Quỷ Cốc Tử – Wikipedia tiếng Việt

Quỷ Cốc Tử (tiếng Trung: 鬼谷子), tương truyền tên thật là Vương Hủ (王诩), còn gọi là Vương Thiền (王禅), Vương Lợi (王利), Vương Thông (王通), tự là Hủ (诩)[1][2], đạo hiệu Huyền Vi Tử (玄微子). Người đời thường gọi ông là Quỷ Cốc tiên sinh, Vương Thiền lão tổ. Ông là nhân vật có ảnh hưởng lớn hoạt động trong giai đoạn giữa thời Chiến Quốc, là một trong những “bách gia chư tử”, ông tổ của Tung Hoành gia, cũng là một chính trị gia, nhà ngoại giao, âm dương gia, nhà tiên tri, nhà giáo dục.

Quỷ Cốc Tử sinh ra vào thế kỷ 4 TCN. Có nhiều giả thuyết về xuất thân của Quỷ Cốc Tử. Có thuyết là người nước Vệ ( huyện Kỳ, Hà Nam ) ; có thuyết là người đất Nghiệp nước Ngụy ( Lâm Chương, Hà Bắc ) ; có thuyết là người Đan Thành nước Trần ( huyện Đan Thành, Hà Nam ) ; có thuyết là người Vân Dương quan nội giáp Hán Thủy ( huyện Thạch Tuyền, Thiểm Tây ) .Cũng có sử gia cho rằng Quỷ Cốc Tử không dùng để chỉ một người đơn cử, mà là tên gọi chung cho một nhóm thành phần tri thức tránh mặt loạn lạc và không muốn ra làm quan mà ẩn cư tại Quỷ Cốc, cho nên vì thế mà mới thông thuộc bách gia chư tử .

Tương truyền, trong số học trò của Quỷ Cốc Tử có bốn người Bàng Quyên, Tôn Tẫn, Tô Tần, Trương Nghi.

Giả thuyết sư phụ Tôn Tẫn và Bàng Quyên là Quỷ Cốc Tử bắt nguồn từ tiểu thuyết lịch sử vẻ vang như ” Đông Chu liệt quốc chí ” và ” Tôn Bàng đấu chí diễn nghĩa “, chính sử không có ghi chép [ 3 ] ; còn giả thuyết sư phụ Trương Nghi và Tô Tần là Quỷ Cốc Tử địa thế căn cứ theo ghi chép tại ” Sử ký – Tô Tần liệt truyện ” và Sử ký – Trương Nghi liệt truyện. Căn cứ năm hoạt động giải trí và năm tử trận của bốn học trò, năm sống của Quỷ Cốc Tử trong khoảng chừng thế kỷ 4 TCN .Theo ” Chiến Quốc tung hoành gia thư ” được khai thác trong mộ Hán ở Mã Vương Đôi, Trường Sa năm 1973, Tô Tần chết năm 284 TCN, Trương Nghị chết năm 310 TCN, có năng lực sách lược liên hoành của Trương Nghi là để đối phó với sách lược hợp tung của Công Tôn Diễn, chứ không phải hợp tung của Tô Tần, Tô Tần cũng không dùng kế để Trương Nghi sang Tần, những ghi chép này sự không tương đồng với ” Sử ký ” và ” Tư trị thông giám ” .
Ghi chép sớm nhất về Quỷ Cốc Tử là ” Sử ký ” của Tư Mã Thiên. Trong ” Sử ký – Tô Tần liệt truyện ” viết : “ Tô Tần, người Lạc Dương. Sang Đông tìm thầy nước Tề, theo học Quỷ Cốc tiên sinh. ”
Quỷ Cốc Tử vừa có lục thao tam lược của chính trị gia, lại giỏi thuật tung hoành của nhà ngoại giao, đồng thời được truyền lại kỹ năng và kiến thức của âm khí và dương khí gia, năng lực đoán trước của nhà tiên tri, nên người đời xưng Quỷ Cốc Tử là một vị kỳ tài, toàn tài .

Đạo giáo cho rằng Quỷ Cốc tiên sinh là “cổ chi chân tiên”, từng sống tại nhân gian hơn trăm tuổi, sau đó quy ẩn núi rừng. Sách “Quỷ Cốc Tử” bảo tồn nguyên vẹn trong “Đạo tạng” kinh điển của đạo gia. Dân gian cũng có truyền thuyết Quỷ Cốc Tử là ông tổ nghề đoán mệnh, trong đạo giáo tôn hiệu của Quỷ Cốc Tử là Huyền Đô tiên trưởng.

Tác phẩm chính của Quỷ Cốc Tử là “Bãi hạp sách” và “Bản kinh âm phù thất thuật”. “Bãi hạp sách” tập trung vào sách lược quyền mưu và kỹ xảo biện luận bằng lời nói, còn “Bản kinh âm phù thất thuật” tập trung vào đạo bồi dưỡng tinh thần. Nội dung chính do Quỷ Cốc tiên sinh đích thân soạn, hoặc có học trò và đàn em cùng tham gia soạn[cần kiểm chứng].

