinh ở trẻ sơ sinh. Vì thế, nếu bạn có kế hoạch mang thai, hãy tuân thủ lối sống lành mạnh dưới đây để tạo tiền đề cho em bé chào đời khỏe mạnh :

• Tiêm phòng đủ mũi trước khi mang thai ( cúm, sởi – quai bị – rubella, thủy đậu, viêm gan B, bạch hầu – ho gà – uốn ván ) ;
• Không hút thuốc lá, học cách trấn áp stress, lo ngại, trầm cảm ;
• Có chính sách siêu thị nhà hàng đủ dinh dưỡng ; bổ trợ khá đầy đủ vitamin và khoáng chất, đặc biệt quan trọng là canxi, sắt và axit folic ; hạn chế uống rượu, bia, caffeine ;
• Tập thể dục tiếp tục bằng những bài tập tương thích với phụ nữ mang thai như yoga, đi bộ chậm, lượn lờ bơi lội …
• Khám thai đúng lịch, thực thi không thiếu những xét nghiệm tầm soát dị tật và những bệnh di truyền hoàn toàn có thể gặp ở thai nhi ;
• Thông báo với bác sĩ nếu bạn đang bị một bệnh lý tim bẩm sinh, hoặc có tiền sử mái ấm gia đình mắc bệnh này .

Cách chăm sóc trẻ bị thông liên thất

Những trẻ được chẩn đoán thông liên thất cần có chính sách siêu thị nhà hàng cũng như cách chăm nom đặc biệt quan trọng. Nếu được chăm nom tốt, trẻ sẽ đạt được thể trạng khỏe mạnh để nhanh hồi sinh cũng như ngăn ngừa những biến chứng nguy hại do bệnh gây ra. Cụ thể : ( 4 )

• Năng lượng mỗi khẩu phần ăn của trẻ VSD thường cao hơn trẻ thông thường. Do đó, mẹ cần động viên trẻ siêu thị nhà hàng đủ chất, tránh để trẻ rơi vào thực trạng chán ăn dẫn tới suy dinh dưỡng nặng. Với những bé không hề bú mẹ, hoàn toàn có thể truyền sữa cho bé qua ống cho ăn .
• Trẻ bị thông liên thất thường khó ăn, khó nuốt, khó tiêu. Mẹ nên chia nhỏ nhiều bữa ăn trong ngày ( 8-12 bữa / ngày thay vì 3-5 bữa / ngày như thông thường )
• Khi trẻ có biến chứng suy tim, tăng áp động mạch phổi, thiếu oxy tim nặng, mẹ cần hạn chế những hoạt động giải trí gắng sức ở trẻ

• Tránh để trẻ căng thẳng, quấy khóc, mệt mỏi; xử trí ngay các triệu chứng táo bón, sốt ở trẻ nếu có.

  Xem thêm: Công dụng thuốc Adrenoxyl

Chẩn đoán và điều trị thông liên thất tại Trung tâm tim mạch, Hệ thống BVĐK Tâm Anh

Được trang bị mạng lưới hệ thống máy móc tân tiến, dưới sự thăm khám và điều trị tận tình của đội ngũ chuyên viên đầu ngành, Trung tâm tim mạch, Hệ thống BVĐK Tâm Anh chuyên đảm nhiệm và chữa trị thành công xuất sắc cho những trường hợp bị bệnh lý tim bẩm sinh như thông liên thất, thông liên nhĩ, hẹp / hở van tim, loạn nhịp tim … bằng kỹ thuật can thiệp hoặc phẫu thuật ít xâm lấn, giảm đau, giúp trẻ mau phục sinh. Trung tâm quy tụ những chuyên viên chuyên về nghành Tim bẩm sinh sẽ chăm nom, theo dõi ngặt nghèo quy trình điều trị của trẻ để phát hiện không bình thường và can thiệp kịp thời. Để đặt lịch khám tại Trung tâm tim mạch Hệ thống BVĐK Tâm Anh, vui mừng liên hệ :

Thông liên thất có thể điều trị khỏi nếu trẻ được phát hiện bệnh sớm và can thiệp đúng phương pháp. Đây là dị tật tim bẩm sinh không thể ngăn ngừa hoàn toàn, nhưng việc mẹ bầu tuân thủ chế độ dinh dưỡng – vận động hợp lý khi mang thai sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ bị thông liên thất ở thai nhi.

Source: https://suachuatulanh.org
Category : Hỏi Đáp Chuyên Gia