“Bãi hạp sách”, còn có tên là “Quỷ Cốc Tử”, tương truyền là Quỷ Cốc Tử soạn, thấy sớm nhất là bản sao năm Ất Tỵ thời vua Gia Tĩnh triều Minh, nội dung chủ yếu trình bày và phân tích kỹ xảo du thuyết ngoại giao. Trong “Tứ khố toàn thư” là loại Tạp Gia bộ Tử. “Quỷ Cốc Tử” tổng kết tinh hoa nghiên cứu học thuật cả đời của Quỷ Cốc Tử, giá trị cực cao. Toàn bộ có tổng cộng mười bốn thiên, trong đó “Chuyển hoàn”, “Khư loạn” đã thất truyền, là một trong những tác phẩm tiêu biểu của tung hoành gia, giúp hậu thế hiểu rõ văn hóa tư tưởng của tung hoành gia, cung cấp kinh nghiệm quý báu, nó tổng kết các loại phương thức biểu đạt mưu trí quyền mưu, được vận dụng rộng rãi vào các lĩnh vực lớn như chính trị, thương nghiệp, quan hệ xã hội, tư tưởng rất đương thời được nhiều người tôn kính.[cần kiểm chứng].

Tuy nhiên, sách “Quỷ Cốc Tử” vô cùng tôn sùng mưu lược, quyền mưu, kỹ xảo biện luận bằng lời nói, tư tưởng đó hoàn toàn bất đồng với nhân nghĩa đạo đức mà nho gia tôn sùng, nên “Quỷ Cốc Tử” xưa nay bị xem như hồng thủy mãnh thú, nhưng rất nhiều người vẫn thường xuyên lén lút học.[cần dẫn nguồn]

” Bản kinh âm phù thất thuật “[sửa|sửa mã nguồn]

Tương truyền do Quỷ Cốc Tử soạn. Ba thiên đầu giải thích làm thế nào làm phong phú ý chí, hàm dưỡng tinh thần. Bốn thiên sau thảo luận làm thế nào vận dụng tinh thần bên trong ra bên ngoài, làm thế nào dùng tâm thần bên trong để xử lý sự vật bên ngoài.

Xem thêm: Tủ lạnh nơi đẩy lùi ngộ độc thực phẩm dịp Tết

Hình tượng tiểu thuyết[sửa|sửa mã nguồn]

Căn cứ tiểu thuyết trường thiên ” Đông Chu liệt quốc chí – Hồi 87 : Vệ Ưởng hết lòng giúp Tần Hiếu công – Quỷ Cốc truyền phép cho Tề Tôn Tẫn ” miêu tả, Vương Hủ ẩn cư Quỷ Cốc, người ta vẫn gọi là Quỷ Cốc tiên sinh. Người này thông hiểu mọi lẽ trong trời đất, có mấy môn học vấn, không mấy người theo kịp. Quỷ Cốc Tử tinh thông mấy môn học vấn :

  • 1. Số học, nhật tinh tượng vĩ đều thu cả trong bàn tay, xem việc trước đoán việc sau, nói gì cũng linh nghiệm;
  • 2. Binh học, lục thao tam lược, biến hoá vô cùng, bày trận hành binh, quỉ thần khôn biết;
  • 3. Du thuyết học, nhớ rộng nghe nhiều, hiểu rõ lý thế, buông lời hùng biện, muôn miệng khôn đương;
  • 4. Xuất thế học, giữ toàn chân tính, luyện thuốc nuôi mình, không ốm không chết, đắc đạo thành tiên.

Học trò của Quỷ Cốc Tử chẳng biết bao nhiêu, người đến không khước từ, người đi không truy hỏi. Trong đó mấy học trò nổi tiếng là : Tôn Tân, người nước Tề ; Bàng Quyên, Trương Nghi người nước Ngụy, Tô Tần người Lạc Dương. Tân và Quyên kết làm đồng đội, cùng học binh pháp, Tần và Nghi kết làm đồng đội, cùng học du thuyết ; mỗi đằng chuyên trị một môn học riêng. Về sau Quỷ Cốc Tử thêm chữ ” Nguyệt ” ( 月 ) bên trái chữ ” Tân ” ( 宾 ) thành chữ ” Tẫn ” ( 膑 ). Theo từ điễn, ” Tẫn ” nghĩa là ” hình phạt chặt chân “, nay Quỷ Cốc Tử sửa Tôn Tân thành Tôn Tẫn, rõ ràng biết có chuyện chặt chân, nhưng thiên cơ bất khả bật mý .

Tác phẩm điện ảnh truyền hình[sửa|sửa mã nguồn]

Thần chủ của Tùng Sơn kiếm đồng cung – ” Vương phủ kiếm đồng ” – nghe nói là học trò của Vương Thiền lão tổ, do đó lấy tên là ” Vương phủ “, nên tầng ba trong miếu cũng thờ phụng Vương Thiền lão tổ. [ 6 ]

  • 蕭登福《鬼谷子研究》. 2001 文津出版社
  • 陈宇《鬼谷子兵法破解》. ISBN 7-5065-4584-5
  • Broschat, Michael Robert. “‘Guiguzi’: A Textual Study and Translation”. University of Washington PhD Thesis, 1985
  • Chung Se Kimm, “Kuei-Kuh-Tse: Der Philosoph vom Teufelstal”. 1927
  • Robert van Gulik: ‘Kuei-ku-tzu, The Philosopher of the Ghost Vale”, “China”, XIII, no 2 (May 1939)
  • «Гуй Гу-цзы». В кн: Искусство управления. Сост., пер., вступ. ст. и коммент. В.В. Малявина. М.: «Издательство Астрель»: «Издательство АСТ», 2003. С.244-318.
  • 大橋武夫 著『鬼谷子:国際謀略の原典を読む』(徳間書店、1982年) ISBN 4192425963
  • 酒井洋 著『鬼谷子の人間学:孫子が超えられなかった男:より巧みに生きる縦横学的発想のすすめ』(太陽企画出版、1993年) ISBN 488466213X

Liên kết ngoài[sửa|

sửa mã nguồn]

Có thể bạn quan tâm
Alternate Text Gọi ngay
XSMB